Synthetisch b-RNA lijkt effectiever in de eiwitproductie

Nieuw DNA-alfabet

Al eerder is er met vreemde ‘letters’ (in DNA) geëxperimenteerd. De onnatuurlijk basen X en Y uit dit voorbeeld coderen voor onnatuurlijke aminozuren PrK en PaZF (afb: Nature)

Onderzoeksters van de universiteit van Keulen hebben boodschapper-RNA gesynthetiseerd waarmee cellen efficiënter eiwitten zouden kunnen produceren. Ze denken dat daar wel emplooi voor zal zijn, zowel in het onderzoek als in klinisch gebruik. Lees verder

Voor het eerst betacellen voor (falende) alvleesklier gekweekt

Gekweekte eilandjes van Langerhans

Gekweekt eilandje van Langerhans. De insulineproducerende cellen zijn rood, de groene produceren glucagon, de ’tegenpool’ van insuline (afb: univ. van Helsinki)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Helsinki zouden voor het eerst uit stamcellen volledig functionale betacellen hebben gekweekt, die normaal gesproken suikersregulerend insuline aanmaken in de alvleesklier. Lees verder

Genoombewerking zou veiliger zijn met aangepaste genschaar

Stabilisatievinger Cas9

Het gids-RNA (paars) past niet helemaal op de DNA-sequentie (groen en rood). Een ‘vinger’ (blauw) op Cas9 zorgt er voor dat het DNA stabiliseert en de genschaar toch gaat knippen. (afb: Bravo/univ. van Texas)

Het eiwit Cas9 wordt ook wel genschaar genoemd. Het is een belangrijk instrument in de CRISPR-techniek om DNA te bewerken. Hoewel CRISPR/Cas9 volop in het lab wordt gebruikt om DNA en ook RNA te veranderen, zou die aanpak nog niet veilig (betrouwbaar) genoeg zijn om bij mensen te worden toegepast. In de loop der jaren is al verschillende malen gesleuteld aan het systeem om het veiliger te maken. Dit keer is de genschaar Cas9 aangepast. De onderzoekers stellen dat daardoor de kans dat er iets verandert op een andere dan de boogde plaats met een factor van tenminste duizend zou zijn verkleind. Lees verder

Geïmplanteerde interleukine’fabriek’ elimineert kanker in muisjes

Nash en Veiseh met 'medijnfabriekjes'

Nash (l) en Veiseh tonen de ‘medicijnfabriekjes’ (afb: Rice)

Verreweg de meeste muisjes met vergevorderde eierstok- en darmkanker zouden na implantatie van een, speldenknop-grote, interleukine’-fabriek’ in zes dagen van de kanker zijn bevrijd. De onderzoekers van, onder meer, de Amerikaanse Rice-universiteit denken dat de aanpak rijp is om beproefd te worden op menselijke patiënten. Lees verder

CRISPR-behandeling via inspuiting lijkt succesvol, maar…

Transthyretine

De structuur van transthyretine (afb: WikiMedia Commons)

Het zou voor het eerst zijn dat via inspuiting van het CRISPR-materiaal een gen vrijwel geheel (93%) is stilgelegd. Dat effect zou bij de zes proefpersonen zeker een jaar hebben voortgeduurd. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat de zes met een gemuteerd TTR-gen, die daardoor de gevaarlijke zenuwziekte TTR-amyloïdose kunnen krijgen, er qua gezondheid op vooruit zijn gegaan. Dan is het natuurlijk de vraag of die aanpak succesvol is geweest… Toch noemt Terence Flotte van de universiteit van Massachusetts, die niet bij het onderzoek betrokken is geweest, de proef ‘succesvol’. “Die demonstreert de grote klinische mogelijkheden van dit platform.”
Lees verder

Methode ontwikkeld om genexpressie te sturen

Bij multiple sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.

Genexpressie, de activiteit van de diverse genen, wordt van nature geregeld door een aantal systemen. Het lijkt er op dat onderzoekers nu een extra systeem hebben ontwikkeld om met een zogeheten heteroduplexe oligonucleotide (HDO) de genexpressie van probleemveroorzakende genen te regelen. Door gebruik te maken van een specifieke moleculaire ‘vlag’ lukte het hen dat te doen in bepaalde afweercellen (lymfocyten). Het doelgen was Itga4 dat te maken heeft met de ziekte multiple sclerose

. De proefdieren, muisjes, leken baat te hebben bij die HDO-aanpak. Lees verder

Functionele macrofagen te kweken in het lab

Macrofaag

Macrofaag van muizen met twee schijnvoetjes die ‘vijanden’ insluiten en verslinden (afb: WikiMedia Commons)

Macrofagen spelen een belangrijke rol in de afweer. Het was niet duidelijk of die ook in het lab konden worden gekweekt. Het blijkt dat gekweekte macrofagen uit de longetjes van muisjes na ’terugplaatsing’ niet te onderscheiden waren van de ‘echte’ macrofagen in de muizenlongetjes. Meteen wordt er dan gedacht aan macrofaagbehandelingen. Lees verder

Gentherapie zou leven thalassemie ‘onbloediger’ (kunnen) maken

Hemoglobine

Structuur van hemoglobine (afb: WikiMedia Commons)

Thalassamie is een erfelijke bloedziekte waardoor de patiënt een minder functionele vorm van hemoglobine aanmaakt. Daardoor breken de bloedcellen sneller af. In ernstiger vorm moeten patiënten maandelijks bloed krijgen toegediend. Nu hebben onderzoekers bij patiënten van 4 tot 34 jaar een gentherapie toegepast waardoor de meeste die nu al langer buiten de maandelijkse transfusies kunnen leven. Lees verder

Baby’s in China uit de fabriek? Een heerlijke nieuwe wereld?

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder (afb: Biomedisch en technisch instituut Suzhou )

Aldous Huxley schreef in 1932 Heerlijke nieuwe wereld (Brave New World) waarin kinderen uit een kweekcentrale kwamen en niet uit een (baar)moeder. Het lijkt er op dat China, de modernste en verst ontwikkelde dictatuur in de wereld, soortgelijke plannen heeft, althans wetenschappers in dat land. In dat plan, om de dreigende vergrijzing van China tegen te gaan, zouden kunstmatige intelligentie en kunstbaarmoeders garant moeten staan voor de jonge aanwas van China, zo stelt een audioreportage van Futura-Sciences. Lees verder

Robotvisje gestuwd door hartcellen kan ons veel leren

Nepvisje

Nepvisje met hartcellen (afb: Wyssinstituut Harvard)

Het  robotvisje was ‘opgetrokken’ uit kunststof, gelatine en voorzien van hartcellen die voor de voortstuwing moesten zorgen. Onderzoekers denken dat dergelijke visjes ons veel kunnen leren over (de ziektes van) het hart en het ook mogelijk zou kunnen maken harten te kweken. Lees verder