Wordt taaislijmziekte een behandelbare aandoening?

Het lijkt er op dat taaislijmziekte een behandelbare ziekte aan het worden is. Onderzoekers van de Duitse Charitéziekenhuis constateerden dat een combinatietherapie met drie medicijnen (elexacaftor, tezacaftor en ivacaftor samen verkocht als Trikafta) die sedert 2020 in Europa wordt toegepast, prima werkt voor schoolgaande kinderen met die ziekte. Onderzoekers van het Broadinstituut, onderdeel van het MIT, stellen dat met een priembewerking van het genoom, een eenmalige behandeling, net zo goed werkt als bestaande behandelingen zoals Trikafta. De therapie zou de oorzaak, een mutatie, van de ziekte wegnemen, althans in 85% van de gevallen van cystische fibrose (de dure term voor taaislijmziekte). Lees verder

Aptameren zou allergieën ongedaan kunnen maken

Anti-allergiezalf met aptameren

De aptamerenaanpak werkte bij de muisjes ook als die in de vorm van een zalf werden ’toegediend’ (afb: Günter Mayer et. al/Cell)

Aptameren zijn stukken eenstrengig DNA of RNA die zich, afhankelijke van hun basevolgorde kunnen hechten aan bepaalde biomoleculen. Als dat een bepaald chemokine (stof die het afweersysteem activeert) is dan zou het het overgevoelige reactie van dat systeem (=allergie) kunnen temperen. Dergelijke aptameren werken zelfs in een huidzalf, stellen de onderzoekersters. Lees verder

Methode gevonden om eigen cellen helende eiwitten te laten aanmaken (?)

De etanerceptbehandeling met de SEND-methode

De etanerceptbehandeling met de SEND-methode. Links de nanodeeltjes met lading, rechts het resultaat (afb: Siegwart et. al/PNAS)

Eiwitten worden aangemaakt aan de hand van boodschapper-RNA, dat weer een ‘afdruk’ is van een gen. Als die b-RNA’s worden voorzien van de code voor een klein signaaleiwit dan worden die daaruit gevormde eiwitten naar bepaalde celonderdelen gestuurd of zelfs naar de bloedbaan. Die truc hebben onderzoekers gebruikt om cellen om te bouwen tot ‘medicijnproducenten’. Ze hebben hun ’truc’ al bij muisjes uitgeprobeerd met psoriase maar ook met kanker. Die leken daar baat bij te hebben. Lees verder

Eiwitstructuurvoorspeller AlphaFold kan dat nu ook met niet-eiwitten

eiwitstructuur

De structuur van eiwitten zegt veel over zijn functionaliteit

De vorm van een eiwit zegt veel over waar dat voor dient. Tot niet zo heel lang geleden moest die vorm vaak met veel moeite worden achterhaald, tot Google in 2019 met AlphaFold op de proppen kwam. Dat schijnt het eiwitonder-zoek, in combi-natie met kunst-matige intelligentie, een heel eind op weg gebracht te hebben. Nu kan AlphaFold ook de structuur (en daarmee wisselwerking met andere verbindingen) voorspellen van andere biomoleculen dan eiwitten. Lees verder

Truc waarbij T-cellen B-cellen doden de oplossing voor reuma (?)

Blinatumomab en ALL

Blinatumomab verbindt bij de bestrijding van ALL (acute lymfatische leukemie) kankercel en de cytotoxische T-cel (afb: National Cancer Institute)

Onderzoekstersters van, onder meer, de Friedrich-Alexander-universiteit in Erlangen-Neurenberg hebben een antilichaam, BLINA, gebruikt om T-cellen aan B-cellen te koppelen. Die gedwongen verbinding loopt slecht af voor de B-cellen. Dat zou bij (zes) reumapatiënten een eind hebben gemaakt aan de ontstekingsreacties van het eigen afweersysteem. Lees verder

E. coli’s genetisch zo veranderd dat ze op elektronen reageren.

E. coli-bacteriën

E. coli-bacteriën

Onderzoekers rond William Bentley van het Fischellinstituut van de universiteit van Maryland hebben laten zien dat processen in, genetisch veranderde, cellen te ‘sturen’ zijn door elektrische signalen. Daardoor zouden die cellen te gebruiken zijn om stoffen af te leveren of om het verloop van ziektes te volgen, is het idee. Ook in de landbouw of het milieu zou er emplooi voor dit soort systemen zijn. Lees verder

Is herstel mitochondriën hersencellen de oplossing voor Alzheimer?

Dimethylsuccinaat

De structuur van dimethylsuccinaat (afb: chemoxy.com)

Hersencellen vragen een enorme hoeveelheid energie. Bij de ziekte van Alzheimer is die energievoorziening, die wordt geleverd door de mitochondriën, ernstig verstoord. Daardoor worden de verbindingen tussen hersencellen via de synapsen slechter en verdwijnen die, met alle kwalijke gevolgen van dien. In kweken van hersencellen van Alzheimerpatiënten wisten onderzoekers die energiecentrales weer te activeren, waardoor neuron/neuronverbindingen weer hersteld werden. Zou dat een adequate behandeling van deze ziekte zijn? Lees verder

FDA: CAR-T-therapieën kunnen ook kankerverwekkend zijn

De Amerikaanse Voedings- en geneesmiddelenautoriteit FDA wil dat bedrijven die CAR-T-therapieën in hun pakket hebben tegen kanker vermelden dat die behandeling ook kanker kan veroorzaken. Volgens het FDA wegen de voordelen van deze immuunbehandeling nog altijd wel op tegen de risico’s. Lees verder

B-RNA-vaccins schijnen ook onbedoelde eiwitten aan te maken

Codoncirkel

De codoncirkel te lezen van binnen naar buiten. Aan de rand is te lezen voor welk aminozuur het codon codeert. Er zijn drie stopcodons (zwarte stippen) die bij micro-organismen wel kunnen coderen voor een afwijkend aminozuur (afb: WikiMedia Commons)

Boodschapper-RNA-vaccins zijn na de successen bij de bestrijding van het coranavirus de hemel in geprezen, maar kennelijk zorgen ze er ook voor dat er eiwitten worden aangemaakt in de ‘bezochte’ cellen die nooit de bedoeling zijn geweest. Vooralsnog is onduidelijk of die in kleine hoeveelheden aangemaakte eiwitten nadelig kunnen zijn voor het herstel. De onderzoekers hebben ook een idee hoe het beter kan. Lees verder

Met een stukje DNA kun je de richting van de celrijping sturen

iSN04-aptameer stuurt celdifferentiëring

Het stukje DNA (iSN04) dat bindt aan het eiwit nucleoline blijkt de richting van de differentiëring van stamcellen te kunnen sturen (afb: Takaya et. al.)

In dit blog wordt altijd vrij losjes gesproken over het differentiëren (rijpen) van stamcellen. Dat is een proces waarin cellen zich omvormen tot gespecialiseerde cellen zoals spier- of hartcellen. Kennelijk valt die rijping enigszins te sturen, maar het stuur werkt niet perfect (verre van dat). Nu hebben onderzoekers in Japan met een stukje DNA (iSN04 genaamd), een aptameer noemen onderzoekers dat, van stamcellen van muizen hartcellen (uiteraard ook van muizen) gebruikt om dat proces te vergemakkelijken. Lees verder