Categoriearchief: Genen

Zou een genmutatie mensen behoeden voor Alzheimer?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Functies

Diverse functies Reelin (blauw) bij de ontwikkeling en het onderhoud van hersencellen (rood) (afb: Gabriella D’Arcangelo/Hindawi.com)

Een zwaluw maakt nog geen zomer, maar is het mogelijk dat een mutatie van het Reeli-gen iemand beschermt , althans deel, tegen de kwalijke gevolgen van Alzheimer? Een man in Colombia met de zogeheten Paisa-mutatie, waardoor hij vroegtijdig Alzheimer zou hebben gekregen, twintig jaar de bijbehorende symptomen niet kreeg doordat hij mutatie van het Reelin-gen had. Lees verder →

Ringvormige DNA’s zouden kanker te hulp schieten

Geplaatst op door
Beantwoorden

RDNA-ringen en kanker

Het schema van de gebruikte techniek. FACS is een methode om afzonderlijke cellen te krijgen (afb: Henssen et. al/Nature)

Al tientallen jaren wordt er onderzoek aan kanker gedaan en hoewel er wel vooruitgang wordt geboekt lijken de kankercellen steeds weer nieuwe wegen te vinden om aan behandeling te ontsnappen, ook aan de nieuwste immuunbehandelingen. Onderzoekers in Duitsland denken dat de vreemde ringvormige DNA’s in de kernen van kankercellen een grote rol spelen in die ‘weerbaarheid’ van kankercellen en hebben met een nieuwe techniek die mysterieze ring-DNA’s eens beter onderzocht. Lees verder →

PEP zou autoimmune T-cellen afremmen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Autoimmuniteitsonderdrukking met PEP

Met fosforenolpyruvaat (PEP) wordt de rijping van Th17-cellen vertraagd en daarmee de autoimmuunreacties onderdrukt (afb: OIST)

Fosforenolpyruvaat (PEP), een afbraakproduct in de glycolyse (suikerafbraak) zou volgens Japanse onderzoekers een probaat middel zijn om te voorkomen dat het eigen afweersysteem zich tegen lichaamseigen componenten keert. Daarmee ligt mogelijk een behandeling in het verschiet tegen autoimmuunziektes als reumatische artritis en multiple sclerose. Lees verder →

Het lijkt mogelijk extra hersencellen te ‘fokken’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Nieuwe hersencellen

In de getande winding in de hippocampus werden nieuwe neuronen aangemaakt (rood). De hersenstamcellen zouden de groen gemerkte cellen zijn (afb: Knoblochlab)

Al tientallen jaren wordt er gestreden over de vraag of er nog nieuwe hersencellen (neuronen) ontstaan na de geboorte. Nu schijnt de mening te overheersen dat dat wel degelijk kan gebeuren in bepaalde delen van de hersens. Het lijkt er op dat onderzoekers in Zwitserland een truc hebben gevonden om in de getande winding in de hippocampus van de hersentjes van muisjes slapende hersenstamcellen uit hun inactieve toestand te halen. Meteen speculeren de onderzoekers al over de rol die deze ’truc’ zou kunnen spelen bij de behandeling van hersenziektes zoals Alzheimer of Parkinson, waarbij hersencellenafsterven. Lees verder →

Weer een mechanisme ontdekt voor kanker (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Celdeling: mitose en meiose

Mitose is de gewone celdeling. Meiose is de rijpingsdeling van geslachtscellen.  Beide delingen komen voor bij eukaryote cellen zoals ook zoogdieren hebben. De binaire deling (links) komt voor bij prokaryote cellen als bacteriecellen (afb: WIkiMedia Commons)

Onderzoekers van de universiteiten van Göttingen en van Koblenz zouden weer een mechanisme hebben ontdekt waardoor cellen verworden tot kankercellen, waarvoor de ‘regels’ voor gezonde celdeling niet langer gelden. Het zou gaan om de vermeerdering van het aantal startplaatsen die normaal zorgen voor een correct aantal chromosomen in de cellen die ontstaan uit celdeling. Daardoor wordt de genetische informatie min of meer lukraak over de chromosomen en kan zelfs het aantal chromosomen afwijken van die in gezonde cellen. Lees verder →

Hersenstamcellen oudere muisjes zouden kunnen worden ‘geactiveerd’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bestemming hersenstamcellen en de rol van mitochondriën daarbij

Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriën (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten hersencellen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)

Hersenstamcellen kunnen cellen van het centraal zenuwstelsel genereren, zoals neuronen, astrocyten en oligodendrocyten, zo stelt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde in 2011, maar heel lang is gedacht dat wij mensen het moeten doen met de hersencellen die we bij geboorte hebben gekregen. Nog steeds is die strijd niet beslist, maar nu lijkt toch mening de overhand te krijgen dat in een deel van de hersens wel degelijk gedurende ons leven nieuwe hersencellen ontstaan uit hersenstamcellen. Onderzoeksters in Duitsland rond Ana Martin-Villalba van het het Duitse kankeronderzoekscentrum DKFZ en Anna Marciniak-Czochra van de universiteit van Heidelberg vogelden uit dat de hersenstamcellen ons leven lang worden ‘aangestuurd’ door interferonen, althans bij muisjes, maar die kunnen bij oudere diertjes een last worden. Lees verder →

Grote brein mens ontstond uit ‘rotzooi’

Geplaatst op door
Beantwoorden
lncRNA

DNA codeert ook voor ‘nutteloze’ lange, nietcoderende RNA-moleculen (afb: Chang-lab)

Gaandeweg de evolutie veranderen genen, maar genen kunnen ook ‘uit het niets’ ontstaan. Dat ‘niets’ is dan dat grote deel van het zoogdiergenoom dat nog niet zo lang geleden als ‘rotzooi’ werd gezien: het niet-coderende deel (zeggen wetenschappers nu voorzichtig). Volgens recent onderzoek zouden 74 uit die ‘rotzooi’ ontstane genen de mens zijn grote hersens hebben bezorgd. Als muisjes met de genen werden opgezadeld, dan kregen ze ook grotere hersens. De vraag is natuurlijk of ‘groter ‘ook synoniem is voor ‘superieur’ gezien alle problemen die de mens de wereld bezorgt. Lees verder →

Is het ‘overgangsorganisme’ gevonden naar de eukaryote wereld?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Lokiarchaeum ossiferumarcheon

Het gekweekte Lokiarchaeum ossiferumarcheon (afb: Thiago Rodrigues-Oliveira/Univ. van Wenen)

Een vreemd micro-organisme met tentakels zou wel eens de zogeheten Asgardmicrobe kunnen zijn, een organisme dat de overgang van de eenvoudige cellen naar complexe eukaryote cellen mogelijk zou hebben gemaakt. Overigens was er al eerder zo’n organisme gevonden, maar er bleven twijfels over de genen die aan dat Asgardorganismen werden toegeschreven.
Lees verder →

We krijgen nog steeds nieuwe genen; de mens is niet het eindproduct

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stamboom mensachtigen

Stamboom mensachtigen (afb: kenniscentrum-xl.nl)

Met de komst van de moderne mens, ten onrechte de Homo sapiens (de wijze mens) genoemd, is de evolutie niet gestopt. Het blijkt dat de mens (die onwijze) sinds ‘we’ ons zevenmiljoen  geleden van de chimpansees hebben afgescheiden de mens er 155 ‘nieuwe’ genen bij gekregen te hebben. We zijn nog lang niet af en dat zal, vooropgesteld dat het leven op aarde niet in een klap verwoest wordt, ook niet ophouden. Lees verder →

Met CRISPR-methode nu ook lange stukken DNA te vervangen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Serine-integrases

De serine-integrases voegen de grote DNA-brokken, waarbij CRISPR/Cas9 heeft gezrgd voor de ‘landingsplaats’ (afb: Marshall Stark univ. van Glasgow)

Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben de CRISPR-techniek weer wat verder opgerekt. Met die techniek zouden nu ook hele genen zijn te vervangen tot zo’n 36 000 basenparen (nucleotideparen; de bouwstenen van DNA). Bovendien zou dat veiliger en efficiënter gebeuren dan tot nu toe mogelijk is met de ‘genschaar’. Ze gebruikten hun nieuwe techniek, PASTE (Plak) genoemd, bij muizen- en mensencellen. De techniek zou bij uitstek geschikt zijn bij ziektes waarbij een gen op veel plaatsen gemuteerd is zoals bij de taaislijmziekte. Lees verder →