Categoriearchief: RNA

Met CRISPR-methode glioomcellen ‘versnipperen’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Mensenglioom in muizenhersens

Mensenglioomcellen (rood) in muizenhersentjes (afb: Laakkonen et. al)

Onderzoekers gebruikten lange herhaalsequenties die alleen bij kankercellen voorkomen (in dit geval glioomcellen) om die met behulp van de CRISPR-methode te versnipperen en daarmee deze vorm van moeilijk bestrijdbare hersenkankers. Gezonde cellen blijven ongemoeid. Volgens de onderzoekers zouden kankercellen niet zo makkelijk ‘immuun’ kunnen worden voor deze bestrijdingsmethode. Dat lijkt een haalbare aanpak, maar vooralsnog is de methode alleen nog maar uitgeprobeerd op celkweken en niet in levende organismen. Een groot probleem bij het bestrijden van hersenziektes is dat ons brein via de hersen/bloedbarrière vrij goed geïsoleerd is van de (gevaarlijke) buitenwereld. Lees verder →

Hoog cholesterolgehalte kan (mogelijk) genetisch ‘gerepareerd’ worden

Geplaatst op door
Beantwoorden
Vervetx-recept voor FH

De behandeling in beeld: links de vetbolletjes met b-RNA en gids-RNA, de binnenkomst in de cel en rechts, de verandering van de base A naar G), waardoor het PCSK9-gen onfunctioneel wordt (afb: vervetx.com) (

Drie mensen met een gevaarlijk hoog cholestorlgehalte met een grote kans op op ernstige hart- en vaatziektes zouden van die kwaal zijn genezen door het PCSK9-gen onfunctioneel te maken met een zogeheten basebewerker, een precieze variant van de CRISPR-methode. “Dat is een doorbraak waarmee is aangetoond dat basebewerking in de lever bij patiënten werkt”, zegt Gerald Schwenk van de universiteit van Zürich, die niet bij de proef betrokken was. Of die behandeling echt de oplossing is valt nog te bezien. Lees verder →

Zijn ringvormige RNA’s in vaccins beter en veelzijdiger dan rechtlijnige?

Geplaatst op door
Beantwoorden
ringRNA tegen corona

In maart 2022 wisten Chinese onderzoekers een ringRNA te synthetiseren tegen het coronavirus (afb: univ. van Peking/ Wensheng Wei et. al)

RNA-vaccins hebben furore gemaakt als bestrijders van de coronaziekte (dat heeft ook  al een Nobelprijs opgeleverd), maar het probleem is dat die RNA-moleculen maar kort leven. Binnen een paar uur knabbelen enzymen die enkelstrengige moleculen aan stukken en functioneren ze niet meer. Zouden ringvormige RNA-moleculen niet een oplossing kunnen zijn voor dat (relatieve) tekort? Daar zitten geen eindjes aan waar die enzymen hun tanden in kunnen zetten? In theorie wel, maar vooralsnog moeten die ringRNA’s zich eerst maar bewijzen. Lees verder →

CAR-T-celtherapie zonder de nare bijwerkingen (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
CAR-T-celbehandeling zonder T-celvernietiging

CAR-T-celbehandeling met (l) en zonder T-celvernietiging (r) (afb: O’Neill et. al)

Ook in dit blog is al heel wat keren geschreven over de heilzame werking van de CAR-T-celtherapie, maar die behandeling is niet alleen erg duur maar veroorzaakt nogal nare bijwerkingen, deels doordat de niet veranderde afweercellen van de patiënt daarbij met chemo worden gedood, voordat de CAR-T-cellen worden ingebracht. Die afweerceldoding zou helemaal niet nodig zijn, waarmee die behandeling ook voor andere ziektes zoals lupus mogelijk zou zijn. Lees verder →

Nieuw ontdekt ribosoom maakt cellen toegankelijk voor klikchemie

Geplaatst op door
Beantwoorden
SAMU-ribosoom

Onder SAM-achtige verbinding, in het midden het ribosoom (slangetje) en boven de adenine (basegroep van de nucleotide) waar de moleculen aan ‘geklikt’ kunnen worden (afb: Höbartner et. al/Nature)

