De navacims die autoimmuunziektes zouden kunnen bestrijden (afb: parvustx.com)
Immunoloog Pere Santamaria is al tientallen jaren bezig om ‘hoofdschakelaar’ te vinden om autoimmuun-ziektes zoals suikerziekte type I en multiple sclerose te genezen. Het begint er zo langzamerhand naar uit te zien dat hij en collega’s een begin van een oplossing hebben weten te vinden die bij muisjes goed uitpakte. Lees verder
Jake Becraft (l), baas Strand Therapeutics (afb: strandtx.com)
Al jaren wordt er gesleuteld aan RNA-vaccins om die in te zetten tegen kanker. Voor zover ik het heb meegekregen is dat miet echt een succes geworden. Nu heeft het Amerikaanse bedrijf Strand Therapeutics een RNA-vaccin tegen kanker ontwikkeld, waarbij interleukine 12 een dodelijke rol speelt. Lees verder
Ruimtelijke structuur DNA met (l) en zonder SATB2 (afb: univ. van Innsbruck/ Georg Dechant et. al)
Je verstand zit in je hersenschors en de hippocampus. Bepaalde hersencellen bevatten het eiwit SATB2. Als dat in die cellen ontbreekt verandert de ruimtelijke structuur van DNA en daarmee het denkvermogen, is het idee. Onderzoekers in, onder meer, Oostenrijk zouden erin geslaagd zijn beide structuren te verwezenlijken (met en zonder dat eiwit), waarmee ze meer te weten zouden zijn gekomen over psychiatrische aandoeningen. Lees verder
Bij melkcellen (eigenlijk epitheelcellen) in de vrouwenborst speelt eenzelfde mechanisme als in kankercellen (afb: Holger Bierhoff et. al/Cell)
Als een cel door wat voor een oorzaak ook meer eiwitten moet aanmaken dan moeten er meer ribosomen, eiwitfabriekjes, worden gemaakt om dat voor elkaar te krijgen. Die ribosomen bestaan onder meer uit ribosomaal RNA. De productie daarvan wordt gereguleerd door door lang niet-coderend RNA (PAPAS). Als daarvan weinig wordt aangemaakt stijgt de aanmaak van rRNA. Dat mechanisme speelt ook een rol bij kanker. Tumoren bestaan uit cellen die vrijwel ongebreideld doorwoekeren en dus veel rRNA nodig hebben. Mogelijk dat dat mechanisme een rol kan spelen bij de behandeling van borstkanker, denken onderzoekers rond Holger Bierhoff van de Friedrich Schilleruniversiteit in Jena. Lees verder
Mitochondriën
Uit onderzoek van de universiteit van Californië in Los Angeles zou zijn gebleken dat een van de oorzaken voor Parkinson in de mitochondriën van cellen zou kunnen liggen. Deze energiecentrales van de cellen bevatten een klein, eigen DNA. Een mutatie in een van de mitochondriale genen, SHLP2, zou mensen enigszins beschermen tegen de ziekte van Parkinson, zo stellen de onderzoekers rond Pinchas Cohen. Lees verder
CAR-T-cellen (blauw) vallen kankercellen aan (afb: SKI)
De CAR-T-aanpak tegen kanker is een immuuntherapie die vooral effectief is tegen bloedkankers zoals leukemie, maar veel minder tegen vaste tumoren. Er zijn al verschillende manieren bedacht om dat mankement van deze behandelingswijze op te lossen. Onderzoekers van het EPFL in Lausanne (Zwi) rond Li Tang hebben de genetisch veranderde afweercellen die in deze therapie gebruikt worden hun eigen medicijn meegegeven: interleukine 10. Bij muisjes werkte die aanpak bij vaste en ook uitgezaaide kankers maar ook bij een (nog lopende) kleine, klinische proef (met vaste tumoren) bleek dat prima te werken. Bij de elf proefpersonen verdween de kanker (vooralsnog). Lees verder
CAR-T-celbehandeling met (l) en zonder T-celvernietiging (afb: O’Neill et. al)
De CAR-T-technologie, waarbij afweercellen genetisch zo veranderd worden dat ze zich specifiek tegen kankercellen richten, is succesvol tegen verschillende vormen van (vooral) bloedkankers, maar schreeuwend duur, technisch lastig uitvoerbaar en ook nog eens behoorlijk belastend voor de patiënt. Nu lijkt het er op dat onderzoekers in de VS een oplossing voor die problemen hebben bedacht: ze laten virussen het benodigde genmateriaal aan alleen die afweercellen (B-cellen) in het lichaam afleveren. Het procédé werd door vertegenwoordigers van twee bedrijven gepresenteerd op een hematologencongres in San Diego. Lees verder
DNA-afbraak met PLD3 (afb: Oliver Daumke et. al)
Voorbeelden van miRNA’s (afb:WikiMedia Commons)
Onderzoekers denken ontdekt te hebben hoe nieuwe genen ontstaan. Door fouten bij de verdubbeling van DNA bij de celdeling kunnen soms stukken DNA ontstaan die van voor naar achter en omgekeerd dezelfde nucleotidevolgorde hebben, palindromen in taalkundige termen (parterretrap, bijvoorbeeld). Die ‘palindromen’ zouden kunnen leiden tot genen die coderen voor regulerende eiwitten die invloed hebben op de genactiviteit. Deze verklaring verklaart overigens mijns inziens hooguit een deeltje van het ontstaan van genen verklaart en dan alleen nog maar van piepkleine genen die coderen voor microRNA’s . Lees verder
ApoE is een vrij eenvoudig eiwit (afb: WikiMedia Commons)
Het is wel een beetje vreemd. Nog steeds is niet duidelijk waardoor de ziekte van Alzheimer ontstaat en er bestaan (dus) ook geen geneesmiddelen voor die ziekte. Er zijn middelen die de geestelijke achteruitgang iets vertragen, maar ook heftige bijwerkingen kunnen hebben. Nu zijn er onderzoekers die toch het CRISPR-pad willen op gaan. Dat lijkt een beetje op de computerreparatuur die geen idee heeft hoe een dat ding in elkaar steekt, maar die dat toch weer aan de praat wil krijgen. Ga er maar van uit dat zo’n CRISPR-oplossing, zo die er al is, die er de komende jaren nog niet zal zijn. Lees verder