Epigenoom bewerken een veiliger alternatief voor bewerken genoom(?)

Epigenoombewerking

Zo zou de epigenoombewerking ongeveer in zijn werk gaan volgens Science (afb: Science)

Al een aantal jaren zijn genetici en andere vakdisciplines geestdriftig over de mogelijkheid het genoom te bewerken met de CRISPR-methode (de ‘genschaar’). Het blijkt echter dat deze van de bacteriën geleende methode toch niet helemaal zo werkt als nodig is voor een veilige verandering van het genoom. Zou dan het bewerken van het epigenoom (welke genen zijn wel actief en welke niet) een veilig alternatief kunnen zijn? Daarmee verandert het genoom zelf niet en dat zou daarmee veiliger zijn dan het veranderen van het genoom. Die veranderingen worden dan ook doorgegeven aan het nageslacht. Lees verder

Alexa kreeg oor aangenaaid van eigen cellen

Aangenaaid oor

De aangebrachteoorschelp uit eigen cellen gekweekt (afb: Arturo Bonilla)

Het Amerikaanse bedrijf 3DBio Therapeutics zou voor het eerst een uit cellen van de patiënt gekweekte oorschelp hebben gekweekt die door een plastisch chirurg is ‘aangenaaid’. Dat getransplanteerde oor was het spiegelbeeld van het (volwaardige) linkeroor van de 20-jarige patiënte die als Alexa te boek staat. Lees verder

Genetherapie is geen appeltje-eitje

Een adenovirus

Een adenovirus heeft wel iets weg van een kunstmaantje (afb: Wiki Commons)

Ook in dit blog wordt regelmatig aandacht aan gentherapieën besteed die beloven foute mutaties te repareren of het afweersysteem weerbaarder te maken tegen ziektes als kanker, maar prutsen aan het ingewikkelde systeem dat (menselijk) leven heet gaat niet zo maar en niet zonder risico. Soms blijkt het middel erger dan de kwaal of zijn er op zijn minst onbedoelde neveneffecten. Daar wordt dan weer aan gesleuteld, maar komt het ooit zover dat deze technieken breed kunnen worden ingezet of blijft het martelen?
Lees verder

Een ‘vermenselijkt’ virus als kankerdoder (?)

Het genetisch veranderde pokkenvirus zou alleen kankercellen doden en het afweersysteem activeren. Het menselijk gen hNIS codeert voor een ionkanaal waardoor kankercellen zouden kunnen worden bestookt met radioactieve jodium- rheniumisotopen (afb: Imugene)

Het Australische bedrijf Imugene is gestart met klinische proeven met een genetisch veranderd pokkenvirus (Vaccinia), aangeduid met CF33-hNIS, bij kankerpatiënten met tripelnegatieve borstkanker met uitzaaiingen. Dat virus is genetisch zo veranderd dat het een menselijk gen bevat waardoor het gemodificeerde virus een ‘kankerdoder’ wordt (moet worden). De proefpersonen hebben gemeen dat eerdere behandelingen geen effect meer hadden op de ziekte. Lees verder

T-cellen lijken dochtercellen te krijgen die anders werken

Mitose

Gewone celdeling (mitose)

Als een cel deelt ontstaan er twee dochtercellen met in principe dezelfde functie als de moedercel, maar bij T-cellen, een type afweercellen, lijkt dat verhaal niet op te gaan. Niet dat T-cellen ineens veranderen in hersencellen, maar ze kunnen wel een andere (afweer)functie krijgen als de moedercel, zo ontdekten onderzoekers van een Amerikaans kinderziekenhuis. Lees verder

DNA-replicatie

De replicatie: de leidende (onder) en de volgende streng (boven) worden op een andere wijze verdubbeld (afb: Wiki Commons)

Onderzoekers van de universiteit van Cambridge (VK) hebben de replicatie van menselijk en ander DNA voor elkaar gekregen met gezuiverde eiwitten die voor die verdubbeling noodzakelijk zijn. De DNA-synthese zou snel en foutloos zijn verlopen. Lees verder

Waardoor handhaven ziekmakende mutaties zich?

In januari 2021 lag een tweejarig jongetje doodziek in bed in Groenland. De artsen wisten niet wat hij had. Was het hersenvlies-ontsteking of misschien wel tb? Ten einde raad werd hij naar Kopenhagen gebracht, maar ook daar zaten ze met hun handen in het haar. Als laatste redmiddel werd het genoom van het jongetje uitgelezen. Daar kwam een ziekmakend gen uit: IFNAR2. Dat eiwit bindt aan type I interferonen. Daardoor had het jongetje geen verweer tegen virussen zoals het corona- of griepvirus. Hoe komt het dat dergelijke genen zich handhaven, vraagt Wired zich af. Lees verder

Basebewerkers van mitochondriaal DNA hebben effect op kern-DNA

Het lijkt er op dat systemen om mitochondriaal DNA te bewerken ook effect hebben op het DNA in de celkern. Alvorens die zouden mogen worden ingezet voor het corrigeren van ongewenste mutaties zal eerst goed uitgezocht moeten worden welke die ongewenste bijwerkingen zijn en hoe veilig het mitochondriaal DNA valt te bewerken. Lees verder

Groeifactor Fgf17 lijkt hersens oude muisjes te revitaliseren

oligodendrocyt

Een oligodendrocyt, een gliacel die voor de isolatie (myeline) van de uitlopers van hersencellen zorgt.

Hersen- en ruggenmergvocht van jonge muisjes (tien weken) in spuiten in de hersentjes van oude muisjes (zo’n 20 maanden oud) bleek het geheugen van de oudjes weer te revitaliseren. Dingen die ze aangeleerd hadden herinnerden ze zich ineens weer. In dit verhaal lijkt de groeifactor Fgf17 een sleutelrol te spelen naast de functies van bepaalde gliacellen (oligodendrocyten), verantwoordelijk voor myelineisolatie van uitlopers van zenuwcellen, zo ontdekten onderzoekers van, onder meer, de Standforduniversiteit onder aanvoering van Tony Wyss-Coray. Dat is nog niet meteen het begin van een geheugenpil voor mensen (waarschuw ik maar vast; as). Lees verder

RNA’s kunnen eiwitten vormen en v.v.

Nucleobasen

De vijf nucleobasen die een belangrijk bestanddelen vormen van DNA en RNA (afb: Futura-Sciences)

Wereldwijd zijn er nogal wat onderzoekers bezig uit te zoeken hoe het leven ooit is begonnen. De RNA-wereld gooit op het ogenblik de hoogste ogen, zeker nu blijkt dat eiwitten en RNA elkaar kunnen helpen bij het synthetiseren van nieuwe eiwitten en RNA’s. Lees verder