De meesten onder ons die opgelet hebben op school bij biologie zullen weten dat ribosomen in cellen dienen om eiwitten te synthetiseren. RNA-moleculen spelen daarbij een doorslaggevende rol: als boodschapper-RNA maar ook als onderdeel van die ‘eiwitfabrieken’. Nu schijnen onderzoeksters rond Claudia Höbartner van, onder meer, de Julius-Maximilianuniversiteit in Würzburg (D) een niet eerder ontdekt ribosoom te hebben gevonden, SAMURI gedoopt, dat cellen toegankelijk maakt voor klikchemie en (dus) voor nieuwe behandelwijzen van ziektes. Lees verder →

Nieuwe DNA-bewerker ontwikkeld met kleiner ‘gereedschap’

Geplaatst op door
Beantwoorden
PNP-methode voor genoombewerking

De werking van de PNP-methode lijkt erg op die van de CRISPR-techniek (afb: Magdy Mahfouz et. al)

Onderzoekers van de koning Abdoeluniversiteit voor wetenschap en technolgie (KAUST) hebben een nieuwe genoombewerkingstechniek ontwikkeld, PNP gedoopt, die gebruik maakt van kleiner ‘gereedschap’ dan de inmiddels welbekende CRISPR-methode. De omvang van het benodigde ‘gereedschap’, met name de genschaar Cas, zou de mogelijkheden van de CRISPR-methode beperken. Uiteindelijk moet zo’n CRISPR-pakket de celkern binnen kunnen komen om het genoom te kunnen bewerken. De PNP-methode zou ook minder onbedoelde fouten maken dan CRISPR, maar dat zal nog wel in de praktijk moeten worden bewezen. Lees verder →

Ook een CRISPR-achtig systeem in eukaryote cellen ontdekt: Fanzor

Geplaatst op door
Beantwoorden
Fanzorgenschaar

De structuur van de Fanzorgenschaar (afb: Zhanglab/MIT)

Nature heeft een ‘haastuitgave’ doen verschijnen van een artikel over een ‘genschaar’ (een endonuclease) die gevonden is in eukaryote cellen zoals die van schimmels, planten en dieren. Het zogeheten Fanzorsysteem (heeft iets met Fz-eiwitten te maken: frizzled (gekroesd) class receptors) zou niet zo effectief zijn als de bekende CRISPR-genscharen als Cas9 of Cas-12 maar zou nauwkeuriger zijn, dat wil zeggen minder onbedoelde genveranderingen veroorzaken; een groot manco van de CRISPR-methode. Bovendien zou de Fanzorschaar en hulpmiddelen makkelijker af te leveren zijn aan de cellen. Waarom Nature zo’n haast had met publicatie is (mij=as) niet bekend. Lees verder →

Ki zou bij CRISPR-methode precisie bewerking RNA kunnen verbeteren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Schematische voorstelling van Cas13d

Zeer schematische voorstelling van Cas13d (afb: Rahul Gupta et.al in Cell)

Als iedereen kunstmatige intelligentie (ki) gebruikt kunnen genoom-bewerkers, die toch een hele vooruitstrevende tak van de wetenschap bedrijven, niet achterblijven. De onderzoekers combineerden de twee om de genactiviteit op verschillende manieren te sturen. Het ki-systeem gaf de aanwijzingen voor het gids-RNA dat de ‘schaar’ voor RNA-bewerking, Cas13d, de weg moet wijzen. Deze gecombineerde technieken zouden kunnen resulteren in nieuwe CRISPR-therapieën, hopen de onderzoekers. Lees verder →

Kunnen RNA-vaccins iets betekenen in de strijd tegen alvleesklierkanker?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alvleeskliertumor

Tumor in de alvleesklier (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat op de patiënt afgestemde bRNA-vaccins een kans maken tegen alvleesklierkanker, een kankersoort die in de meeste gevallen een dodelijke afloop heeft. De fase I-proeven bij een kleine groepje (17) patiënten zou bij een deel van hen het terugkeren van de kankersoort na verwijdering van de tumor hebben voorkomen in de achttien maanden die de proef duurde. Bij patiënten waarbij het vaccin niet werkte kwam de kanker na gemiddeld dertien maanden terug. Lees verder →

Ki-systeem verbetert bRNA-vaccins aanzienlijk

Geplaatst op door
Beantwoorden

DNA & RNA

Normaal zijn RNA-moleculen enkelstrengig (afb: WikiMedia Commons)

Met behulp van kunstmatige intelligentie hebben onderzoekers van Baidu Research bRNA-vaccins, die onder meer gebruikt zijn bij de bestrijding van het coronavirus, aanzienlijk verbeterd. Lees verder →