Ki moet ons leven verlengen en organen kweken mogelijk maken

omprogrammeren cellen tot stamcellen

Met de CRISPR-methode kun je de Yamanakafactoren (hier Oct4) van cellen activeren om ze om te programmeren in stamcellen

De bedrijven OpenAI en Retro Biosciences hebben gezamenlijk het kunstmatig intelligente systeem GPT-4b micro ontwikkeld dat er op gericht is mensen langer te laten leven (tien jaar, belooft Retro Bio) en om organen-op-maat te (laten) fabriceren. Dat de twee bedrijven samenwerken is niet zo vreemd aangezien Sam Altman, oprichter en baas van OpenAI, in 2023 zelf zo’n 180 miljoen dollar in Retro Bio heeft gestoken. Vooralsnog is alleen nog maar proefgedraaid met dit aki-model (aki= algemenen kunstmatige intelligentie). Lees verder

Synthese cellen geven vorm aan stamcelconstructen

Synthische organisatorcellen

Synthetische organisatorcellen instrueren de stamcellen (ES) om bepaalde weefsels, organen of zelfs embryo’s te vormen (afb: Ophir Klein et al./Cell)

Onderzoekers in de VS hebben een nieuwe manier gevonden om instructies te geven die stamcellen vertellen om te groeien tot bepaalde weefsels. Dat zou iets kunnen betekenen voor het kweken van weefsels of zelfs van volledige organen, maar voorlopig is het zover nog (lang?) niet. Lees verder

Menselijke antistoffen houden malaria op afstand

Plasmodium falciparumparaciet besmet rood bloedlichaampje

Plasmodium falciparumparaciet besmet rood bloedlichaampje (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoeksters hebben menselijke antistoffen (antilichamen) gevonden die bepaalde eiwitten van de malariaparasiet aanvatten. Die antilichamen voorkomen dat die parasiet bloedcellen binnendringt. Dat doen ze door het malaria-eiwit PfEMP1 onschadelijk te maken. Lees verder

Een cel is dood of levend, toch? Nee, er schijnt nog er tussenin te zijn

Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Michael Levin et al./ PNAS)

Een cel leeft of is dood, toch? Peter Noble van de universiteit van Alabama en Alex Pozhitkov van het Beckmaninstituut (?) stellen dat er in een meercellig organisme nog een derde toestand zou zijn en die niet-dode cellen zouden weer nieuwe weefsels kunnen vormen. Lees verder

DNA-kralen maken kweekorgaantjes ‘echter’

Bevrijden van Wnt uit DNA-kraaltjes

Bevrijden van Wnt uit DNA-kraaltjes met uv-licht (afb: Kerstin Göpfrich et al./Nature Nanotechnology)

Door mikrokralen te gebruiken met specifiek gevouwen DNA, bedoeld voor het vervoer van groeifactoren en andere signaalmoleculen zouden onderzoekersters in Duitsland orgaantjes hebben gekweekt die meer overeenkomsten met het ‘echte werk’ dan  tot nu toe mogelijk was. Lees verder

Zeeanemoontje wordt ‘onsterfelijk’ door oude genen

Nematostella vectensis

Het zeeanemoontje Nematostella vectensis is ‘onsterfelijk’ (afb: WikiMedia Commons)

De zeeanemoon Nematostella vectensis is feitelijk onsterfelijk. Ontwikkelings-biologen onder aanvoering van Ulrich Technau (@dres) van de Universiteit van Wenen zouden voor het eerst mogelijke kandidaten voor multipotente stamcellen in de zeeanemoon hebben geïdentificeerd. Deze stamcellen worden gereguleerd door evolutionair zeer goed bewaarde genen, die bij mensen en andere zoogdieren doorgaans alleen actief zijn bij de vorming van geslachtscellen, maar die oudere diersoorten zoals neteldieren een hoge mate van herstelvermogen geven waarmee die, in theorie, niet zouden verouderen. En weer lonkt de eeuwig jonge mens. Lees verder

