Een badje waarin hersenstamcellen zich prettig voelen

hersenstamcelbadje

Hersenstamcelbadje waarvan lading en toegevoegde groeifactor FGF2 bepalen welke hersencellen er ontstaan (NPSC=hersenstamcellen, astrocyten zijn een vorm van gliacellen) (afb: Kristine Glotzbach et. el/ACS)

Onderzoekersters hebben een badje gevonden waar hersenstamcellen zich prettig in voelen en dat aanmaak van nieuwe hersencellen zou kunnen bevorderen. Zenuwcellen in het centrale zenuwstelsel herstellen nauwelijks doordat zich bij beschadiging met vloeistof gevulde holtes en bindweefsel vormen die herstel tegengaan. Het idee is die holtes op te vullen met een ‘badje’ waarin hersenstamcellen zich optimaal voelen. Het ‘badje’ bestaat uit positief geladen hydrogels met wat toevoegingen. Lees verder

Hebben we onze snelle hersens aan virussen te danken?

Hersencel

De uitlopers (dendrieten en axonen) zorgen voor het elektrische contact met andere zenuwcellen (afb: Wikicommons)

Menigeen zal zich ergens tijdens de coronacrisis hebben afgevraagd  wat nou toch in godsnaam het nut is van virussen. Dan bedoelen meestal wat wij mensen aan zoiets hebben. Nu lijkt het er op dat retrovirussen de bron zouden zijn van een retrotrasposon dat wezenlijk is voor de productie van myeline, een eiwit dat weer van groot belang is is voor ons centrale zenuwstelsel. Met enige overdrijving zou je kunnen zeggen dat die virussen ons mensen hersens hebben bezorgd evenals andere gewervelden. Lees verder

Genvariant die gevoelig maakt voor Alzheimer verstoort ook aanmaak myeline

Cyclodextrines

Cyclodextrine is een verzamelnaam. Dit zijn de drie meest voorkomende cyclodextrines. Overigens blijkt cyclodextrine niet het aangewezen medicijn te zijn.(afb: WikiMedia Commons)

Wat de oorzaken voor de ziekte van Alzheimer zijn is nog steeds niet bekend, maar een van de APOE-varianten, APOE4, schijnt dragers een grotere kans op Alzheimer te geven dan dragers van de andere drie varianten. Nu lijkt het er op dat die ‘Alzheimer-variant’ ook grote invloed heeft op de aanmaak van myeline, een stof die ‘uitlopers’ (axonen) van zenuwcellen isoleert en ook zorgt voor een snelle overdracht van signalen tussen die cellen. Lees verder

Eindelijk oplossing voor ruggenmergbeschadiging (?)

Schade aan ruggenmerg muisjes

Schade aan het ruggenmerg maakt dat de ependymcellen (rood) zoch omvormen tot stercellen (afb: Bruno Frederico)

Al tientallen jaren wordt gezocht naar een methode om ruggenmerg-beschadiging te helen, maar ondanks talloze pogingen schijnt die nog steeds te zijn gevonden. Nu denken onderzoekers (weer) een manier gevonden te hebben die succes zou kunnen hebben. Daarvoor hebben ze bepaalde stamcellen in het vizier die in muisjes zijn ontdekt. Lees verder

Groeifactor Fgf17 lijkt hersens oude muisjes te revitaliseren

oligodendrocyt

Een oligodendrocyt, een gliacel die voor de isolatie (myeline) van de uitlopers van hersencellen zorgt.

