Twee eiwitten zouden het ‘lot’ van een stamcel bepalen

Rijping stamcellen embryo

Signaaleiwitten bepalen het ‘lot’ van de stamcellen van een embryo (maar die kunnen ook ‘eigenwijs’ zijn (afb: Max Planckinstituut)

Als een embryo ontstaat zijn in het begin alle cellen gelijk. Gedurende de zwangerschap worden de cellen steeds specialistischer tot ze uiteindelijk gerijpt zijn tot een van de rond tweehonderd verschillende celtypen die ons lichaam telt. De grote vraag is natuurlijk hoe cellen weten wat ze moeten worden. Onderzoekers van het Max Planckinstituut in Dortmund zouden nu hebben uitgevogeld dat daarvoor twee signaaleiwitten, BMP en FGF, als elkaars tegenhangers daar mede voor verantwoordelijk zijn. Op de een of andere manier kunnen stamcellen echter ook zelf hun lot bepalen. Als dat hele proces ontraadseld is zouden onderzoekers de weg weten om het lot van stamcellen te bepalen (wat nu niet mogelijk zou zijn) Lees verder

Synthetische biologie gebruikt om het ‘leven’ te begrijpen

Bloemvormige E. coli's

Bloemvormige E. coli’s ten bewijze van Turings gelijk (afb: Ricard Colé)

Het leven is een ingewikkeld en groot mysterie. Onderzoekers van de Pompeu Fabra-universiteit in Barcelona hebben synthetische biologie te hulp geroepen om uit te vinden waardoor een uniforme celklontering als bij een vroege embryo de cellen zich gaan onderscheiden. Met die methode zouden ze allerlei levensprocessen kunnen reproduceren waarbij structuren gecreëerd worden, van termietennesten en honingraten tot aan embryo’s. Lees verder

Eiwit ontcijferd dat embryo beschermt tegen afweer moeder

HLA-G1 en HLA-G2 beschermen embryo tegen moederlijke afweer

HLA-G1 (l) en HLA-G2 als dimeer (paar) (afb: univ. van Hokkaido)

Embryo’s vormen eigenlijk een vreemd lichaam in de moeder en toch wordt de vrucht niet door het moederlijf afgestoten. Daarvoor zorgt een eiwit en als er niet is een tweede. Onderzoekers van de universiteit van Hokkaido (Jap) hebben nu de ruimtelijke structuur van dat reserve-eiwit ontrafeld. Dat zou van pas kunnen komen bij het onderdrukken van afweerreacties bij orgaantransplantaties. Lees verder

Juno opent de eicel voor zaadcel

Eicel met zaadcellen

Menselijke eicel met diverse zaadcellen.

Het eiwit Juno, vernoemd naar de Romeinse godin voor, onder meer, de vruchtbaarheid, is het slot op de eicel waar de sleutel Izumo1 in past waarmee de zaadcel zich toegang tot de eicel kan verschaffen. Nadat de zaacel ‘binnen’ is vervormt Juno en laat de eicel ‘niemand’ meer binnen. Dat hebben onderzoekers van het Britse Sanger-instituut ontdekt. De ontdekking zou van belang kunnen zijn voor onvruchtbare paren (althans waarvan er minstens een onvruchtbaar is) of juist voor geboortebeperking.
Lees verder