Categoriearchief: Hersenen

Virus met als lading cellen krijgt die in de hersens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bloed/hersenbarrière

De bloed/hersenbarrière moet het brein beschermen tegen vreemde indringers (afb: WikiMedia Commons)

Het is een beetje raar verhaal en een uiterst kort persbericht dat verwijst naar een artikel in een niet erg beroemd tijdschrift met als kop: Gentherapie voor herstel hersen-bloedvaten. Onderzoekers rond Servio Ramirez van de Templeuniversiteit zouden er in geslaagd zijn met een bepaald adenoachtig virus als ‘postbode’, AAV-PR genoemd, pericyten (cellen in haarvaten) en gladde spiercellen door de bloed/hersenbarrière hebben geloodst. Die methode zou iets kunnen betekenen voor de vele hersenziektes waarbij de bloedvaten in de hersens worden aangetast, is het idee. Lees verder →

Zou een genmutatie mensen behoeden voor Alzheimer?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Functies

Diverse functies Reelin (blauw) bij de ontwikkeling en het onderhoud van hersencellen (rood) (afb: Gabriella D’Arcangelo/Hindawi.com)

Een zwaluw maakt nog geen zomer, maar is het mogelijk dat een mutatie van het Reeli-gen iemand beschermt , althans deel, tegen de kwalijke gevolgen van Alzheimer? Een man in Colombia met de zogeheten Paisa-mutatie, waardoor hij vroegtijdig Alzheimer zou hebben gekregen, twintig jaar de bijbehorende symptomen niet kreeg doordat hij mutatie van het Reelin-gen had. Lees verder →

Ringvormige DNA’s zouden kanker te hulp schieten

Geplaatst op door
Beantwoorden

RDNA-ringen en kanker

Het schema van de gebruikte techniek. FACS is een methode om afzonderlijke cellen te krijgen (afb: Henssen et. al/Nature)

Al tientallen jaren wordt er onderzoek aan kanker gedaan en hoewel er wel vooruitgang wordt geboekt lijken de kankercellen steeds weer nieuwe wegen te vinden om aan behandeling te ontsnappen, ook aan de nieuwste immuunbehandelingen. Onderzoekers in Duitsland denken dat de vreemde ringvormige DNA’s in de kernen van kankercellen een grote rol spelen in die ‘weerbaarheid’ van kankercellen en hebben met een nieuwe techniek die mysterieze ring-DNA’s eens beter onderzocht. Lees verder →

Astrocyten lijken een rol te spelen bij dementie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stercellen (astrocyten)

Stercellen in een kweek (afb: WikiMedia Commons)

Bij dementie wordt vooral naar de neuronen gekeken, de ‘denkcellen’, maar onderzoeksters ontdekten dat ook stercellen (astrocyten) een rol kunnen spelen bij dementieziektes als Alzheimer. Die ‘hulpcellen’ vertonen bij dementie een abnormale antivirale activiteit zonder dat er virussen in de buurt zijn en zouden (kunnen) bijdragen aan geheugenverlies. Lees verder →

Anti-beta-amyloïdemiddelen voor Alzheimer zouden hersenschade veroorzaken

Geplaatst op door
2
Alzheimerhersens

Door de ziekte van Alzheimer vallen er gaten in de hersens en krimpen die door celsterfte (afb: WikiMedia Commons)

Lecanemab is in de VS toegelaten als middel tegen Alzheimer, maar een echt geneesmiddel is het niet. Het remt de voortgang van de ziekte wat af en tijdens de klinische proeven zijn doden gevallen. Toch werd het middel door Alzheimeronderzoekers en -artsen met gejuich ontvangen, want waar niets is is iets al een hele vooruitgang. Nu blijkt dat het middel (een monoklonaal antilichaam) op den duur ook tot hersenschade kan leiden door atrofie (‘ondervoeding’).
Lees verder →

Het lijkt mogelijk extra hersencellen te ‘fokken’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Nieuwe hersencellen

In de getande winding in de hippocampus werden nieuwe neuronen aangemaakt (rood). De hersenstamcellen zouden de groen gemerkte cellen zijn (afb: Knoblochlab)

