Binnenkort een nieuwe huid uit het lab (?)

biochip voor weefselkweek

Een doorsnee van de biochip van Valencia et. al (afb: UC3M)

Onderzoeksters van de Carlos III-universiteit in Madrid hebben een ‘biochip’ gemaakt waarmee het makkelijker wordt om stukjes huid maar ook andere complexe weefsels in het lab te kweken. Die kweekhuiden zouden dan gebruikt kunnen worden om geneesmiddelen e.a.z. op te testen. Dat zou de kosten van preklinisch onderzoek verlagen. Op den duur mikken de onderzoekster op het kweken van een volledige huid. Lees verder

Muizenhersencellen zijn geen mensenhersencellen

radiële gliavoorlopers

Neuronen en astrocyten worden gevormd uit voorlopercellen. Door de aanmaak van PTB in astrocyten te verstoren vormen die zich om tot neuronen (afb: Nature)

Veel geneeskundig onderzoek wordt eerst bij dieren uitgevoerd, vooral bij muisjes. Die dierproeven zouden iets moeten zeggen over de bruikbaarheid van een nieuwe methode bij mensen, maar al vaker is aangetoond dat de resultaten van muisproeven niet een op een te vertalen zijn naar mensen. Nu lijkt het er op dat ook muizenhersencellen geen mensenhersencellen zijn. De hersencellen van een muis zijn veel beter bestand tegen oxidatieve stress dan mensenhersencellen. Die oxidatie stress kan leiden tot allerlei hersenaandoeningen. Lees verder

Mag je een aap autisme ‘aansmeren’?

Dwergmakaak met kind

Deze dwergmakaak met kind is niet bij het onderzoek betrokken

Veel mensen hebben geen problemen met dierproeven, zolang die maar niet al te dicht in de buurt komen. Het wordt anders als het over honden of aapjes gaat. En dan nog? Wat zeggen die dierproeven over ziektes of medicijnen bij de mens? Onlangs hebben Chinese onderzoekers aapjes een soort autisme ‘aangesmeerd’ met behulp van genetische manipulatie. Kan dat wel? Hebben wij mensen daar wat aan? Lees verder

Nieuw middel direct in klinische proeven getest

Bang muisje

Preklinische proeven bij dieren zijn vaak weinig nuttig

In Nederland worden binnenkort twee nieuwe celtherapieën op mensen getest, zonder dat deze eerst uitgebreid op dieren zijn uitgeprobeerd, zoals te doen gebruikelijk. In beide gevallen gaat het om een experimentele behandeling waarbij afweercellen genetisch veranderd worden en vervolgens weer worden teruggeplaatst in het eigen lichaam. Joachim Aerts van het Erasmus MC hoopt het afweersysteem bij asbestkankerpatiënten te activeren tegen tumoren. Diabetoloog Bart Roep van het LUMC (Leiden) wil het afweersysteem van diabetes type 1-patiënten juist kalmeren, zodat het de alvleesklier met rust laat. De betrokken onderzoekers beargumenteerden tegenover de centrale commissie mensgebonden onderzoek (CCMO) dat extra dierproeven weinig nuttige informatie opleveren, omdat muizen te veel van mensen verschillen. Lees verder

Eerste (mini)maag uit petrischaal

minimaag

Een stukje van de gekweekte minimaag (afb: Science)

Dat vrolijk gekleurde plaatje stelt een met fluorescentie gemerkte stukje weefsel van een maag voor, niet groter dan een erwt. Het is niet de maag van een klein dier maar een minimaag van een mens die in het lab is gekweekt. Aan dit minimaagje zouden proeven op menselijke organen gedaan kunnen worden, zonder dat daarvoor menselijke proefpersonen hoeven te worden gebruikt. Dierproeven, het zij nog maar eens benadrukt, geven wel een indicatie maar leveren geen bewijs dat het bij mensen ook zal zal gaan. Op verschillende plaatsen wordt, met wisselend succes, getracht menselijke organen in het lab te kweken, niet alleen voor onderzoeksdoeleinden, maar, vooral, ook ter vervanging van defecte natuurlijke organen. Die laborganen zouden dan bij voorkeur moeten bestaan uit cellen van de ontvanger, zodat er geen afstotingsverschijnselen zullen optreden na transplantatie. Dat laatste is nog steeds een droom. Vorige week  maakte een groep onderzoekers bekend een dunne darm te hebben gekweekt. Gister meldde een andere groep de kweek van de minimaag, die alle eigenschappen zou hebben van een echte maag. Als het maagje werd blootgesteld aan de bacterie Helicobacter pylori, aanstichter van de maagzweer, dan traden dezelfde moleculaire en cellulaire veranderingen op die ook in een echte maag zijn waargenomen.

Bron: Science

Dierproeven zeggen lang niet alles

Dierproeven vaak 'misbruikt'

Het ALS-instituut vond grote verschillen tussen de gepubliceerde onderzoeksgegevens (blauwgroen) en de eigen gereproduceerde gegevens (zwart) (afb: Nature)

Hebben we net (weer eens) het schandaal aan de orde gesteld dat farmaceutische bedrijven de boel vaak belazeren, komt het Franse dagblad Le Monde op zijn webstek met het verhaal dat er veel geld wordt weggesmeten aan klinische proeven van (gedachte) medicijnen of behandelmethoden die bij muizen werken, maar bij mensen niks uit halen. Le Monde spreekt over de honderden miljoenen die er gemoeid zijn met dit ‘schandaal’, die er verspild worden met de klinische proeven met deze voor de mens nuttelozen geneesmiddelen of -wijzen. Le Monde schrijft het  naar aanleiding van een artikel in het wetenschapsblad Nature van Steve Perrin, verbonden aan het ALS-instituut in het Amerikaanse Cambridge (ALS is een verwoestende spierziekte) . Perrin constateert dat veel van die dierproeven methodologisch niet deugen.
Lees verder