Genoombewerking zou veiliger zijn met aangepaste genschaar

Stabilisatievinger Cas9

Het gids-RNA (paars) past niet helemaal op de DNA-sequentie (groen en rood). Een ‘vinger’ (blauw) op Cas9 zorgt er voor dat het DNA stabiliseert en de genschaar toch gaat knippen. (afb: Bravo/univ. van Texas)

Het eiwit Cas9 wordt ook wel genschaar genoemd. Het is een belangrijk instrument in de CRISPR-techniek om DNA te bewerken. Hoewel CRISPR/Cas9 volop in het lab wordt gebruikt om DNA en ook RNA te veranderen, zou die aanpak nog niet veilig (betrouwbaar) genoeg zijn om bij mensen te worden toegepast. In de loop der jaren is al verschillende malen gesleuteld aan het systeem om het veiliger te maken. Dit keer is de genschaar Cas9 aangepast. De onderzoekers stellen dat daardoor de kans dat er iets verandert op een andere dan de boogde plaats met een factor van tenminste duizend zou zijn verkleind. Lees verder

Met DNA-origami ‘bekeken’ hoe CRISPR in de fout gaat

DNA-origami en CRISPR De DNA-rotorarm (vaagwitte L-en) verbonden met paarse volgdeeltjes (afb: Madariaga Marcos et.al.)[/captioOnderzoeksters gebruikt en DNA-wentelwiek om te zien hoe CRISPR in de fout gaat bij de bewerking van het genoom.n]CRISPR is een mooi systeem om het genoom te veranderen of uit te zoeken hoe dat werkt, maar bij het bewerken van het genoom wil die ‘genschaar’ nog wel eens in de fout gaan. Onderzoeksters van de universiteit hebben nu DNA-constructies, origami genoemd naar de Japanse papiervouwkunst, gebruikt om te zien hoe CRISPR-enzymen reageren op beoogde en onbeoogde sequenties. Lees verder

CRISPR/Cas9-methode weer preciezer gemaakt (?)

Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven werd gaandeweg steeds dover (afb: WikiMedia Commons)

Muisjes met een erfelijke gehoorafwijking (het Beethovenmodel) zouden zijn behandeld met een nauwkeuriger vorm van de CRISPR/Cas9-methode (de genschaarmethode). In die operatie werd alleen het gemuteerde gen (Tmc1) verwijderd. Dat zou maar op een plaats (een basepaar) verschillen van een gezond exemplaar. Dat is knap, maar het probleem met deze genoombewerkings-methode is dat er ook op andere dan de beoogde plaats op het DNA wordt geknipt…. Lees verder

CRISPR-methode verfijnder gemaakt met twee ‘knoppen’

CRISPR/Cas9 aan het werk met DNA

Het CRISPR/Cas9-complex aan het werk aan DNA (rood) (afb: univ. van Californië)

Twee moleculen zouden de genoom-bewerkings-methode CRISPR kunnen verfijnen en daarmee veiliger kunnen maken, denken onderzoekers van, onder meer, de Havard-universiteit. Lees verder

Nieuwe CRISPR-methode zou leiden tot effectievere kankerbehandeling

Cas9 tov Cas12a

De Cas12a-schaar schijnt betrouwbaarder te zijn dan Cas9

Onderzoekers van het genoombewerkingsinstituut van Christiana Care in Wilmington (VS) en het Israëlische biotechbedrijf NovellusDx hebben  een CRISPR-techniek ontwikkeld om DNA tegelijkertijd op diverse plaatsen te veranderen. Dat instrument zou handzaam zijn voor de bepaling welke mutaties bij een patiënt verantwoordelijk zijn voor zijnhaar kanker en daarmee de behandeling effectiever (kunnen) maken. Lees verder

CRISPR-basebewerkers veranderen ook RNA

Basebewerking DNA

Het principe van de basevervanging in DNA (afb: bechling.com)

De ontwikkeling van de CRISPR-methode, geleend van bacteriën, staat niet stil. Zo’n drie jaar geleden werd een CRISPR-techniek ontwikkeld om afzonderlijke basen in DNA te vervangen in plaats van hele genen. Daarmee nam de verfijndheid van die techniek om het genoom te bewerken aanzienlijk toe, maar nu blijkt dat die basevervangers ook RNA-moleculen veranderen. Dat zou wel eens fnuikend voor de veiligheid van deze genoombewerkingstechniek kunnen zijn, maar de onderzoekers denken al oplossingen gevonden te hebben. Lees verder