Categoriearchief: plus (geen synbio)

Gendruk bij malariamuggen lijkt hanteerbaar te zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Anopheles Gambiae

Anopheles gambiae-mug (afb: WikiMedia Commons)

Gendruk is een techniek om het genoom van (meestal) plaagorganismen zo te veranderen dat hele populaties uiteindelijk het loodje leggen, waarmee ziektes als malaria kunnen worden bestreden. Bij malaria wordt de ziekteverwekker, de parasiet Plasmodium, overgebracht door stekende muggen. Probleem met gendruk is dat die moeilijk in de hand te houden zou zijn. Nu zouden onderzoekers hebben aangetoond dat de techniek wel degelijk te hanteren/controleren zou zijn en binnen een jaar kan leiden tot ineenstorting van een muggenpopulatie. Lees verder →

BioNTech wil RNA-vaccin maken tegen malaria

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ugur_Sahin

BioNTech-chef Ugur Sahin (afb: W~ikiMedia Commons)

Sedert de redelijk succesvolle RNA-vaccins tegen het coronavirus zijn geïntroduceerd, wordt die techniek ook in stelling gebracht tegen andere ziektes. Zo denkt BioNTech, die met Pfizer een coronavaccin heeft ontwikkeld, dat het  mogelijk is dat RNA-vaccins werkzaam zouden kunnen zijn tegen de malariaparasiet. Het bedrijf hoopt eind dit jaar een malariavaccin te kunnen testen op mensen. Lees verder →

DeepMind maakt structuren 20 000 eiwitten openbaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitstructuur

De eiwitstructuur zegt veel over zijn functie

Het Britse bedrijf DeepMind heeft het zelflerend ki-systeem AlphaFold ontwikkeld waarmee vrij nauwkeurig en vooral snel  de structuur van eiwitten kan worden berekend. Hoewel de broncode van het systeem openbaar is gemaakt deed het bedrijf nogal schimmig over AlphaFold. Nu heeft DeepMind de structuur van 20 000 eiwitten openbaar gemaakt voor wetenschappers. Lees verder →

Celdeling afhankelijk van ‘omarming’ van enzymen

Geplaatst op door
Beantwoorden
deactivering separase

Het enzym separase wordt streng bewaakt om te voorkomen dat dat enzym, belangrijk bij celdeling, ontijdig actief wordt. Hier twee ‘bewakers’: securine en het CDK 1-complex (afb: Nature)

Celdeling is een ingrijpend proces dat wordt gestuurd door een aantal enzymen, waarvan separase en cyclineafhankelijke kinase de ‘dirigenten’ zijn. Nieuw onderzoek onder leiding van Jun Yu van de universiteit van Genève heeft inzicht gegeven in de werking van die ‘orkestratie’. Beide ‘dirigenten’ zijn inactief zolang ze elkaar omarmen. Ik moet wel zeggen dat dit stukje alleen voor fijnproevers is. Het vertelt niks over kanker of CRISPR, maar wel veel over het ‘vernuft’ van het leven… Lees verder →

Vreemde stukjes DNA in de blub gevonden. We noemen ze Borgen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Laatste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Zo zouden bacteriën en archaea kunnen zijn ontstaan uit de laatste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Jill Banfield van de uiversiteit van Californië in Berkeley vond in haar achtertuin micro-organismen met vreemde stukjes DNA die van verschillende organismen afkomstig leken. Haar zoon stelde voor die stukjes Borgen te noemen, naar de mensmachines of machinemensen uit Star Trek. Was het viraal DNA of van een vreemde bacterie. Misschien was het wel DNA dat buiten de cellen rondzwierf? Lees verder →

Zelflerende systemen kunnen de structuur van eiwitten bepalen

Geplaatst op door
Beantwoorden

DeepMind

Schermafdruk van DeepMind-stek

Het is al weer zo’n dertien jaar geleden dat ik een week heb meegelopen met wetenschappers in EMBO in Heidelberg. Van microbiologie, een vak dat daar bedreven wordt, had ik niet veel kaas gegeten (net zoals van veel andere dingen) en ik was dan ook reuze verbaasd dat de structuur van eiwitten niet is te berekenen aan de hand van de, maximaal twintig, verschillende aminozuren waaruit een eiwit is opgebouwd. Te moeilijk voor computers, was het verhaal. Dat lijkt nu veranderd te zijn met de ontwikkeling van een door onderzoekers ontwikkeld zelflerend algoritme dat is geïnspireerd op zo’n systeem van een Londens bedrijf. Lees verder →

Kunnen stamcellen suikerziekte type I kunnen genezen?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Proeven bij muisjes zou aannemelijk hebben gemaakt dat uit stamcellen voortgekomen beta-cellen voor de alvleesklier wel eens met succes een einde zouden kunnen maken aan suikerziekte fase I, een autoimmuunziekte. Die cellen, die insuline produceren, moeten dan wel worden beschermd tegen het eigen afweersysteem. ER wordt gewerkt aan een oplossing daarvoor, maar makkelijk is dat niet. Lees verder →

WHO wil mondiale databank bewerking genoom mens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Tedros Adhanom Chebreyesus

WHO-chef Tedros Adhanom Chebreyesus (afb: WikiMedia Commons)

De wereldgezondheidsorganisatie (WHO in Engelse afko) heeft nieuwe aanbevelingen afgescheiden over onderzoek waarbij wordt gesleuteld aan het erfgoed van mensen. Zo zou er een centrale registratie van dat onderzoek moeten komen en een systeem om te voorkomen dat er onethisch en/of gevaarlijk wordt gedaan. Lees verder →

Bij zeepaardjes kunnen ook mannetjes zwanger worden

Geplaatst op door
Beantwoorden
Zeepaardje

Zeepaardje (afb: WikiMedia Commons)

Celdeling, eieren leggen en uitbroeden of levende jongen baren, de natuur kent verschillende manieren om een soort te doen voortbestaan. Eieren leggen en baren is normaal voorbehouden aan het vrouwelijke deel van de organismen, maar zeepaardjes en daarmee verwante zeenaalden maken daarop een uitzondering. Daar kunnen ook mannetjes nageslacht voortbrengen. Dat zou iets te maken hebben met het ontbreken van genen die nodig worden geacht voor een goedwerkend afweersysteem, zo denken onderzoeksters rond evolutiebiologe Olivia Roth van het Helmholtinstituut GEOMAR in Kiel. Ze hebben nu geld gekregen om dat uit te zoeken. Lees verder →

Neutrofielen (b)lijken te ontploffen om ziekteverwekkers te ‘vangen’

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-spuwende afweercellen

DNA-spuwende afweercellen (afb: Science)

Het schijnt nog niet eerder ontdekt te zijn dat een bepaald soort overdadig aanwezige afweercellen, neutrofielen, ontploffen als ze bepaalde ziekteverwekkers tegenkomen. Ze vormen op die manier een soort plakkerig spinnenweb, dat die ziekteverwekkers zoals virussen onschadelijk maakt. Lees verder →