
De pulmonalisklep (afb: schermafdruk van plaatje uit WikiMedia Commons)
De pulmonalisklep (afb: schermafdruk van plaatje uit WikiMedia Commons)
De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)
De CAR-T-celtherapie, waarin afweercellen ‘weerbaarder’ worden gemaakt tegen ziekteverwekkers, zou met succes zijn gebruikt bij de behandeling van twee patiënten met een zeldzame autoimmuunziekte: chronische inflammatoire polyneuropathie (CIDP). Bij de behandeling werden de eigen afweercellen genetisch zo veranderd dat ze de ziekteverwekkende cellen herkenden en elimineerden. Dit zou de eerste (zeer bescheiden) klinische studie zijn dat de CAR-T-celtherapie is gebruikt bij een ernstige vorm van een autoimmuunneuropathie. Lees verder
Liangxue Lai:…varkensembryo’s met ‘menselijke’ hartjes (afb: english.gibh.cas.cn)
Onderzoekers in China hebben zouden voor het eerst harten met menselijke cellen hebben gekweekt in varkensembryo’s. De embryo’s overleefden 21 dagen en in die tijd begonnen hun kleine hartjes te kloppen. Dat deelden de onderzoekers meer op de jaarlijkse bijeenkomst van de internationale vereniging voor stamcelonderzoek in Hongkong. Dat onderzoek is overigens niet beoordeeld door vakgenoten, zoals te doen gebruikelijk bij serieus wetenschappelijk onderzoek. Lees verder
Chemische en elektrische signalen worden via synapsen aan andere hersencellen doorgegeven ((afb: OIST)
Onderzoekers van het instituut voor fundamenteel onderzoek (IBS) hebben een opmerkelijk piepklein maar cruciaal stukje genetische code gevonden (mini-exon B) dat helpt bepalen hoe hersencellen verbinding maken, communiceren en functioneren. De ontdekking verdiept niet alleen het begrip van hoe de bedrading van de hersenen is opgebouwd, maar verklaart mogelijk ook de oorsprong van verschillende neurologische en psychiatrische aandoeningen. Lees verder
CARF-effectoren, hier Cat1 (denk ik=as), maken het bacteriofagen onmogelijk zich te vermenigvuldigen (afb: Rockefelleruniversiteit)
Elk levend organisme op aarde moet zichzelf beschermen tegen dingen die het kwaad kunnen doen. Bacteriën zijn daarop geen uitzondering en ondanks hun relatieve eenvoud, zetten ze opmerkelijk slimme verdedigingsstrategieën in tegen virale indringers. De bekendste is CRISPR/Cas9 die nu ook gebruikt wordt voor onderzoek, maar ook voor het ‘repareren’ van ziekmakende genetische afwijkingen. Er zijn nog andere bacteriële afweermechanismen tegen virussen en er is (dus) nog veel te ontdekken. Die zogeheten CARF-effectoren van bacteriën lijken me(=as) overigens vooral ‘wapens’ tegen virale infecties en hebben weinig met genoombewerking te maken. Lees verder
De cito- en chemokinen van de geactiveerde microgliacellen zijn de ‘boosdoeners’ (afb: Stanford/Emily Moskal)
Na behandeling met CAR-T-cellen – immuuncellen die genetisch zijn veranderd om kankercellen aan te vallen – krijgen patiënten soms dat het gevoel dat ze last hebben van ‘hersenmist’ (vergeetachtigheid en concentratie-problemen). Onderzoek onder leiding van Michelle Monje van de Stanforduniversiteit maakt aannemelijk dat de CAR-T-celtherapie milde cognitieve stoornissen kan veroorzaken, onafhankelijk van andere kankerbehandelingen en dat dit via hetzelfde celmechanisme gebeurt als cognitieve stoornissen door twee andere oorzaken: chemotherapie en luchtweginfecties zoals bij griep of corona. De studie, die voornamelijk bij muijes werd uitgevoerd, komt ook met ideeën om dat euvel te verhelpen. Lees verder
Elkaars spiegelbeelden (afb: WikiMedia Commons)
In de koolstofchemie zijn veel verbindingen optisch actief: ze vormen, ten minste, twee spiegelvormen die qua opbouw gelijk zijn maar een gespiegelde structuur hebben zoals je linker- en je rechterhand. De natuur is heel kieskeurig en gebruikt, bijvoorbeeld, (vrijwel) alleen aminozuren die linksdraaiend zijn. De kernzuren RNA en DNA zijn dan weer rechtsdraaiend. Gebruik je de rechtsdraaiende vorm van aminozuren en de linksdraaiende van kernzuren dan zou je als je dat in bacteriën toepast ‘spiegelbacteriën’ kunnen krijgen. Hoe die zich gedragen in de natuur is onbekend en daarom dringen 38 vooraanstaande onderzoekers aan op een verbod op het ontwikkelen van zulke spiegelorganismen. Lees verder
De aangepaste T-helpercellen (groen) in de buurt van eilandjes-van-Langerhanscellen (blauw) (afb: Wendell Lim et al./UCSF)
Veranderde T-cellen die de heftigheid van een afweerreactie moeten verminderen zouden wel eens een oplossing kunnen zijn voor afweerproblemen bij orgaantransplantaties en voor autoimmuunziektes zoals suikerziekte type 1, denken onderzoekers rond Wendell Lim van de universiteit van Californië in San Francisco. Alleen, hoe ‘houdbaar’ is die behandeling? Lees verder
Het idee van een CAR-T-behandeling
Het lijkt er op dat ons afweersysteem opnieuw is in te stellen. Alhoewel, we hebben over een kleine klinische proef met een CAR-T-achtige aanpak bij een klein groepje mensen met autoimmuunziek-tes. Die zouden na de behande-ling vrij van problemen zijn geweest (met voorlopig elf maanden als maximum).
Lees verder
De aptamerenaanpak werkte bij de muisjes ook als die in de vorm van een zalf werden ’toegediend’ (afb: Günter Mayer et. al/Cell)