Gentherapie zou bij muisjes met Alzheimer baat hebben gehad

Caveoline-1 tegen Alzheimer

Caveoline-1 (groene sliertjes) zouden de schade in hersencellen bij, onder meer, Alzheimer en Parkinson kunnen herstellen (afb: eikonoklastes.com/)

Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Diego hebben een gentherapie voor de ziekte van Alzheimer ontwikkeld die de hersenen kan helpen beschermen tegen schade en de cognitieve functie kan behouden. In tegenstelling tot bestaande behandelingen voor Alzheimer die zich richten op ongezonde eiwitafzettingen in de hersenen, zou de nieuwe aanpak kunnen helpen de onderliggende oorzaak van Alzheimer aan te pakken door het gedrag van de hersencellen zelf te beïnvloeden. In die therapie speelt het eiwit caveoline-1 een belangrijke rol. Lees verder

Apen worden ‘jonger’ met ‘vervalresistente’ stamcellen

Stamceltherapie verjonging

De stamceltherapie keert de botontkalking bij de oudere apen om (links de controlegroep) (afb: Guang-Hui Liu lab)

Het herstelvermogen van ons lichaam neemt af naarmate we ouder worden. Dat is een kenmerk van veroudering en een belangrijke oorzaak van ouderdomsziektes. Al jaren vragen onderzoekers zich af of de afname van stamcellen de hoofdoorzaak is van veroudering of slechts een bijwerking. Om die vraag te kunnen beantwoorden dienden ze oudere apen enige tijd ‘vervalresistente’ stamcellen toe en zagen dat de functies en organen van die ‘oudjes’ een jaar of vijf, zes ‘jonger’ werden. Lees verder

Nieuwe hartklep van eigen cellen geïmplanteerd

Pulmonalisklep

De pulmonalisklep (afb: schermafdruk van plaatje uit WikiMedia Commons)

Een nieuwe hartklepprothese bestaand uit eigen weefsel van de patiënt zou nu voor het eerst geïmplanteerd zijn door chirurgen van het Charitéziekenhuis in de Duitse hoofdstad. In tegenstelling tot conventionele hartklepprotheses, meestal van dierlijk materiaal, is deze hartklep bedoeld om een levenslang mee te gaan en zich aan te passen aan de groei van kinderen met aangeboren hartklepafwijkingen. Lees verder

‘Slim’ RNA-medicijn ontwikkeld dat reageert op tekenen van ziektes

Hideyuki Nakanishi

Hideyuki Nakanishi (afb: univ. van Osaka)

Onderzoekers van de Universiteit van Osaka en het wetenschappelijk instituut in Tokio heeft een nieuwe klasse RNA-medicijnen ontwikkeld die veranderingen in het lichaam kunnen detecteren en hun therapeutische effect daarop kunnen instellen. Deze innovatie maakt de weg vrij voor precisiebehandelingen die niet alleen effectiever, maar ook veiliger zijn door precies de juiste hoeveelheid medicijn te produceren op basis van de ontvangen biologische signalen. Lees verder

Nieuw inzicht in het ontstaan van meercellige organismen

Mitose

Gewone celdeling (mitose). Meercelligen zouden kunnen zijn ontstaan doordat de cellen zich na celdeling niet hebben gescheiden. De celdeling was dus niet volledig.

Dieren, van wormen en sponzen tot kwallen en walvissen, bevatten tussen de paar duizend en tientallen biljoenen genetisch vrijwel identieke cellen. Afhankelijk van het organisme rangschikken deze cellen zich in een verscheidenheid aan weefsels en organen, zoals de darmen, spieren en zintuigen. Hoewel niet alle dieren al deze weefsels hebben, hebben ze wel allemaal één weefsel, de kiembaan, dat zaad- of eicellen produceert om de soort voort te planten. Hoe en wanneer die afzonderlijke cellen hebben besloten samen te gaan is niet bekend, maar een celbioloog van de universiteit van Chicago denkt nu een tipje van die sluier te hebben opgelicht. Lees verder

CAR-T-therapie zou met succes zijn gebruikt bij zeldzame spierziekte

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De CAR-T-celtherapie, waarin afweercellen ‘weerbaarder’ worden gemaakt tegen ziekteverwekkers, zou met succes zijn gebruikt bij de behandeling van twee patiënten met een zeldzame autoimmuunziekte: chronische inflammatoire polyneuropathie (CIDP). Bij de behandeling werden de eigen afweercellen genetisch zo veranderd dat ze de ziekteverwekkende cellen herkenden en elimineerden. Dit zou de eerste (zeer bescheiden) klinische studie zijn dat de CAR-T-celtherapie is gebruikt bij een ernstige vorm van een autoimmuunneuropathie. Lees verder

Varkensembryo’s krijgen kloppende hartjes met mensencellen

Liangxue Lai

Liangxue Lai:…varkensembryo’s met ‘menselijke’ hartjes (afb: english.gibh.cas.cn)

Onderzoekers in China hebben zouden voor het eerst harten met menselijke cellen hebben gekweekt in varkensembryo’s. De embryo’s overleefden 21 dagen en in die tijd begonnen hun kleine hartjes te kloppen. Dat deelden de onderzoekers meer op de jaarlijkse bijeenkomst van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek in Hongkong. Dat onderzoek is overigens niet beoordeeld door vakgenoten, zoals te doen gebruikelijk bij serieus wetenschappelijk onderzoek. Lees verder

Zijn de aminozuren de ‘bronnen’ van het leven of?

DNA & RNA

Normaal zijn RNA-moleculen enkelstrengig (afb: WikiMedia Commons)

Een van de grote fundamentele vragen in de biologie (en het leven) is hoe op aarde het leven is ontstaan. Momenteel wordt vrij breed de gedachte aangehangen dat het leven is begonnen toen er RNA-moleculen werden gevormd. Nu lijkt een nieuw onderzoek te wijzen in de richting van aminozuren (de bouwstenen van eiwitten). Nog iemand een ander idee? Lees verder

Mannetjesmuisjes met eierstokken door ijzertekort moeder

Pasgeboren muisjes

Pasgeboren muisjes

Mannelijke muizen kunnen eierstokken ontwikkelen als hun zwangere moeders ijzertekort hebben. Het onderzoek zou het eerste zijn dat aantoont dat een laag ijzergehalte de geslachtsontwikkeling van de embryo kan beïnvloeden. Lees verder

Valt Parkinson te genezen met (stam)celtherapie?

Twee recente klinische studies  (fase I (VS) en fase I en II (Japan)) maken aannemelijk dat na transplantatie van voorlopercellen van dopamineneuronen rechtstreeks in de hersenen  die cellen daar kunnen overleven, dopamine kunnen produceren en motorische symptomen van Parkinsonpatiënten aanzienlijk kunnen verminderen. Fase I van een klinische proef gaat vooral om de veiligheid van methode vast te stellen. De resultaten zijn dus nog zeer voorlopig, ook al omdat het aantal proefpersonen vrij beperkt was (resp. twaalf en zeven). Lees verder