Kunnen autoimmuunziektes worden genezen? Wellicht

Navacims, nanodeeltjes tegen autoimmuunziektes

De navacims die autoimmuunziektes zouden kunnen bestrijden (afb: parvustx.com)

Immunoloog Pere Santamaria is al tientallen jaren bezig om ‘hoofdschakelaar’ te vinden om autoimmuun-ziektes zoals suikerziekte type I en multiple sclerose te genezen. Het begint er zo langzamerhand naar uit te zien dat hij en collega’s een begin van een oplossing hebben weten te vinden die bij muisjes goed uitpakte. Lees verder

Cellen produceren insuline op (elektrisch) commando

Insuline van virussen verantwoordelijk voor suikerziekte en kanker?

De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers hebben menselijke cellen genetisch zo veranderd dat ze insuline produceren als ze ‘onder stroom’ worden gezet. Ze denken dat de cellen kunnen worden ingezet bij typeI-diabetespatiënten, maar zover is het voorlopig niet.
Lees verder

Is er een oplossing voor autoimmuunziektes?

Dikkedarmzweer bij Crohnpatiënt

Zweer in de dikke darm van een Crohnpatiënt (afb: WikiMedia Commons)

De meeste autoimmuunziektes zijn makkelijk te herkennen maar moeilijk te genezen. Nu lijkt onderzoek uit te wijzen dat de genetische kenmerken (de ‘vingerafdruk’) van afweercellen zouden aangeven welke behandeling het beste zou (kunnen) werken. Lees verder

Voor het eerst betacellen voor (falende) alvleesklier gekweekt

Gekweekte eilandjes van Langerhans

Gekweekt eilandje van Langerhans. De insulineproducerende cellen zijn rood, de groene produceren glucagon, de ’tegenpool’ van insuline (afb: univ. van Helsinki)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Helsinki zouden voor het eerst uit stamcellen volledig functionale betacellen hebben gekweekt, die normaal gesproken suikersregulerend insuline aanmaken in de alvleesklier. Lees verder

Eiwit KAT7 zou autoimmuunziektes voorkomen

Zwezerikcellen

Zwezerikcellen met AIRE (groen) verse T-cellen (rood) om zich in te houden (afb: WEHI)

Onderzoeksters denken dat het eiwit KAT7, dat in de zwezerik wordt aangemaakt, voorkomt dat afweercellen (T-cellen) niet al te overdreven reageren op gezonde, eigen cellen. Dat enzym zou daarmee ook autoimmuunziektes voorkomen, als het afweersysteem het eigen organisme aanvalt zoals bij reuma, suikerziekte type I of MS. Lees verder

Genen uit- en inschakelen met CRISPR/Cas9

genactiviteitsturing

Door een methylgroep aan een C (naast een G) te koppelen wordt een gen inactief (afb: Cell)

Suikerziekte type I, reuma, kanker en nog zo wat ziektes worden (mede) veroorzaakt door verkeerd ‘geschakelde’ genen (‘aan’ ipv ‘uit’ en omgekeerd). Onderzoekers van de Canadese McGill-universiteit schijnen een nieuwe methode ontwikkeld te hebben om de ‘knoppen’ om te zetten, zodat ze in de goede stand staan. Lees verder

Kunnen stamcellen suikerziekte type I kunnen genezen?

Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Proeven bij muisjes zou aannemelijk hebben gemaakt dat uit stamcellen voortgekomen beta-cellen voor de alvleesklier wel eens met succes een einde zouden kunnen maken aan suikerziekte fase I, een autoimmuunziekte. Die cellen, die insuline produceren, moeten dan wel worden beschermd tegen het eigen afweersysteem. ER wordt gewerkt aan een oplossing daarvoor, maar makkelijk is dat niet. Lees verder

Betacellen uit stamcellen oplossing voor suikerziekte?

Alvleeskliercellen

Een rasterelektronenmicroscoopopname van alvleeskliercellen

De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Al eerder in 2016 mocht ik melden dat er uit pluripotente stamcellen insulineproducerende betacellen waren gemaakt, maar ook dat was geen primeur. Nu meldt het Duitse Helmholtzcentrum nog maar weer eens dat uit pluripotente cellen van mensen insulineproducerende betacellen zijn gemaakt die goed reageren op wisselende glucosespiegels in het bloed. Wat ging er vorige keren fout? Lees verder

Met CRISPR zijn genen ook aan en uit te zetten

CRISPRa voor activering genen

Rechts de spiercellen van muisjes die behandeld zijn met CRISPRa, links de spiercellen (magenta) van onbehandelde muisjes met spierdystrofie (afb: Salk-instituut)

Al zo’n drie jaar geleden is ontdekt dat met CRISPR niet alleen genen te knippen en/of uit te wisselen zijn, maar dat je daarmee ook de genactiviteit kunt veranderen.  Spaanse en Amerikaanse onderzoekers gebruikten die mogelijkheid om muisjes te behandelen voor suikerziekte (type I), nierbeschadiging en spierdystrofie (de muizelijke variant daarvan). Met succes, naar het schijnt. Toepassing bij mensen zal nog veel onderzoek vergen. Lees verder

Bloedcellen met antigenen helpen tegen autoimmuunziektes

Met antigenen beladen rode bloedlichaampjes

Rode bloedlichaampjes beladen met de ‘lastige’ antigenen (afb: Whitehead-instituut)

Rode bloedlichaampjes beladen met antigenen schijnen bij muizen twee autoimmuunziektes (multiple sclerose en suikerziekte type 1) in vroegtijdig stadium te hebben voorkomen of afgezwakt. “Als dat ook zo werkt bij mensen, dan zou dat hoop geven op behandeling van deze en aanverwante ziektes”, zegt Harvey Lodish van, onder meer, het Whitehead-instituut. Dat is overigens, zeg ik maar weer eens, geen uitgemaakte zaak. Lees verder