Nature wil discussie over polygene genoombewerking embryo’s

Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong in 2018

Veel erfelijke ziektes zijn het gevolg van mutaties op verschillende genen. Met de nieuwe methoden om het genoom te bewerken, groeit de hoop die fouten ooit te kunnen corrigeren met wat polygene genoombewerking heet. Op basis van recent onderzoek van Peter Visscher van de universiteit van Queensland en collega’s stellen de onderzoekers dat die polygene genoombewerking over enkele tientallen jaren tot de mogelijkheden gaat behoren, maar de redactie van het wetenschappelijke blad Nature vindt dat we daar eerst goed over moeten praten voor we daaraan gaan beginnen. Daar zijn Visscher c.s. het roerend mee eens. Lees verder

Reageerbuisembryo’s steeds vaker en uitgebreider genetisch getest

Een eicel wordt bevrucht

Reageerbuisbevruchting

Je zou, heel vilein, bijna zeggen: de gelegenheid maakt de dief. Als je dan toch besloten hebt tot reageerbuisbevruchting dan wil je natuurlijk ook dat er even gekeken wordt of het reageerbuisembryo genetisch niets mankeert. Sommige zaken zoals het Downsyndroom zijn redelijk eenvoudig te detecteren, maar volgens Nature gaat die praktijk steeds verder. Er zijn bedrijven die reageerbuisembryo’s genetisch uitgebreid testen en daar zouden zowel genetici als ethici grote vragen bij zo niet bezwaren tegen hebben. De beweringen van die bedrijven zouden te weinig wetenschappelijk onderbouwd zijn om in de praktijk te gebruiken, vinden die wetenschappers. Lees verder

Binnenkort baby’s op maat via reageerbuisbevruchting (?)

Een eicel wordt bevrucht

Reageerbuisbevruchting

De vraag is al vaker gesteld maar die heeft nauwelijks reacties bij het grote publiek ontlokt: gaan/mogen we sleutelen aan het genoom van een baby om die aan te passen aan onze (de ouder’) wensen? Als het om enge erfelijke ziektes gaat, dan zeggen mensen al gauw ja, maar hoe zit het met het uiterlijk, de geestelijke of fysieke vermogens? Kortom willen we een product van de genetische gereedschapskist? Lees verder

‘Synthetische’ embryo’s, smeet’s, nieuw ethisch dilemma

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel

Oppervlak van een menselijke embryonale stamcel (afb: NYT)

Ik denk dat dat vooral op het gebied van genetische technologie speelt. Dat terrein ontwikkelt zich relatief snel, maar komt daarmee ook steeds meer ethische dilemma’s tegen. Moet alles wat kan ook gedaan worden? Nu doet zich weldra de mogelijkheid voor om uitgaande van stamcellen ‘synthetische’ embryo’s te kweken. Die kun je gebruiken om nieuwe weefsels of organen te kweken, maar uiteindelijk ook, is de verwachting, om die uit te laten groeien tot volgroeide zuigeling. Willen we dat? Lees verder

Muisembryo plus gefabriekt uit twee typen stamcellen

Uit stamcellen ontwikkelde muisembryo's

Links het uit stamcellen ontwikkelde muisembryo (rood) na 48 uur, rechts een ‘normaal’ embryo na 96 uur. Blauwgekleurde cellen vormen het buitenembryonale weefsel (afb: univ. van Cambridge)

Magdalena Zernicka-Goetz en medeonderzoekers van de universiteit van Cambridge hebben in het lab muizenembryo’s ‘gemaakt’ uitgaande van embryonale stamcellen. Daar zijn (dus) geen geslachtscellen aan te pas gekomen. Het is voor het eerst dat er iets gefabriekt wordt als een zoogdierembryo zonder ook geslachtcellen te gebruiken. Bij klonen zijn geen zaadcellen, maar wel eicelen nodig. De onderzoekers stellen heel braaf dat die ontwikkeling plaatsvindt in het kader van onderzoek naar onvruchtbaarheid en de vroege ontwikkeling van het embryo, maar, zou je zeggen, met deze techniek zou je, uiteindelijk, ook mensen kunnen kweken. Onderzoekers betwijfelen (dat laatste). Lees verder

Geslachtscellen niet meer nodig om baby’s te maken (?)

