Wordt ook de sumatraanse neushoorn voor uitsterven behoed?

Sumatraanse neushoorn met jong

Sumatraanse neushoorn met jong (afb: WikiMedia Commons)

We hadden het al over de mogelijke wederopstanding van de mammoet en de buidelwolf en het voorkómen van het uitsterven van de witte neushoorn in Afrika. Daar kunnen we de Sumatraanse neushoorn aan toevoegen. Ook die, zoals vele dieren, staat op het punt van de wereld te verdwijnen. Oorzaak: de mens. Onderzoeksters proberen dat te voorkomen. Lees verder

Mag je embryo’s testen om ‘betere’ kinderen te laten baren?

CRISPR-baby's

Er wordt in labs al geëxperimenteerd met CRISPR-babys, maakbare kinderen. Is dat de volgende stap na prenataal testen om genetische ‘mankementen’?

Al lang wordt het verhaal verteld van technieken die de Übermensch zouden moeten opleveren, maar nu we technieken hebben om het genoom te bewerken komt die mogelijkheid akelig dichtbij (overigens is ‘übermensch’ een erg beladen begrip en spreken we liever van het verbeteren van mensen). Er zijn al bedrijven die aanbieden embryo’s door te lichten op het risico om nare genetische ziektes te krijgen, maar dat lijkt pas een begin. Het voorkomen van genetische ziektes zal bij veel mensen goed vallen, maar hoe zit het met verbeteren op andere punten. Zou het mogelijk moeten zijn de intelligentie of de spierkracht van je kinderen te verhogen? Of zouden de kinderen qua uiterlijk vooraf helemaal op te ’tekentafel’ mogen worden gelegd? Roept U maar, want je kunt je natuurlijk ofvragen hoe goed (ziektes) overgaat in kwaad (of misschien ‘nog beter’)? Mensen die (te) klein zijn of dat vinden, zouden daar een trauma aan kunnen overhouden, dus dat kan je maar beter voor zijn. En wat als bijna iedereen alleen maar XX-jes wil hebben of XY-tjes? Lees verder

Na de mammoet ook weer de Tasmaanse tijger gerevitaliseerd?

Tasmaanse tijger Benjamin

Benjamin in 1933 (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn altijd weer onderzoekers die uitgestorven dieren weer tot leven willen wekken, waarom dan ook. Mammoeten vormen een bij uitstek revitaliseerbare diersoort, maar vlak de Tasmaanse tijger (of buidelwolf) niet uit. Die is pas in de jaren 30 (1936) uitgestorven, wat korter geleden dus dan de mammoet. Dan zijn de kansen op succes een tikkie groter, maar waartoe? Lees verder

Hoe vinden cellen de juiste medecellen?

Rijpende eicel

Een rijpende eicel (afb: Weichselberger et.al)

Het begint allemaal met een bevruchte eicel die zich deelt in dezelfde type cellen enzovoort  totdat er verschillen optreden. Dat is het intrigerende begin van wat we vrucht of embryo noemen. Uiteindelijk groeit uit dat klontje identieke cellen een organisme met honderden verschillende celtypen. Dat is op zich al opzienbarend, maar hoe vinden de juiste celtypen elkaar en ontwikkelen die zich tot organen en andere weefsels? Onderzoeksters bekeken die ontwikkeling aan de hand van rijpende eicellen bij fruitvliegjes (een belangrijk proefdiertje of Drosophila melanogaster in het Latijn). Het schijnt iets met de onderlinge aantrekkingskracht tussen cellen te maken te hebben , concludeerden ze, waarbij het eiwit EYA een doorslaggevende rol lijkt te spelen. Lees verder

Mitochondriaal DNA kan in kern-DNA terechtkomen

Mitochondriën

Mitochondriën

De mitochondriën zijn de krachtcentrales van de cel. Heel bijzonder is dat ze een eigen DNA(tje) hebben. Het lijkt er op dat dat mitochondriale DNA soms verhuist naar het DNA in de celkern.  Het is onduidelijk hoe dat komt, maar natuurlijk wordt er dan meteen naar de evolutie verwezen en ook maar weer eens naar kanker. Lees verder

Muizenembryo’s gekweekt uit stamcellen

Muisembryo's

Natuurlijke en ‘synthetische’ muisembryo (afb: Magdalena Zernicka-Goetz Lab)

Er zijn natuurlijk al vaker zoogdierembryo’s gekweekt uit stamcellen, maar die houden er na enige tijd spontaan mee op. Nu schijnen uit verschillende typen stamcellen embryo’s van muisjes te zijn ontwikkeld waarbij ook de aanzet tot de vorming van organen was te zien. Iets soortgelijks wordt ook beschreven in een artikel in Cell.
Lees verder

‘Steriele’ muizen produceren zaadcellen van ratten

Zo maak je muisjes met rattenzaad

Zo maak je muisjes die rattenzaad produceren (afb: Cell)

Steriele muisjes die zaadcellen van ratten kunnen voortbrengen, waarom zou je dat willen? Om bedreigde diersoorten van uitsterven te behoeden, stellen de onderzoekers, maar ook ten behoeve van diermodellen, zoals dat oneerbiedig heet, van bepaalde proefdieren. Lees verder

Muizenembryo’s van stamcellen gekweekt in kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Wat er in de baarmoeder gebeurt is nog steeds een van de best bewaarde geheimen in de biologie. Onderzoekers zijn al langer bezig die situatie na te bootsen in labsystemen, maar die pogingen zijn tot nu toe alle gesneefd. Hoe en waardoor is niet duidelijk, maar ze geven het niet op. Nu zijn muizenembryo’s gekweekt in een kunstbaarmoeder uitgaande van embryonale stamcellen. Die ontwikkelden zich tot de achtste dag (draagtijd muizen is twintig dagen) en daarna stokte de ontwikkeling. De onderzoekers rond Jacob Hanna van het Weizmanninstituut in Isaraël willen de truuk ook met menselijke embryonale stamcellen uithalen. Alleen maar om de geheimen van de voorgeboorte te ontrafelen of om weefsels te kweken, stellen ze, niet om kindjes in de fabriek te maken. Lees verder

Embryocellen ontwikkelen zich door trekken en duwen

Embryonale huidcellen kip in een petrischaaltje

De embryonale huidcellen organiseerden zich in een petrischaaltje tot een ring en, uiteindelijke, tot veerfollikelcellen (afb: Rockefelleruniversiteit)

Embryo’s bestaan oorspronkelijk uit dezelfde cellen. Al langer leeft de vraag hoe daaruit een organisme kan ontstaan met wel honderden verschillende celsoorten. Het lijkt er op dat trekken en duwen van de embryocellen leidt tot die celdifferentiëring, https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.04.023“>zo concluderen onderzoeksters op basis van onderzoek aan kippenembryocellen. Geïsoleerde embryonale huidcellen van kippen organiseerden zich spontaan doordat cellen aan elkaar trekken en duwen. Daardoor vormden zich in 48 uur haarzakjes voor de veren van de kip in wording. Lees verder

Muisjes geboren uit huidcellen

muisjes uit huidcellen

De donkere muis links zou de eerste huidcelmuis zijn (af: univ. van Yamanashi)

Voor het eerst zouden er muisjes geboren zijn die niet zijn ontstaan door een versmelting van een eicel en een zaadcel maar uit huidcellen. Onderzoekers denken daarmee een oplossing gevonden te hebben om dieren die uitgestorven zijn of op het punt van uitsterven te staan weer tot leven te wekken. Lees verder