
Een verbeelding van het experiment om van twee mannetjesmuisjes nageslacht te kweken (afb: Wei Li et al./Cell Stem Cell)
Een verbeelding van het experiment om van twee mannetjesmuisjes nageslacht te kweken (afb: Wei Li et al./Cell Stem Cell)
Met de CRISPR-methode kun je de Yamanakafactoren (hier Oct4) van cellen activeren om ze om te programmeren in stamcellen
De bedrijven OpenAI en Retro Biosciences hebben gezamenlijk het kunstmatig intelligente systeem GPT-4b micro ontwikkeld dat er op gericht is mensen langer te laten leven (tien jaar, belooft Retro Bio) en om organen-op-maat te (laten) fabriceren. Dat de twee bedrijven samenwerken is niet zo vreemd aangezien Sam Altman, oprichter en baas van OpenAI, in 2023 zelf zo’n 180 miljoen dollar in Retro Bio heeft gestoken. Vooralsnog is alleen nog maar proefgedraaid met dit aki-model (aki= algemenen kunstmatige intelligentie). Lees verder
Synthetische organisatorcellen instrueren de stamcellen (ES) om bepaalde weefsels, organen of zelfs embryo’s te vormen (afb: Ophir Klein et al./Cell)
Onderzoekers in de VS hebben een nieuwe manier gevonden om instructies te geven die stamcellen vertellen om te groeien tot bepaalde weefsels. Dat zou iets kunnen betekenen voor het kweken van weefsels of zelfs van volledige organen, maar voorlopig is het zover nog (lang?) niet. Lees verder
De neurale lijst van een embryo wordt gevormd tijdens de neurulatie (afb: WikiMedia Commons)
Een groep rond Justin-Belair-Hickey van de universiteit van Toronto heeft ontdekt dat een groep cellen in de huid en andere delen van het lichaam, zogenaamde neurale-lijststamcellen (de neurale lijst is celsoort die voorkomt in de embryonale ontwikkeling), de bron zouden zijn van geherprogrammeerde neuronen die door andere onderzoekers zijn gevonden.
Die bevindingen zouden de populaire theorie over de herprogrammering van cellen weerleggen, dat elke ontwikkelde cel kan worden aangezet om zijn identiteit te veranderen in een volledig ongerelateerd celtype door de infusie van transcriptiefactoren. Het team stelt een alternatieve theorie voor: er is één zeldzaam stamceltype dat uniek is in zijn vermogen om te worden geherprogrammeerd in verschillende typen cellen. Lees verder
Hersencellen die Sox2 aanmaken lichten rood op (afb: Daniel del Toro et al./Cell)
Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Barcelona hebben hersencellen van muisjes ‘verjongd’ met behulp van zogeheten Yamanaka-factoren. Yamanaka-factoren zijn transciptiefactoren die Shinya Yamanaka en collega’s gebruikten om van gespecificeerde cellen weer (pluripotente) stamcellen te maken. Zijn verouderende cellen weer als nieuw te maken? Lees verder
De (sub)ventriculaire zone (SVZ blauw en VZ rood) (afb: WikiMedia Commons)
Langs is er discussie geweest of hersencellen bij mensen nieuw kunnen worden aangemaakt, maar nu lijkt haast wel zeker dat de in de hippocampus, verantwoordelijk voor leervermogen en geheugen, dat wel degelijk gebeurt. Wel is duidelijk dat dat vermogen met de jaren vermindert, zelfs bij muisjes (die hooguit een paar jaar leven). Nu hebben onderzoeksters rond Maura Bodrini van de Columbia-universiteit in New York aangetoond dat als het Slc2a4-gen wordt uitgeschakeld, het vermogen van hersenstamcellen die te maken hebben met het reukvermogen die reukcellen weer aanmaken als jonge diertjes. Lees verder
Het netvlies is nog knap ingewikkeld en bestaat uit zo’n tien lagen
Groene staar (vaak glaucoom genoemd) is een oogziekte waarbij netvliescellen afsterven. Die lijkt op droge netvliesver-oudering. Daar is geen genees-middel voor. Onderzoeksters van het Trinitycollege in Dublin stellen nu een gentechniek ontwikkeld te hebben die bij muisjes en menselijke oogcellen de ziekte een halt zouden toeroepen. De therapie zou ook werken bij netvliesveroudering (maculadegeneratie), is al eerder aangetoond. Er zijn overigens experimenten gaande met stamcellen om de afgestorven netvliescellen te vervangen. Lees verder
Bevrijden van Wnt uit DNA-kraaltjes met uv-licht (afb: Kerstin Göpfrich et al./Nature Nanotechnology)
Door mikrokralen te gebruiken met specifiek gevouwen DNA, bedoeld voor het vervoer van groeifactoren en andere signaalmoleculen zouden onderzoekersters in Duitsland orgaantjes hebben gekweekt die meer overeenkomsten met het ‘echte werk’ dan tot nu toe mogelijk was. Lees verder
Voor de goede verstaander: een overzicht wat er et MethSCAn allemaal mogelijk is (afb: Ana Martin-Villalba et al./Nature)
Het zeeanemoontje Nematostella vectensis is ‘onsterfelijk’ (afb: WikiMedia Commons)
De zeeanemoon Nematostella vectensis is feitelijk onsterfelijk. Ontwikkelings-biologen onder aanvoering van Ulrich Technau (@dres) van de Universiteit van Wenen zouden voor het eerst mogelijke kandidaten voor multipotente stamcellen in de zeeanemoon hebben geïdentificeerd. Deze stamcellen worden gereguleerd door evolutionair zeer goed bewaarde genen, die bij mensen en andere zoogdieren doorgaans alleen actief zijn bij de vorming van geslachtscellen, maar die oudere diersoorten zoals neteldieren een hoge mate van herstelvermogen geven waarmee die, in theorie, niet zouden verouderen. En weer lonkt de eeuwig jonge mens. Lees verder