Programmeringsproces van weefselvorming ontdekt (?)

vleugelschijf fruitvlieg

De vleugschijf van een fruitvliegje voor (l) en na de eversie. Donkerder grijd is de vleugelschijfzak (afb: Jana Fuhrmann et al./Science)

Een belangrijke vraag in de biologie is hoe de vorm van weefsel van meercellige organismen wordt gestuurd. Onderzoeksters rond Jana Fuhrmann van het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie en genetica in Dresden denken nu een mechanisme gevonden te hebben waarmee weefsels kunnen worden ‘geprogrammeerd’ om van een platte toestand over te gaan in een driedimensionale vorm. Het is dan wel de vraag of die fundamentele vraag daarmee is beantwoord voor alle meercelligen. Lees verder

Lossen ‘synthetische’ embryo’s ethische problemen op?

Een blastocyste (of blastula) en een gastrula (bij de mens ongeveer 14 dagen na bevruchting (afb: WikiMedia Commons

Nadat het vorig jaar al met muiscellen was gelukt meldden Chinese onderzoekers in april dat ze er in geslaagd waren embryo’s van apen te hebben gekweekt uitgaande van stamcellen (en dus niet van geslachtscellen), die vervolgens als bij reageerbuisbevruchting werden ingebracht in baarmoeders van soortgenoten.
Wetenschappers noemen die embryo’s ‘syntehtische’ embryo’s of ‘embryomodellen’ en sommige van hen denken met die methode ethische problemen rond het experimenteren met menselijke embryo’s te hebben opgelost. Hoewel die ‘synthetische’ embryo’s zich nog niet verder ontwikkeld hebben tot de blastocyste– of gastrulatiefase (en dan spontaan de pijp aan Maarten geven), zou het in theorie mogelijk zijn dat die embryomodellen zich ontwikkelen tot een volgroeid wezen.

Dat doet ethici ernstig twijfelen: iets dat alle kenmerken heeft van een menselijke embryo is ook een menselijk embryo, vinden die. Nu komen uit de VS berichten dat er ook embryomodellen van menselijke cellen zijn gekweekt. Lees verder

Simpele weg naar kweken echtere orgaantjes (?)

Orgaantje in kubus

In het kubusje (l) krijg je een orgaantje met verschillende celtypes (r) (afb: Masaya Magiwara et. al)

Over de hele wereld proberen onderzoekers in het lab organen te kweken, vaak uitgaand van pluripotente stamcellen die zijn ‘gewonnen’ uit, onder meer, huidcellen. Daaruit ontstaan minuscule ‘orgaantjes’ die wel wat weg hebben van het echte werk maar daar toch uiteindelijk verre van blijven, zeker als het doel is die te kweken voor implantatie ter vervanging van kapotte organen. Nu stellen onderzoekers rond Masaya Hagiwari van het befaamde RIKEN in Japan een methode met hydrogel en simpele pipet te hebben ontwikkeld die een stap in de goede richting zou betekenen. Lees verder

Grote brein mens ontstond uit ‘rotzooi’

lncRNA

DNA codeert ook voor ‘nutteloze’ lange, nietcoderende RNA-moleculen (afb: Chang-lab)

Gaandeweg de evolutie veranderen genen, maar genen kunnen ook ‘uit het niets’ ontstaan. Dat ‘niets’ is dan dat grote deel van het zoogdiergenoom dat nog niet zo lang geleden als ‘rotzooi’ werd gezien: het niet-coderende deel (zeggen wetenschappers nu voorzichtig). Volgens recent onderzoek zouden 74 uit die ‘rotzooi’ ontstane genen de mens zijn grote hersens hebben bezorgd. Als muisjes met de genen werden opgezadeld, dan kregen ze ook grotere hersens. De vraag is natuurlijk of ‘groter ‘ook synoniem is voor ‘superieur’ gezien alle problemen die de mens de wereld bezorgt. Lees verder