Embryoachtige structuren gekweekt plus baarmoederweefsel

Gastrulatie

De gastrula is een vroege embryofase (afb: WikiMedia Commons)

Om ethische redenen is min of meer afgesproken dat onderzoekers niet verder gaan dan een embryo van 14 dagen. Dat betekent dat een belangrijke fase in de ontwikkeling van een (menselijk) embryo niet bestudeerd kan worden, de gastrulatie (die vindt 17 tot 21 dagen na de bevruchting plaats). Uitgaand van stamcellen (en dus niet van ei- en zaadcellen) zijn wel gastrula-achtige structuren gekweekt, maar zonder buitenembryonaal weefsel de vruchtzak en dooierzak. Nu zouden onderzoekers daar wel in geslaagd zijn. Lees verder

Lossen ‘synthetische’ embryo’s ethische problemen op?

Een blastocyste (of blastula) en een gastrula (bij de mens ongeveer 14 dagen na bevruchting (afb: WikiMedia Commons

Nadat het vorig jaar al met muiscellen was gelukt meldden Chinese onderzoekers in april dat ze er in geslaagd waren embryo’s van apen te hebben gekweekt uitgaande van stamcellen (en dus niet van geslachtscellen), die vervolgens als bij reageerbuisbevruchting werden ingebracht in baarmoeders van soortgenoten.
Wetenschappers noemen die embryo’s ‘syntehtische’ embryo’s of ‘embryomodellen’ en sommige van hen denken met die methode ethische problemen rond het experimenteren met menselijke embryo’s te hebben opgelost. Hoewel die ‘synthetische’ embryo’s zich nog niet verder ontwikkeld hebben tot de blastocyste– of gastrulatiefase (en dan spontaan de pijp aan Maarten geven), zou het in theorie mogelijk zijn dat die embryomodellen zich ontwikkelen tot een volgroeid wezen.

Dat doet ethici ernstig twijfelen: iets dat alle kenmerken heeft van een menselijke embryo is ook een menselijk embryo, vinden die. Nu komen uit de VS berichten dat er ook embryomodellen van menselijke cellen zijn gekweekt. Lees verder

Voorlopig geen CRISPR-kinderen

Jiankui He

Jiankui He (afb: WikiMedia Commons)

Na de onbekookte ingreep van de Chinese onderzoeker Jiankui He in het genoom van embryo’s om de (toekomstige) kinderen immuun te maken voor het humaan immuundeficiëntievirus (hiv) sprak de wereld daar schande van en sprak af voorlopig niet te gaan ‘rommelen’ aan de genomen van nog niet geboren kinderen (embryo’s, dus). Wetenschappers op dit terrein hebben in Londen op een bijeenkomst over genoombewerking van de mens in het Francis Crickinstituut in Londen afgesproken dat zoiets voorlopig onaanvaardbaar is, met het oog op de grote risico’s van die ingrepen. Lees verder

Japanse onderzoekers maken van cel van mannetjesmuis een eicel

Katsuhiko Hayashi

Katsuhiko Hayashi (afb: univ. van Osaka)

Katsuhiko Hayashi van de universiteit van Osaka vertelde tijdens een bijeenkomst in het Crickinstituut in Londen dat hij er in is geslaagde uitgaande van huidcellen van de staart van mannelijke muizen eicellen te hebben gemaakt. Die eicellen bleken volledig functioneel (dat wil zeggen dat ze zich, bevrucht, tot embryo’s ontwikkelden. Het nageslacht zou ook vruichtbaar zijn. Wat Hayashi et. al. hiermee voor hebben is (mij) onbekend, maar hij heeft het over kinderen van gelijkgeslachtelijke relaties. Vooralsnog lijkt dat niet mogelijk zonder een (uiteraard) vrouwelijke baarmoeder.

Lees verder

Hebben we cyborgcellen nodig om gezond te blijven?

