De molecuulsstructuur van insuline (afb: WikiMedia Commons)
Onderzoekers hebben menselijke cellen genetisch zo veranderd dat ze insuline produceren als ze ‘onder stroom’ worden gezet. Ze denken dat de cellen kunnen worden ingezet bij typeI-diabetespatiënten, maar zover is het voorlopig niet.
Lees verder
Een rasterelektronenmicroscoopopname van alvleeskliercellen
De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Al eerder in 2016 mocht ik melden dat er uit pluripotente stamcellen insulineproducerende betacellen waren gemaakt, maar ook dat was geen primeur. Nu meldt het Duitse Helmholtzcentrum nog maar weer eens dat uit pluripotente cellen van mensen insulineproducerende betacellen zijn gemaakt die goed reageren op wisselende glucosespiegels in het bloed. Wat ging er vorige keren fout? Lees verder
Roy Taylor met een patiënt (afb: uni. van Newcastle)
Suikerziekte type 2 ook wel ouderdomssuiker genoemd, zou omkeerbaar zijn. Dit stelt de Engelse onderzoeker Roy Taylor van de universiteit in het Noord-Engelse Newcastle. Hij houdt zich professioneel al veertig jaar bezig met de bestudering van die ziekte en zal een overzicht geven op de bijeenkomst van Europese diabetesonderzoekers in Lissabon die momenteel aan de gang is.
Preklinische proeven bij dieren zijn vaak weinig nuttig
In Nederland worden binnenkort twee nieuwe celtherapieën op mensen getest, zonder dat deze eerst uitgebreid op dieren zijn uitgeprobeerd, zoals te doen gebruikelijk. In beide gevallen gaat het om een experimentele behandeling waarbij afweercellen genetisch veranderd worden en vervolgens weer worden teruggeplaatst in het eigen lichaam. Joachim Aerts van het Erasmus MC hoopt het afweersysteem bij asbestkankerpatiënten te activeren tegen tumoren. Diabetoloog Bart Roep van het LUMC (Leiden) wil het afweersysteem van diabetes type 1-patiënten juist kalmeren, zodat het de alvleesklier met rust laat. De betrokken onderzoekers beargumenteerden tegenover de centrale commissie mensgebonden onderzoek (CCMO) dat extra dierproeven weinig nuttige informatie opleveren, omdat muizen te veel van mensen verschillen. Lees verder
De insuline-achtige groeifactor 1: IGF-1
Bij suikerziekte, reuma en multiple sclerose keert het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam. Hoe dat komt is onduidelijk, maar onderzoekers van het Europese moleculair biologische lab (EMBL) in het Italiaanse Monterotondo hebben een insuline achtige groeifactor gevonden (IGF-1 genoemd), die dat ‘eigen vuur’ teniet doet. Die groeifactor is al toegestaan als medicatie. Dat zal de klinische proeven met deze toepassing versnellen. “Wat mij vooral trof was de overlevingskans voor multiple sclerose”, zegt onderzoeker Daniel Bilbao. “We gingen van 50% bij onbehandelde dieren naar 80% bij dieren die met IGF-1 behandeld waren.”
Lees verder
De geïmplanteerde beta-cellen in de muis gingen na twee weken bij stijging van de suikerspiegel insuline (groen) produceren (foto: Douglas Melton)
Voor suikerziekte, waarbij de alvleesklier van de patiënt geen of onvoldoende insuline aanmaakt, zijn al verschillende oplossingen bedacht. Normaal is dat de patiënt zich ‘bedient’ van de insulinespuit. Daar valt goed mee te leven, maar het zou toch mooi zijn als alles weer normaal zou worden. Die kans op een normaal leven groeit na de geslaagde gentherapie waarbij muizen, menselijke, beta-cellen kregen geïmplanteerd, die netjes insuline gingen produceren en de muis suikerpatiënt af was. Lees verder
De rode puntjes zijn cellen die insuline produceren
Ben Stanger van het Perelman-instituut van de universiteit van Pennsylvania heeft een methode ontwikkeld om darmcellen met behulp van drie zogeheten transcriptiefactoren (eiwitten die de genexpressie regelen) om te zetten in betacellen, de insulineproducerende cellen van de alvleesklier. Mogelijk biedt deze techniek uitzicht op een geneeswijze voor suikerpatiënten. Lees verder