Categorie archieven: plus (geen synbio)

Staat de elektrospin aan de basis van leven? Nou uhh nee

Geplaatst op door
Beantwoorden
Onderscheid enantiomeren

Linksdraaiend helicine heeft een voorkeur voor het rechter kobalteilandje, terwijl bij het kobalteiland links met een tegenovergestelde magnetiseringsrichting die linksdraaiende helicines slechts aan de rand verschijnen (afb: Empa/Karl-Heinz Ernst et. al)

Enantiomeren zijn stoffen die dezelfde scheikundige opbouw en eigenschappen hebben, maar met gespiegelde structuren die niet overlappen zoals de linker- en rechterhand. De verschillen zijn te zien door de draaiing die beide optische isomeren geven aan gepolariseerd licht: links- of rechtsom. Opmerkelijk is dat het leven van deze optisch actieve stoffen steeds de ene variant kiest. Zo zijn alle aminozuren die het leven gebruikt linksdraaiend. Waarom dat zo is heeft al heel wat wetenschappers onoplosbare hoofdbrekens bezorgt sinds de ontdekking van de enantiomerie door Louis Pasteur. Zouden elektrische of magnetische velden daar de oorzaak van kunnen zijn? Dat weten we nog niet zeker, maar het zou kunnen. Lees verder →

Hebben we onze snelle hersens aan virussen te danken?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hersencel

De uitlopers (dendrieten en axonen) zorgen voor het elektrische contact met andere zenuwcellen (afb: Wikicommons)

Menigeen zal zich ergens tijdens de coronacrisis hebben afgevraagd  wat nou toch in godsnaam het nut is van virussen. Dan bedoelen meestal wat wij mensen aan zoiets hebben. Nu lijkt het er op dat retrovirussen de bron zouden zijn van een retrotrasposon dat wezenlijk is voor de productie van myeline, een eiwit dat weer van groot belang is is voor ons centrale zenuwstelsel. Met enige overdrijving zou je kunnen zeggen dat die virussen ons mensen hersens hebben bezorgd evenals andere gewervelden. Lees verder →

Lijmenzym repareert DNA bij dubbele breuk

Geplaatst op door
Beantwoorden
DNA-reparatie

DNA-reparatie na een dubbele strengbreuk. PARP1 is en dirigent van het proces. FET staat voor drie hersteleiwitten waaronder FUS (afb: Nagaraja Chappidi et. al/Cell)

DNA is een ongelooflijk lang molecuul. Dat werkt alleen goed in zijn oorspronkelijke ‘gestalte’, maar door verschillende oorzaken kan dat gigantische molecuul stuk gaan. Als een van de twee strengen breken dan is dat probleem vrij simpel op te lossen (de ene streng is een spiegelbeeld van de andere), maar als beide strengen breken hebben we een probleem. Naar nu blijkt zorgt het enzym PARP1 ervoor dat beide delen niet te ver uit elkaar drijven en weer netjes aan elkaar gehecht kunnen worden. Lees verder →

CAR-T-celmethode mogelijk werkzaam tegen vaste tumoren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

CAR-T-therapieën worden al met enig succes ingezet tegen bloedkankers, maar onderzoekers zijn voortdurend bezig die immuuntherapie ook tegen andere kankersoorten. Onderzoekers rond Kole Roybal van de universiteit van Californië in San Francisco en collega’s hebben een mutatie van het eiwit CARD11–PIK3R3 (volgens GeneCards twee eiwitten) gevonden waarmee de CAR-T-cellen ook in vaste tumoren binnendrongen en daar hun dodelijke werk deden. Lees verder →

T-cellen met CRISPR-methode hersteld in zeldzame ziekte

Geplaatst op door
Beantwoorden
FHL-genreparatie

De reparatie van het foutieve gen mbv perforatie en de CRISPR/Cas9-techniek (afb: Klaus Rajewsky et. al/Science)