Hersen- en ruggenmergvocht van jonge muisjes (tien weken) in spuiten in de hersentjes van oude muisjes (zo’n 20 maanden oud) bleek het geheugen van de oudjes weer te revitaliseren. Dingen die ze aangeleerd hadden herinnerden ze zich ineens weer. In dit verhaal lijkt de groeifactor Fgf17 een sleutelrol te spelen naast de functies van bepaalde gliacellen (oligodendrocyten), verantwoordelijk voor myelineisolatie van uitlopers van zenuwcellen, zo ontdekten onderzoekers van, onder meer, de Standforduniversiteit onder aanvoering van Tony Wyss-Coray. Dat is nog niet meteen het begin van een geheugenpil voor mensen (waarschuw ik maar vast; as). Lees verder

Stamcellen helpen schade aan ruggenmerg muisjes te herstellen

Ependymcellen omgevormd tot oligodendrocyten

Stamcellen (ependymcellen) ontwikkelen zich niet tot bindweefsel (‘sterretjes’) maar tot oligodendrocyten (afb: Science)

Bij schade aan het ruggenmerg ontstaat bindweefsel waardoor de ’transportfunctie’ van het ruggenmerg teloor gaat. Al vaker is geprobeerd dat probleem op te lossen met behulp van, al of niet gespecialiseerde, stamcellen, maar kennelijk hebben die proeven niet geleid tot een therapie. Nu hebben onderzoekers van het Karolinska-instituut in Zweden het weer eens geprobeerd bij muisjes en volgens de onderzoekers produceerden die stamcellen talrijke benodigde zenuwcellen (oligodendrocyten). Zou het nu wel iets worden? Lees verder

Hersenstamcellen bepalen hun eigen doel

Hersenstamcellen ontwikkelen zich tot neuronen, stercellen en oligodendrocyten

Als er te weinig Drosha is, dan vormen zich oligodendrocyten, bij voldoende Droscha ontwikell)

Tot nu toe werd aangenomen dat de richting waarin stamcellen zich ontwikkelen te maken had met de omgeving, maar een onderzoeksgroep van de universiteit van Bazel (Zwi) denkt te weten dat hersenstamcellen in de hippocampus (zeepaardje)  hun eigen lot mede bepalen via het Drosha-eiwit.
Lees verder

Hersens gestimuleerd nieuwe hersencellen aan te maken

Paul Tesar, multiple sclerose

Paul Tesar

Heel lang is gedacht dat een mens het met de hersencellen moest doen die hij/zij bij het begin van zijn leven heeft gekregen. Dat bleek niet helemaal zo te zijn, maar veel hersencellen laten zich niet meer vervangen, als ze eenmaal afgepeigerd zijn. Onderzoekers van de Case Western Reserve-universiteit (nog nooit van gehoord; as) hebben met behulp van twee door de Amerikaanse en Nederlandse autoriteiten goedgekeurde medicijnen tegen huidziektes (miconazol en clobetasol) hersenstamcellen zo ver gekregen verdwenen cellen te vervangen. Lees verder

Muis met hersencellen mens is ‘slimmer’

Stercel

Een stercel (astrocyt) en een neuron

Muizen met menselijke hersencellen, de zogeheten glia- of lijmcellen, lijken slimmer te worden, zo constateerden onderzoekers van de universiteit van Rochester (VS). “Het is nog steeds een muizenbrein”, zegt onderzoeker Steve Goldman, “maar alle niet-neurale cellen zijn menselijke cellen.” Lees verder

Vesikels beïnvloeden functies hersencellen

Vesikels in hersencellen

Een neuron (blauw) heeft de blaasjes (groen) binnengelaten met als gevolg dat er meer katalase (rood) wordt geproduceerd om de cel te beschermen tegen peroxides (afb: JG-univ.)

Vesikels, kleine blaasjes in de cel die voor het transport door het celmembraan zorgen, schijnen effect te (kunnen) hebben op het functioneren van hersencellen, zo hebben onderzoekers van de Johannes Gutenberg-universiteit in Mianz (D) uitgevogeld. Die blaasjes, afkomstig van naburige gliacellen, leveren de neuronen de munitie in de strijd tegen allerlei ongerief. De zogeheten exosomen schijnen de hersencellen op diverse niveaus te stimuleren: ze bevorderen de elektrische geleiding en dus (denk ik dan) de signaaloverdracht en hebben invloed op de gensturing en hebben daarmee een belangrijke invloed op het functioneren van de hersenen.
Lees verder