In de getande winding in de hippocampus werden nieuwe neuronen aangemaakt (rood). De hersenstamcellen zouden de groen gemerkte cellen zijn (afb: Knoblochlab)
Het lijkt mogelijk extra hersencellen te ‘fokken’
Beantwoorden
Tag archieven: hersenstamcellen
Maakt één gen de mens zo uitzonderlijk?
Een hersenorganoïde gekweekt uit stamcellen van de chimpansee van zo’n 3 mm. De hersenstamcellen zijn rood, groen zijn hersenstamcellen met het ARHGAP11B-gen van de mens (afb: DPZ)
Het ARHGAP11B-gen zouden alleen mensen hebben. Het eiwit waarvoor dat gen codeert heeft een belangrijke rol in de ontwikkeling van de neocortex. Daar zouden onze geestelijke vaardigheden vandaan komen. Onderzoekers in Duitsland onderzochten wat dat gen doet in weefselkweken van chimpanseehersens. Lees verder
Hersenorgaantje gemaakt dat kan ‘leren’
Een gekweekt hersenorgaantje met rechts een uitvergroting die afzonderlijke cellen zichtbaar maakt (afb: Zafeiriou et al)
Er zijn al aardig wat pogingen gedaan om hersentjes te kweken uit hersenstamcellen. Nu schijnen onderzoeksters iets te hebben gekweekt uit neuronen en gliacellen dat enige overeenkomsten heeft met hersentjes van een embryo met iets als leervermogen. Vooralsnog zijn dit soort orgaantjes louter bedoeld als studiemateriaal. Lees verder
Mitochondriën belangrijk voor aanmaak hersencellen
Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriëm (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten neuronen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)
Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Ze hebben hun eigen kleine genoom, ook al zo opmerkelijk. Het lijkt er nu op dat ze ook nog eens een rol spelen in de rijping van hersenstamcellen in gespecialiseerde hersencellen, zo ontdekten onderzoekers in België onder leiding van Pierre Vanderhaeghen van de KU Leuven. Dat schijnen ze te doen gedurende een periode die bij mensen twee keer zo lang duurt als bij muisjes. Dat zou een verklaring kunnen zijn voor de abnormale (want te grote) hersens van mensen en het feit dat mitochondriale storingen kunnen leiden tot ontwikkelingsstoornissen van de hersens. Lees verder
Maak van een A-gen een B-gen en van een aap een mens
De hersens van een vrucht van zijdeaapjes (l) en van embryo’s die ‘verrijkt’ ware met het ARHGAP11B-gen (r). De hersenschors (stippellijnen) van de transgene embryo’s is duidelijk groter (afb: Heide et. al.)
Hersens vormen een geliefd onderzoeksterrein. Er zijn dan ook meer vragen over dat orgaan dan dat er kennis is. Hoe komt het dat de hersens van mensen zo’n groeispurt hebben gemaakt?, is een van die nog vele onbeantwoorde vragen. In 2015 voegden Chinese onderzoekers het gen MCPH1 toe aan het genoom van makaken, die daardoor een beter geheugen zouden hebben gekregen. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, het Max Planckinstituut voor moleculaire celbiologie rond Wieland Huttner het genoom van embryo’s van zijdeaapjes ‘verrijkt’ met het mensengen ARHGAP11B. Dat gen codeert voor een eiwit waardoor het aantal hersencellen groeit, wat ook bleek te gebeuren. Onderzoek op een ethisch uiterst gevoelig terrein.
Lees verder
Nieuwe hersentjes voor oude muisjes?
Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)
Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder
Stamcellen verjongd in hersens oudere muisjes
Er zijn wel hersenstamcellen, nee die zijn er niet na je vroege jeugd. Kennelijk is die strijdvraag bij muisjes al beslist: die zijn er. Dat moet wel, want onderzoekers zouden de hersenstamcellen van oudere muisjes hebben verjongd (niet vervangen). Daardoor zouden die schade aan de hersens net zo goed herstellen als jonge muisjes en beter dan oude muisjes met hun eigen, oude hersenstamcellen. Iets voor mensen? Misschien, maar dat duurt nog wel even. Lees verder
Ontwikkeling van stamcellen te volgen in muizenhersens
De ontwikkeling van twee voorlopercellen (doorontwikkelde hersenstamcellen) gedurende 59 dagen
Onderzoekers van de universiteit van Zürich (Zwi) zijn er in geslaagd om de ontwikkeling van afzonderlijke stamcellen in de hersens van muizen maanden te volgen. Ze kregen zo een duidelijk beeld hoe tijdens het leven nieuwe hersencellen worden aangemaakt. Lees verder
Hersenstamcellen houden muizen jong
Vormen microRNA’s de de weg naar de ontraadseling van het verouderingsproces
Het lijkt er op dat hersenstamcellen in de hypoythalamus je jong houden, tenminste dat schijnt zo te zijn bij muizen. Daarbij spelen microRNA-moleculen een, nog onbekende rol. Ligt er een medicijn tegen veroudering in het verschiet? Lees verder
Herstel van beroerte met stamcellen
Onderzoeker Gary Steinberg van de Stanforduniversiteit
Sommige mensen die een beroerte krijgen komen in een rolstoel terecht. Na het injecteren van mesenchyma-tische stamcellen in hun hersens waren proefpersonen, die een beroerte hadden gehad en in de rolstoel zaten, weer in staat te lopen. Ook hun spraak en armbewegingen verbeterden. Een 71-jarige vrouw, een van de achttien proefpersonen, kon bij het begin van de klinische proeven alleen haar linkerduim bewegen. “Ze kan nu lopen en haar arm boven haar hoofd tillen”, zegt onderzoeker Gary Steinberg van de Stanforduniversiteit. Er wordt een groter opgezette klinische proef voorbereid met 156 proefpersonen. Lees verder