Al een aantal jaren worden er oplossingen beloofd voor mensen met netvlies-veroudering. Nu is er weer een gentherapie ontwikkeld die die ziekte bestrijdt die ‘veelbelovend wordt genoemd. Lees verder
Kegeltjes zijn cellen in het netvlies die het ons mogelijk maken kleuren te zien. Twee kinderen die vanaf hun geboorte kleurenblind (achromatopsie) waren konden na een gentherapie wat kleur onderscheiden. Door die behandeling zouden de (‘slapende’) communicatielijnen tussen netvlies en hersens (deels) tot stand zijn gebracht.
Lees verder
Schade aan het ruggenmerg maakt dat de ependymcellen (rood) zoch omvormen tot stercellen (afb: Bruno Frederico)
Al tientallen jaren wordt gezocht naar een methode om ruggenmerg-beschadiging te helen, maar ondanks talloze pogingen schijnt die nog steeds te zijn gevonden. Nu denken onderzoekers (weer) een manier gevonden te hebben die succes zou kunnen hebben. Daarvoor hebben ze bepaalde stamcellen in het vizier die in muisjes zijn ontdekt. Lees verder
De genexpressie van twaalf genen van een cel. Plaatje uit Nature waar ik weinig chocola van kan maken (verschoning; as) (afb: Nature)
Het zal wel komen doordat er een probleem wordt gezien, waar dan verschillende oplossingen voor worden gevonden. Als je wilt weten of welke genen actief zijn in een cel dan hoef je ‘alleen maar’ de boodschapper-RNA’s in een cel uit te lezen. Het vervelende is dat dat ook meteen het einde van die cel is. Een paar dagen geleden werd daarvoor een vernuftige oplossing voor bedacht en nu wordt er weer een gepresenteerd waarbij een speciale atoomkrachtmicroscoop bij wordt gebruikt. Lees verder
Het mozaïekvaccin met eiwitdelen van acht betacoronavirussen, inclusief SARS-CoV-2 (afb: Caltech)
Onderzoeksters van Caltech rond Pamela Bjorkman hebben van nanodeeltjes met eiwitdelen van virussen een virusvaccin gemaakt dat niet alleen tegen het coronavirus zou beschermen maar ook tegen aanverwante virussen (betacoronavirussen; acht stuks totaal). De werking van de breedspectrumvaccins zou al zijn aangetoond in dierproeven. Lees verder
Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)
Als je wilt weten welke genen actief zijn in een cel dan moet je het RNA daarvan verzamelen en uitzoeken welke RNA-molecuul overeenkomt met welk gen. Daarmee doodt je de cel. Nu lijkt het er op dat die genexpressie ook gemeten kan worden met een door onderzoekers van bacteriën geleende ‘recorder’, zonder dat je daarvoor de cellen hoeft te vernietigen. Voorlopig werkt dat alleen nog maar met bacteriecellen, maar het is de bedoeling die techniek ook geschikt te maken voor zoogdiercellen. Lees verder
Een behandeling met Zolgensma om kinderen van een zeldzame erfelijke spierziekte (SMA) af te helpen heeft geleid tot de dood van twee patiëntjes. Toch stelt het verantwoordelijke farmabedrijf Novartis dat de behandeling ‘per saldo’ goede resultaten oplevert. Lees verder
Citroenzuur- of Krebscyclus (afb: WikiMedia Commons)
Er is al een hoop gespeculeerd over hoe het leven op aarde is ontstaan, maar de meeste hypotheses gaan toch uit van de ontwikkeling van genetische code als beginpunt van het ontstaan van leven. Daarbij heeft de theorie van de RNA-wereld waarschijnlijk momenteel de meeste aanhangers. Volgens de Britse biochemicus Nick Lane van het Universiteitscollege in Londen is het waarschijnlijk anders gegaan. In heetwaterspuiters in de diepe oceanen zou zich eerst een soort stofwisseling hebben ontwikkeld voordat er sprake zou zijn geweest van genetische informatie. De vraag is natuurlijk of je dat leven kunt noemen. Hoe zou zo’n pre-genetisch systeem zich hebben voortgeplant (denk ik dan als absolute leek op dit terrein) of is dat een erg domme vraag? Lees verder
Zo maak je muisjes die rattenzaad produceren (afb: Cell)
Steriele muisjes die zaadcellen van ratten kunnen voortbrengen, waarom zou je dat willen? Om bedreigde diersoorten van uitsterven te behoeden, stellen de onderzoekers, maar ook ten behoeve van diermodellen, zoals dat oneerbiedig heet, van bepaalde proefdieren. Lees verder
Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)
Wat er in de baarmoeder gebeurt is nog steeds een van de best bewaarde geheimen in de biologie. Onderzoekers zijn al langer bezig die situatie na te bootsen in labsystemen, maar die pogingen zijn tot nu toe alle gesneefd. Hoe en waardoor is niet duidelijk, maar ze geven het niet op. Nu zijn muizenembryo’s gekweekt in een kunstbaarmoeder uitgaande van embryonale stamcellen. Die ontwikkelden zich tot de achtste dag (draagtijd muizen is twintig dagen) en daarna stokte de ontwikkeling. De onderzoekers rond Jacob Hanna van het Weizmanninstituut in Isaraël willen de truuk ook met menselijke embryonale stamcellen uithalen. Alleen maar om de geheimen van de voorgeboorte te ontrafelen of om weefsels te kweken, stellen ze, niet om kindjes in de fabriek te maken. Lees verder