Categoriearchief: voortplanting

Gendruk bij malariamuggen lijkt hanteerbaar te zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Anopheles Gambiae

Anopheles gambiae-mug (afb: WikiMedia Commons)

Gendruk is een techniek om het genoom van (meestal) plaagorganismen zo te veranderen dat hele populaties uiteindelijk het loodje leggen, waarmee ziektes als malaria kunnen worden bestreden. Bij malaria wordt de ziekteverwekker, de parasiet Plasmodium, overgebracht door stekende muggen. Probleem met gendruk is dat die moeilijk in de hand te houden zou zijn. Nu zouden onderzoekers hebben aangetoond dat de techniek wel degelijk te hanteren/controleren zou zijn en binnen een jaar kan leiden tot ineenstorting van een muggenpopulatie. Lees verder →

WHO wil mondiale databank bewerking genoom mens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Tedros Adhanom Chebreyesus

WHO-chef Tedros Adhanom Chebreyesus (afb: WikiMedia Commons)

De wereldgezondheidsorganisatie (WHO in Engelse afko) heeft nieuwe aanbevelingen afgescheiden over onderzoek waarbij wordt gesleuteld aan het erfgoed van mensen. Zo zou er een centrale registratie van dat onderzoek moeten komen en een systeem om te voorkomen dat er onethisch en/of gevaarlijk wordt gedaan. Lees verder →

Bij zeepaardjes kunnen ook mannetjes zwanger worden

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zeepaardje

Zeepaardje (afb: WikiMedia Commons)

Celdeling, eieren leggen en uitbroeden of levende jongen baren, de natuur kent verschillende manieren om een soort te doen voortbestaan. Eieren leggen en baren is normaal voorbehouden aan het vrouwelijke deel van de organismen, maar zeepaardjes en daarmee verwante zeenaalden maken daarop een uitzondering. Daar kunnen ook mannetjes nageslacht voortbrengen. Dat zou iets te maken hebben met het ontbreken van genen die nodig worden geacht voor een goedwerkend afweersysteem, zo denken onderzoeksters rond evolutiebiologe Olivia Roth van het Helmholtinstituut GEOMAR in Kiel. Ze hebben nu geld gekregen om dat uit te zoeken. Lees verder →

Enzym HAS-7 bepaalt dat er maar een kop en staart komt

Geplaatst op door
Beantwoorden

ZoetwaterpoliepDe groei van een embryo is nog maar voor een (klein) deel begrepen. Er zijn bepaalde eiwitten, groeifactoren genoemd, die de ontwikkeling van de lichaamsas sturen. Aanvankelijk zijn alle embryocellen gelijk, maar gaandeweg veranderen die in gespecialiseerde cellen en het is natuurlijk belangrijk dat de juiste cellen op de juiste plaatsen terechtkomen. Die groeifactoren worden door cellen aan het eind van een embryo aangemaakt. Zo wordt kop een kop en kont een kont (om het even plat te zeggen). Onderzoekers hebben nu bij een hydra (een zoetwaterpoliep) een enzym ontdekt (HAS-7) dat de ‘dirigent’ van dat ingewikkelde proces is, door de activiteit van de diverse groeifactoren te sturen. Lees verder →

Embryo-onderzoekers: rek 14-dagen-beperking niet op

Geplaatst op door
Beantwoorden

Drie embryo-onderzoekers stellen in Nature zich zorgen te maken over ideeën van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek (ISSCR) om de 14-dagen-grens voor het werken met menselijke embryo’s te versoepelen. Ze vinden dat de vereniging met sterkere argumenten moet komen om een versoepeling te rechtvaardigen.  Ook een aantal andere onderzoekers hebben hun zorgen uitgesproken over het loslaten van van de 14-dagen-grens zonder daar een nieuwe termijn voor in de plaats te stellen. Lees verder →

Grenzen aan de gendruk

Geplaatst op door
Beantwoorden
Anophelesmuggen met verzwakte malariaparasiet

Muggen zijn doelwitten van de gendruktechniek (afb: Sebastian Mikolajczak)

Gendruk is een manier om via de verspreiding van aangepast genetisch materiaal onder ziekteoverbrengers die ziektes te bestrijden. Dat betekent, bijvoorbeeld, dat je malariamuggen genetisch zo veranderd dat ze geen nageslacht kunnen krijgen en ook hun nageslacht niet. Dat lijkt een mooie manier om je van de last van die ziektes te ontdoen, maar brengt ook gevaren met zich mee. Wat als dat genetische materiaal elders bij organismen terechtkomt waarvoor ze niet bedoeld zijn (bijvoorbeeld)? Nu schijnt er een manier gevonden te zijn om dat gevaar het hoofd te bieden. Dat heeft iets van de pil die bedoeld is om de bijwerkingen van een andere pil te neutraliseren… Lees verder →

Worden regels met menselijke embryo’s versoepelt?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Nu gelden er nog vrij sterke beperkingen op experimenten met menselijke embryo’s, maar het heeft er al schijn van dat die beperkingen zullen worden versoepelt. Die neiging tot versoepeling komt naar voren in de nieuwe richtlijnen van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek. Overigens is het nog steeds aan de nationale wetgevers hoe ver onderzoekers kunnen gaan. Lees verder →

DNA eicel en zaadcel combineert vaak slecht

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eicel met zaadcellen

Een menselijke eicel ‘belaagd’ door de, veel kleinere, zaadcellen.

Appeltje-eitje zou je zeggen, maar de eerste stap in het leven van een organisme gaat minstens zo vaak fout als goed. We hebben het dan over het combineren van het DNA van de zaad- en van de eicel tot een dubbele helix (enzovoort.). Dat zou zijn gebleken uit hogeoplossingsbeelden van die ‘vereniging’. Lees verder →

Vier embryo’s van met uitsterven bedreigde neushoorn ‘gemaakt’

Geplaatst op door
Beantwoorden
noordelijke witte neushoorn

Nieuwe noordelijke witte neushoorns fokken is nog niet zo makkelijk (afb: Biorescue)

Onderzoekers van het BioRescueplatform zijn druk bezig de noordelijke witte neushoorn voor uitsterven te behoeden. De afgelopen maanden zijn vier nieuwe embryo’s van de dikhuid ‘gemaakt’.  Dit zou de succesvolste serie zijn in de procedure. Dan praten we over het ‘oogsten’ van eicellen in Kenia, kunstmatige inseminatie en diepvriesopslag in Italië. Tevens, vervolgt het persbericht dan, kan gemeld worden dat de sterilisering van een neushoornstier van de zuidelijke witte neushoorn in december 2020 geslaagd is. Die kan dan zijn vrouwelijke soortgenoten niet meer bezwangeren die als draagmoeder worden gezien voor de ‘noordelijke’ embryo’s. Lees verder →

Geplaatst op door
Beantwoorden
Celdeling: mitose en meiose

Mitose is de gewone celdeling. Meiose is de rijpingsdeling van geslachtscellen.

Als cellen delen komt er een hele machinerie in werking om het DNA te splitsen en te repliceren, zodat elke cel weer een  volledig genoom krijgt. In cellen met een kern (eukaryoten) zijn daar, onder meer, enzymen helicasen en polymerasen voor nodig. De eencellige eukaryoot (en parasiet) Carpediemonas membranifera blijkt die noodzakelijk geachte ‘instrumenten’ echter te missen. Dat is vrij uniek voor eukaryoten. Onderzoeksters rond Dayana Salas-Leiva van de Dalhousie-universiteit in Canada vermoeden dat deze zogeheten metamonaden hun zaakjes op een andere manier regelen. Lees verder →