Al tientallen jaren wordt er gestreden over de vraag of er nog nieuwe hersencellen (neuronen) ontstaan na de geboorte. Nu schijnt de mening te overheersen dat dat wel degelijk kan gebeuren in bepaalde delen van de hersens. Het lijkt er op dat onderzoekers in Zwitserland een truc hebben gevonden om in de getande winding in de hippocampus van de hersentjes van muisjes slapende hersenstamcellen uit hun inactieve toestand te halen. Meteen speculeren de onderzoekers al over de rol die deze ’truc’ zou kunnen spelen bij de behandeling van hersenziektes zoals Alzheimer of Parkinson, waarbij hersencellenafsterven. Lees verder →

Menselijke kweekbreintjes integreren zich met rattenhersens

Geplaatst op door
Beantwoorden
Geîmplanteerd orgaantje menselijke hersen in rattenhersens

Het geîmplanteerde orgaantje van menselijke hersencellen in rattenhersens bleek door ook te groeien (afb: Cell-artikel)

Kweekorgaantjes van menselijke hersencellen verweefden zich na transplantatie met de hersens van ratten. De ingeplante orgaantjes groeiden daar en reageerden op lichtimpulsen. De onderzoekers rond hersenchirurg Han-Chiao (Isaac) Chen van de universiteit van Pennsylvania speculeren al dat implantaten van kweekhersentjes de schadelijke gevolgen voor de hersens door, onder meer, een beroerte teniet zouden kunnen doen. Lees verder →

Hersenstamcellen oudere muisjes zouden kunnen worden ‘geactiveerd’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bestemming hersenstamcellen en de rol van mitochondriën daarbij

Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriën (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten hersencellen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)

Hersenstamcellen kunnen cellen van het centraal zenuwstelsel genereren, zoals neuronen, astrocyten en oligodendrocyten, zo stelt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde in 2011, maar heel lang is gedacht dat wij mensen het moeten doen met de hersencellen die we bij geboorte hebben gekregen. Nog steeds is die strijd niet beslist, maar nu lijkt toch mening de overhand te krijgen dat in een deel van de hersens wel degelijk gedurende ons leven nieuwe hersencellen ontstaan uit hersenstamcellen. Onderzoeksters in Duitsland rond Ana Martin-Villalba van het het Duitse kankeronderzoekscentrum DKFZ en Anna Marciniak-Czochra van de universiteit van Heidelberg vogelden uit dat de hersenstamcellen ons leven lang worden ‘aangestuurd’ door interferonen, althans bij muisjes, maar die kunnen bij oudere diertjes een last worden. Lees verder →

Bloed/hersenbarrière passeren met nanodeeltjes om CRISPR-tuig af te leveren

Geplaatst op door
Beantwoorden
bloed/hersenbarrière

Bloed/hersenbarrière (afb: WikiMedia Commons)

Een groot probleem voor artsen om medicamenten of CRISPR-tuig af te leveren in ons brein is de bloed/hersen-barrière die onze hersenen beschermt tegen vreemde indringers. Daar zijn al vele trucs voor bedacht, maar kennelijk voldoen die niet, want nu komen onderzoeksters van de universiteit van Wisconsin met nanodeeltjes die hun last veilig door die barrière zouden kunnen loodsen. Lees verder →

Grote brein mens ontstond uit ‘rotzooi’

Geplaatst op door
Beantwoorden
lncRNA

DNA codeert ook voor ‘nutteloze’ lange, nietcoderende RNA-moleculen (afb: Chang-lab)

Gaandeweg de evolutie veranderen genen, maar genen kunnen ook ‘uit het niets’ ontstaan. Dat ‘niets’ is dan dat grote deel van het zoogdiergenoom dat nog niet zo lang geleden als ‘rotzooi’ werd gezien: het niet-coderende deel (zeggen wetenschappers nu voorzichtig). Volgens recent onderzoek zouden 74 uit die ‘rotzooi’ ontstane genen de mens zijn grote hersens hebben bezorgd. Als muisjes met de genen werden opgezadeld, dan kregen ze ook grotere hersens. De vraag is natuurlijk of ‘groter ‘ook synoniem is voor ‘superieur’ gezien alle problemen die de mens de wereld bezorgt. Lees verder →