Je kunt eiwitten nu ‘lezen’ als het genoom

Eiwitten uitlezen

Verbonden aan een stukje DNA (geel) trekt helicase (rood) het eiwit (paars) door een porie (groen) waarbij een stroom (oranje) wordt gemeten (afb: Dekker et.al.)

Met een nanoporie-techniek kun je DNA nucleotide voor nucleotide ‘lezen’.  Het schijnt dat onderzoekers van de TU in Delft en de universiteit van Illinois die techniek hebben gebruikt om ook eiwitten aminozuur voor aminozuur te lezen. Op die manier zou je alle eiwitten kun bepalen in een cel en daarmee de genexpressie (-activiteit) ervan kunnen vaststellen. Lees verder

CAR-T-techniek zou ook werken bij vaste tumoren

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De CAR-T-techniek is een immuuntherapie die vooralsnog vooral goed blijkt te werken bij leukemie (bloedkanker)  maar minder effectief is bij vaste tumoren. Nu zeggen onderzoekers van het kinderziekenhuis in Philadelphia een methode gevonden te hebben die dat probleem zou hebben opgelost. Ze hebben hun pijlen gericht op bepaalde peptiden (kleine eiwitten) die alleen op kankercellen voorkomen. Daardoor zouden meer kankersoorten met deze techniek zijn te behandelen. Lees verder

Methode ontwikkeld om specifieke cellen eiwitten laten aanmaken

Houvast-RNA

Het ‘houvast’-RNA houdt het trangene materiaal (links) vast totdat het te ontdekken bRNA wordt gebonden en de eiwitproductie kan starten (rechts) (afb: Nature)

Onderzoekers van MIT en Harvard hebben een methode ontwikkeld om de productie van een bepaald eiwit selectief te activeren. Daarbij zet de aanwezigheid van bepaald boodschapper-RNA (bRNA) in een cel dat proces in gang en wordt er eiwit aangemaakt waarvan de code aan de cel is toegevoegd. Die methode zou onder meer gebruikt kunnen worden bij gentherapieën. Lees verder

Gentherapieën werken maar zijn vreselijk duur

RetrovirusGentherapieën zijn al jaren een belofte om genetische aberraties te herstellen, maar proeven daarmee bleken ook vaak op te lopen tegen niet voorziene problemen. Het lijkt er op dat er nu zo langzamerhand een paar ‘winnaars’ zijn komen bovendrijven al is het ook daar nog allesbehalve koek en ei. Sommige behandelingen werken wel, maar halen de oorzaak niet weg en verreweg de meeste (misschien wel alle) genbehandelingen zijn vreselijk duur. We hebben het dan over honderdduizenden of zelfs miljoenen euro’s (eigenlijk dollars), schrijft Nature en een verhaal over min of meer succesvolle therapieën.  Het blad geeft vier voorbeelden daarvan. Uitsluitend Amerikaans, overigens Lees verder

Glas katalyseerde befaamde Urey/Miller-experiment

Urey/Miller-experiment

De simpele opzet van et Urey/Miller-experiment (afb: WikiMedia Commons)

Het befaamde experiment van Stanley Miller en Harold Urey hoe leven zou kunnen zijn ontstaan in 1953 zou wel eens per ongeluk heel wat ‘levensechter’ kunnen zijn geweest dan tot nu toe aangenomen. In dat experiment werd aangetoond dat met simpele verbindingen als water, ammoniak, waterstof en methaan met behulp van elektrische vonken ingewikkelder stoffen kunnen worden gemaakt die de voorlopers van eiwitten kunnen zijn. Het blijkt dat elementen in het glaswerk dat de onderzoekers gebruikten die reacties moeten hebben gekatalyseerd. Lees verder

Wordt DNA bewerken beter door gebruik hersteltechniek cel?

CRISPR/Cas9-techniek verbeterd

De CRISPR-techniek zou nog niet precies genoeg zijn om mensen te behandelen (afb: Wiki Commons)

Het bewerken van DNA van cellen heeft sinds de introductie van de CRISPR-methode een grote vlucht genomen, in ieder geval in onderzoekslabs, maar DNA-bewerking is allerminst foutloos. Nu denken onderzoeksters een manier gevonden te hebben om met behulp van de kennis van reparatietechnieken van cellen DNA-bewerking nauwkeuriger te maken. Hun nieuwe methode hebben ze Repair-sea genoemd. Lees verder

Fungeren rode bloedlichaampjes ook als afweercellen?

Rode bloedlichaampjesRode bloedlichaampjes, zo leren we op school, transporteren zuurstof naar de cellen in ons lichaam, maar ze zouden ook nog iets anders doen. Ze zouden fungeren als een soort afweercellen die speuren naar indringers en beschadigingen. Ze zouden DNA van de ziekteverwekkers of van beschadigd weefsel ‘strikken’ en het afweersysteem alarmeren. Lees verder

Zenuwcellen herstellen weer in centrale stelsel van muisjes

Perifere zenuwstelsel

Het perifere (geel) en het centrale zenuwstelsel (rood)

Beschadigde zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel herstellen nauwelijks als ze zijn beschadigd. Er wordt al jaren naar oplossingen voor dat probleem gezocht, maar tot nog toe is dé oplossing niet gevonden. Nu hebben onderzoeksters geconstateerd dat het middel finofibrate er bij muisjes voor heeft gezorgd dat beschadigde zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel wel herstellen. Het middel is in de VS toegelaten. Lees verder

Klimaatverandering leert ons voorzichtig te zijn met onze ‘oplossingen’

Lif as we made it

De omslag van het boek van Shapiro

De klimaatverandering en andere door de mens veroorzaakte katastrofes leren ons dat we voorzichtig moeten zijn met het toepassen van onze (= ’s mensen) ‘oplossingen’. Vaak brengen die nieuwe problemen met zich mee. Dat geldt eigenlijk overal en dus ook voor de synthetische biologie, een tak van de ‘wetenschap’ die de mens de beheersing zou kunnen geven over het fenomeen dat we leven noemen. Hoe (on)gevaarlijk is het prutsen aan leven?<
Lees verder

Vreemd DNA in wormcellen wordt ‘liefdevol’ behandeld

Centromeer

Het centromeer van een chromosoom (afb: WikiMedia Commons)

Wat gebeurt er als vreemd DNA in een cel verschijnt? Dat onderzochten wetenschapsters rond Karen Wing Wee Yuen van de universiteit van Hongkong in embryo’s van het minuscule wormpje Caenorhabditis elegans. Ze introduceerden in die cellen een kunstmatig chromosoom en dat bleek, heel opmerkelijk, ‘vriendelijk’ behandeld te worden. Dat vreemde DNA bleek in de embryocellen van het wormpje netjes ingepakt te worden in eiwitten om chromatine te vormen, net als het eigen DNA. Lees verder