Cyborgcellen

Een gekaapte E. colibacterie met onder microscoopopnames van de cyborgcel en gewone onbezoedelde E. coli’s (afb: Tan et. al/UCD)

Er wordt heel wat afgeprutst, ook in de wetenschap. Hebben cyborgcellen nodig om weer gezond te worden of het milieu schoon te houden (en wellicht het klimaat leefbaar te houden)? Kennelijk, want biotechnologen van de universiteit van Californië in Davis (UCD) hebben van E. colibacteriën wat zij noemen cyborgcellen gemaakt die weliswaar niet kunnen delen, maar allerlei zaken zouden kunnen doen zoals het afleveren van medicijnen of het opruimen van rotzooi. Ze hebben ze alvast op kankercellen afgestuurd. Lees verder

Jiankui He is terug op het CRISPR-front (zegt hij)

Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong

Jiankui He schrikte enkele jaren geleden de wereld op door in Hongkong te melden dat hij het DNA van twee embryo’s had bewerkt om ze ongevoelig voor het hi-virus te maken. Hij werd in de wereld van CRISPR wereldwijd uitgekotst, werd ontslagen bij de universiteit va Shenzhen  en kreeg een gevangenisstraf (in China), maar hij lijkt terug te zijn. Hij zegt met een eigen  bedrijf mensen te willen helpen met erfelijke ziektes. Hij zou genezen zijn van zijn drang om het genoom van embryo’s te ‘repareren’. Lees verder

Mag je embryo’s testen om ‘betere’ kinderen te laten baren?

CRISPR-baby's

Er wordt in labs al geëxperimenteerd met CRISPR-babys, maakbare kinderen. Is dat de volgende stap na prenataal testen om genetische ‘mankementen’?

Al lang wordt het verhaal verteld van technieken die de Übermensch zouden moeten opleveren, maar nu we technieken hebben om het genoom te bewerken komt die mogelijkheid akelig dichtbij (overigens is ‘übermensch’ een erg beladen begrip en spreken we liever van het verbeteren van mensen). Er zijn al bedrijven die aanbieden embryo’s door te lichten op het risico om nare genetische ziektes te krijgen, maar dat lijkt pas een begin. Het voorkomen van genetische ziektes zal bij veel mensen goed vallen, maar hoe zit het met verbeteren op andere punten. Zou het mogelijk moeten zijn de intelligentie of de spierkracht van je kinderen te verhogen? Of zouden de kinderen qua uiterlijk vooraf helemaal op te ’tekentafel’ mogen worden gelegd? Roept U maar, want je kunt je natuurlijk ofvragen hoe goed (ziektes) overgaat in kwaad (of misschien ‘nog beter’)? Mensen die (te) klein zijn of dat vinden, zouden daar een trauma aan kunnen overhouden, dus dat kan je maar beter voor zijn. En wat als bijna iedereen alleen maar XX-jes wil hebben of XY-tjes? Lees verder

Baby’s in China uit de fabriek? Een heerlijke nieuwe wereld?

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder (afb: Biomedisch en technisch instituut Suzhou )

Aldous Huxley schreef in 1932 Heerlijke nieuwe wereld (Brave New World) waarin kinderen uit een kweekcentrale kwamen en niet uit een (baar)moeder. Het lijkt er op dat China, de modernste en verst ontwikkelde dictatuur in de wereld, soortgelijke plannen heeft, althans wetenschappers in dat land. In dat plan, om de dreigende vergrijzing van China tegen te gaan, zouden kunstmatige intelligentie en kunstbaarmoeders garant moeten staan voor de jonge aanwas van China, zo stelt een audioreportage van Futura-Sciences. Lees verder

Wanneer maken stamcellen hun belofte waar?

traankliertjes gekweekt

De kweek van traankliertjes (afb: Cell Stem Cell

Toen Shinja Yamanaka en collega’s zo’n vijftien jaar geleden ontdekte hoe je gewone cellen kon omprogrammeren tot (pluripotente) stamcellen groeide de hoop dat daarmee therapeutisch een hoop kon worden gedaan. Die pluripotente stamcellen kon je omvormen tot alle celtypen die het organisme mens telt (zo’n tweehonderd). Tot dan toe moesten onderzoekers hun stamcellen putten uit embryo’s of ‘destilleren’ uit de navelstreng. Vooral dat eerste lag ethisch moeilijk. De resultaten op het gebied van stamceltherapieën zijn vooralsnog niet erg spectaculair, maar er lijken betere tijden aan te komen. Zou er, bijvoorbeeld, een stamceltherapie komen voor Parkinsonpatiënten (om maar iets te noemen)? Lees verder

WHO wil mondiale databank bewerking genoom mens

Tedros Adhanom Chebreyesus

WHO-chef Tedros Adhanom Chebreyesus (afb: WikiMedia Commons)

De wereldgezondheidsorganisatie (WHO in Engelse afko) heeft nieuwe aanbevelingen afgescheiden over onderzoek waarbij wordt gesleuteld aan het erfgoed van mensen. Zo zou er een centrale registratie van dat onderzoek moeten komen en een systeem om te voorkomen dat er onethisch en/of gevaarlijk wordt gedaan. Lees verder