Zaadcel uit het lab

Een in het lab ‘gefabriceerde’ zaadcel (foto: Marie-Hélène Perrard, CNRS/Kallistem)

Als je uit huidcellen stamcellen kunt maken, dan moet het ook mogelijk zijn om daaruit geslachtscellen (gameten) te maken. Drie deskundigen speculeren al over de mogelijkheid van in vitro gametogenese (ivg), oftewel het in een reageerbuis maken van geslachtscellen uit, bijvoorbeeld, huidcellen. Bij muisjes wordt daar al onderzoek naar gedaan. De vraag is natuurlijk: waarom zou je dat doen? Het antwoord is dan meestal om mensen te helpen die geen kinderen kunnen krijgen. Het drietal vindt het tijd voor een stevig, publiek debat. Lees verder

Manipulatie genen menselijke embryo’s in VK goedgekeurd

Kathy Niakan manipuleert genen menselijke embryo's

Kathy Niakan (foto: Francis Crick-instituut)

Onderzoekers in het Verenigd Koninkrijk hebben toestemming gekregen om het erfgoed van menselijke embryo’s te veranderen. Hun onderzoek is vooral gericht op het verbeteren van het ‘rendement’ van reageerbuisbevruchting. Het blijft nadrukkelijk verboden de gemanipuleerde embryo’s  te implanteren in de baarmoeder. Lees verder

Onderzoekster wil genoom menselijke embryo’s bewerken

Een menselijke blastula of blastocyste

Een menselijke blastula

De Britse onderzoekster Kathy Niakan van het Francis Crick-instituut heeft een onderzoeksvoorstel bij de bevoegde autoriteiten gelegd, de HFEA, om genen van menselijke embryocellen te bewerken met behulp van de CRISPR/Cas9-methode. Zij hoopt er zo achter te komen waarom bevruchting mis gaat of niet resulteert in een geboorte. Uiteindelijk denkt Niakan dat het bewerken van het genoom van de embryo’s haar meer leert over het slagen of falen van een bevruchting, met name reageerbuisbevruchting. Anderen vrezen dat deze proeven het begin zijn van van een schadelijk ontwikkeling die zal uitmonden in baby’s-op-bestelling. Lees verder

Kind geboren met ‘ververste’ mitochondriën

Zain Rajani mitochondriaal ververst

Zain Rajani met haar ouders (foto: New Scientist)

In Canada is een paar weken geleden Zain Rajani geboren. Het kind is een product van reageerbuisbevruchting. Dat is niet zo bijzonder meer, maar wel dat de baby geboren is na een ‘verjongingskuur’ van de eicellen van de moeder. De mitochondriën van de stamcellen van de moeder werden gebruikt om die aan de eicel toe te voegen. Dat zou, is het verhaal, gunstig zijn voor het resultaat van de bevruchting, dwz het kind. Mitochondriën in stamcellen zouden ‘verser’ zijn dan in rijpe cellen als de eicellen. Mitochondriën worden vaak de energiecentrales van de cel genoemd. Lees verder

Juno opent de eicel voor zaadcel

Eicel met zaadcellen

Menselijke eicel met diverse zaadcellen.

Het eiwit Juno, vernoemd naar de Romeinse godin voor, onder meer, de vruchtbaarheid, is het slot op de eicel waar de sleutel Izumo1 in past waarmee de zaadcel zich toegang tot de eicel kan verschaffen. Nadat de zaacel ‘binnen’ is vervormt Juno en laat de eicel ‘niemand’ meer binnen. Dat hebben onderzoekers van het Britse Sanger-instituut ontdekt. De ontdekking zou van belang kunnen zijn voor onvruchtbare paren (althans waarvan er minstens een onvruchtbaar is) of juist voor geboortebeperking.
Lees verder