De ziekte wordt hemofagocytische lymfohistiocytose genoemd, FHL (de F van familie, want aangeboren), en is zeldzaam. Het treft zuigelingen en peuters en de overlevingskans is gering. De mutaties bij die kinderen verhinderen dat cytotoxische T-cellen, giftige afweercellen, hun werk goed kunnen doen. Onderzoekers hebben met de CRISPR/Cas9-genoombewerkingsmethode de mutaties in die T-cellen gerepareerd, eerst bij muisjes en daarna met succes bij gemuteerde T-cellen van twee jeugdige patiëntjes met FHL. Lees verder →

Is herstel mitochondriën hersencellen de oplossing voor Alzheimer?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Dimethylsuccinaat

De structuur van dimethylsuccinaat (afb: chemoxy.com)

Hersencellen vragen een enorme hoeveelheid energie. Bij de ziekte van Alzheimer is die energievoorziening, die wordt geleverd door de mitochondriën, ernstig verstoord. Daardoor worden de verbindingen tussen hersencellen via de synapsen slechter en verdwijnen die, met alle kwalijke gevolgen van dien. In kweken van hersencellen van Alzheimerpatiënten wisten onderzoekers die energiecentrales weer te activeren, waardoor neuron/neuronverbindingen weer hersteld werden. Zou dat een adequate behandeling van deze ziekte zijn? Lees verder →

Eeuwig jong met CAR-T-behandeling (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Corina Amor Vegas CSH-lab

Corina Amor Vegas van het Cold Spring Harbor-lab (afb: CSH-lab)

Er is al heel wat afgeprutst om veroudering te bestrijden op zoek naar de eeuwige jeugd. Nu lijkt het er op dat met een immuuntherapie, CAR-T, T-cellen kunnen worden geïnstrueerd om uitgewerkte cellen op te ruimen. Op die manier behandelde oudere muisjes leken fitter, minder dik en bevattelijk voor ouderdomsziekten te worden, maar is die proef al niet eerder gedaan? Jawel. Door de leidster van dit onderzoek, Lees verder →

FDA: CAR-T-therapieën kunnen ook kankerverwekkend zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden

De Amerikaanse Voedings- en geneesmiddelenautoriteit FDA wil dat bedrijven die CAR-T-therapieën in hun pakket hebben tegen kanker vermelden dat die behandeling ook kanker kan veroorzaken. Volgens het FDA wegen de voordelen van deze immuunbehandeling nog altijd wel op tegen de risico’s. Lees verder →

Doof geboren kinderen horen weer na gentherapie, maar…

Geplaatst op door
Beantwoorden
Haarcellen

De haarcellen in het gehoororgaan

De 11-jarige Marokkaanse Aissam, die vanaf zijn geboorte doof was, heeft met succes in het kinderziekenhuis in Philiadelphia een gentherapie ondergaan waarbij een gemuteerd gen werd vervangen. Het bijzondere voor de jongen was dat zijn aangeboren doofheid werd veroorzaakt door een muatatie aan een gen: otoferline-gen (OTOF). Inmiddels schijnen er meer behandelingen onderweg te zijn. Overigens schijnen er vorig jaar in China ook al kinderen met succes te zijn behandeld met een gentherapie voor het vervangen van het OTOF-gen. Lees verder →

RNA-vaccin lijkt ook bij eierstokkanker te werken (bij muisjes)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Katalin Karikó

Nobelprijswinnares Katalin Karikó (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers hebben met succes een boodschapper-RNA-behandeling toegepast om tumoren in de eierstokken en uitzaaiingen bij muisjes te bestrijden. Het b-RNA codeerde voor een eiwit dat de ongebreidelde deling van kankercellen verhindert en/of ze doodt: p53. Inmiddels zijn er meer b-RNA-vaccins tegen kanker in ontwikkeling (dus nog niet beschikbaar). Lees verder →