Mitochondriën
Acht zuigelingen van drie ouders geboren
Beantwoorden
Strategie ontwikkeld om bijwerkingen CAR-T-therapie aan te pakken
De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)
De CAR-T-therapie om afweercellen te ‘leren’ zich tegen kankercellen te keren wordt al langer tegen bloedkankers gebruikt, maar lijkt nu ook steeds meer in beeld te komen bij de bestrijding van vaste tumoren. Dat wil niet zeggen dat er helemaal geen negatieve kanten zitten aan deze immuuntherapie. Onderzoekers rond Kai Rejeski van de Ludwig Maximilians-universiteit stellen nu een nieuwe strategie te hebben ontwikkeld om zelfs nieuwe bijwerkingen systematisch en sneller aan te pakken. Deze strategie heet IAGO gedoopt naar de schurk in Shakespeares Othello. Lees verder
Vijf regels zouden ‘orde’ in weefselvernieuwing bewaren
De dikke-darmwand zit nog ingewikkeld in elkaar (afb: quizlet.com)
Elke dag vervangt je lichaam miljarden cellen en toch blijven je weefsels, normaal gesproken, prima functioneren. Hoe dat mogelijk is hebben onderzoekers van het Helen F. Graham-kankercentrum en de universiteit van Delaware onderzocht en ze denken het nu te weten: vijf regels houden de ordening in een weefsel op orde, zodat die goed blijven functioneren. Die regels vonden ze via simulaties met rekenmodellen voor de dikke darm. Lees verder
Het genoom stelt zich te weer tegen interne bedreigers
Een retrotransposon gebruikt omgekeerde transcriptie om zich elders in het genoom opnieuw te vestigen (afb: WikiMedia Commons)
Het blijkt dat het genoom een systeem heeft om zich tegen interne vijanden te weren, zo ontdekten onderzoeksters rond Wenjing Qi van de universiteit van Freiburg (D). Dan gaat het vooral om de nogal ordeloze springende genen (retrotransposon/s/-en) in het (ook ‘ons’) genoom. Lees verder
Behandeling lijkt aan te slaan bij muisjes met Parkinson
Corpus striatum van een mens (afb: WikiMedia Commons)
Onderzoeksters van Stanford zagen dat het afremmen van een overactief enzym, LRRK2, verloren ‘celantennes’ in belangrijke hersencellen weer herstelde, waardoor vitale dopaminecommunicatie en neuroprotectieve signalen werden hersteld in muisjes met een ziekte die lijkt op Parkinson. Na drie maanden behandeling met het LRRK2-blokkerende medicijn MLi-2, kwamen beschadigde circuits weer tot leven en ontstonden er tekenen van herstel. Dit zou kunnen betekenen dat tijdige behandeling de ziekteprogressie niet alleen kan stoppen, maar ook kan omkeren en mogelijk ook andere vormen van de ziekte van Parkinson kan helpen genezen. Lees verder
Gaten in oren muisjes herstellen door reactivering gen
Retinezuur bleek de ‘sleutel’ tot weefselherstel, dat gemaakt wordt van retinal mbv het enzym aldh1a2 (afb: Wei Wang et al./Science)
Weefsel- en/of orgaanherstel na beschadiging is bij zoogdieren maar mondjesmaat voorhanden. Daar valt een mouw aan te passen, zagen onderzoekers. Als een ‘vergeten’ (inactief) gen, aldh1a2, bij muisjes werd geactiveerd, dan werden gaatjes in hun oren min of meer netjes gerepareerd, waar anders littekenweefsel zou zijn ontstaan. Lees verder
‘Hulpcellen’ afweersysteem lijken ook inzetbaar tegen kanker
De aanwezigheid van antigeen stimuleert de omzetting van T-cellen naar giftige (CD8+)-T-cellen of “helper”-CD4+)-cellen. Boven voorloper-T-cel, links CD4+-cel, rechts de CD8+-cel (. (afb: wikiMedia Commons)
Onderzoeksters rond Camilla Jandus van de universiteit van Genève (UNIGE) hebben een alternatieve aanpak onderzocht met CD4-T-lymfocyten. Die werden lange tijd gezien als ‘hulpcellen’ en hun geneeskundige potentieel werd als secundair beschouwd.
De wetenschapsters ontdekten echter dat ze ook een sterk dodend vermogen hebben, terwijl ze andere afweercellen blijven ondersteunen. Geherprogrammeerde CD4-T-cellen werden ‘afgericht’ op een tumorkenmerk dat in veel vormen van kanker voorkomt. De resultaten lijken veelbelovend. Lees verder
Gentherapie zou bij muisjes met Alzheimer baat hebben gehad
Caveoline-1 (groene sliertjes) zouden de schade in hersencellen bij, onder meer, Alzheimer en Parkinson kunnen herstellen (afb: eikonoklastes.com/)
Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego hebben een gentherapie voor de ziekte van Alzheimer ontwikkeld die de hersenen kan helpen beschermen tegen schade en de cognitieve functie kan behouden. In tegenstelling tot bestaande behandelingen voor Alzheimer die zich richten op ongezonde eiwitafzettingen in de hersenen, zou de nieuwe aanpak kunnen helpen de onderliggende oorzaak van Alzheimer aan te pakken door het gedrag van de hersencellen zelf te beïnvloeden. In die therapie speelt het eiwit caveoline-1 een belangrijke rol. Lees verder
Apen worden ‘jonger’ met ‘vervalresistente’ stamcellen
De stamceltherapie keert de botontkalking bij de oudere apen om (links de controlegroep) (afb: Guang-Hui Liu lab)
Het herstelvermogen van ons lichaam neemt af naarmate we ouder worden. Dat is een kenmerk van veroudering en een belangrijke oorzaak van ouderdomsziektes. Al jaren vragen onderzoekers zich af of de afname van stamcellen de hoofdoorzaak is van veroudering of slechts een bijwerking. Om die vraag te kunnen beantwoorden dienden ze oudere apen enige tijd ‘vervalresistente’ stamcellen toe en zagen dat de functies en organen van die ‘oudjes’ een jaar of vijf, zes ‘jonger’ werden. Lees verder
Nieuwe hartklep van eigen cellen geïmplanteerd
De pulmonalisklep (afb: schermafdruk van plaatje uit WikiMedia Commons)