Gewone celdeling (mitose)
Als een cel deelt ontstaan er twee dochtercellen met in principe dezelfde functie als de moedercel, maar bij T-cellen, een type afweercellen, lijkt dat verhaal niet op te gaan. Niet dat T-cellen ineens veranderen in hersencellen, maar ze kunnen wel een andere (afweer)functie krijgen als de moedercel, zo ontdekten onderzoekers van een Amerikaans kinderziekenhuis. Lees verder
De replicatie: de leidende (onder) en de volgende streng (boven) worden op een andere wijze verdubbeld (afb: Wiki Commons)
Onderzoekers van de universiteit van Cambridge (VK) hebben de replicatie van menselijk en ander DNA voor elkaar gekregen met gezuiverde eiwitten die voor die verdubbeling noodzakelijk zijn. De DNA-synthese zou snel en foutloos zijn verlopen. Lees verder
In januari 2021 lag een tweejarig jongetje doodziek in bed in Groenland. De artsen wisten niet wat hij had. Was het hersenvlies-ontsteking of misschien wel tb? Ten einde raad werd hij naar Kopenhagen gebracht, maar ook daar zaten ze met hun handen in het haar. Als laatste redmiddel werd het genoom van het jongetje uitgelezen. Daar kwam een ziekmakend gen uit: IFNAR2. Dat eiwit bindt aan type I interferonen. Daardoor had het jongetje geen verweer tegen virussen zoals het corona- of griepvirus. Hoe komt het dat dergelijke genen zich handhaven, vraagt Wired zich af. Lees verder
Het lijkt er op dat systemen om mitochondriaal DNA te bewerken ook effect hebben op het DNA in de celkern. Alvorens die zouden mogen worden ingezet voor het corrigeren van ongewenste mutaties zal eerst goed uitgezocht moeten worden welke die ongewenste bijwerkingen zijn en hoe veilig het mitochondriaal DNA valt te bewerken. Lees verder
Een oligodendrocyt, een gliacel die voor de isolatie (myeline) van de uitlopers van hersencellen zorgt.
Hersen- en ruggenmergvocht van jonge muisjes (tien weken) in spuiten in de hersentjes van oude muisjes (zo’n 20 maanden oud) bleek het geheugen van de oudjes weer te revitaliseren. Dingen die ze aangeleerd hadden herinnerden ze zich ineens weer. In dit verhaal lijkt de groeifactor Fgf17 een sleutelrol te spelen naast de functies van bepaalde gliacellen (oligodendrocyten), verantwoordelijk voor myelineisolatie van uitlopers van zenuwcellen, zo ontdekten onderzoekers van, onder meer, de Standforduniversiteit onder aanvoering van Tony Wyss-Coray. Dat is nog niet meteen het begin van een geheugenpil voor mensen (waarschuw ik maar vast; as). Lees verder
De vijf nucleobasen die een belangrijk bestanddelen vormen van DNA en RNA (afb: Futura-Sciences)
Wereldwijd zijn er nogal wat onderzoekers bezig uit te zoeken hoe het leven ooit is begonnen. De RNA-wereld gooit op het ogenblik de hoogste ogen, zeker nu blijkt dat eiwitten en RNA elkaar kunnen helpen bij het synthetiseren van nieuwe eiwitten en RNA’s. Lees verder
Bij het begin van het delingsproces lijken cellen eerst hun afval te lozen (afb: MIT)
Het lijkt er op dat cellen die zich gaan delen eerst hun afval lozen om de dochtercellen een schone start te geven. De onderzoekers kwamen daar achter door gebruik te maken van een zelf ontwikkelde methode om de droge massa van cellen te wegen. Daaruit bleek dat ze bij deling relatief veel massa verloren. De onderzoekers speculeren meteen om nieuwe manieren om op basis van deze ontdekking nieuwe therapieën te ontwikkelen tegen kanker of hersenziektes als Alzheimer. Lees verder
Is dit slechts een ingewikkelde manier om een pijnstiller toe te dienen of ook een geneesmiddel? (afb: UCSD/Martin Marsala et.al.)
Bij muisjes die waren opgezadeld met een vorm van neuropathie door beschadiging van het ruggenmerg of van het perifere zenuwstelsel hadden baat bij pijnstillende neurotransmitters, zonder dat er bijwerkingen ontstonden. Die stoffen zouden signaalroutes naar bepaalde zenuwcellen blokkeren. Lees verder
Een CAR-T-cel (maar dat hoef je niet te geloven) (afb: Nature)
Voorlopige resultaten van onderzoekers in China zouden aannemelijk hebben gemaakt dat de CAR-T-celgentherapie werkt tegen vergevorderde tumoren in het maag/darmkanaal. Vooralsnog leek die therapie vooral toepasbaar bij bloedkankers zoals leukemie, maar minder succesvol in de bestrijding van vaste tumoren. Lees verder
Hoe is het leven ontstaan? Spontaan in een oeroceaan, voordat er cellen waren? In Japan zagen onderzoekers RNA-moleculen gaandeweg veranderen evenals hun wisselwerking. (afb: Luigi Luisi/Molecular Systems Biology)
Toen onderzoekers in Japan het voor elkaar kregen om RNA-moleculen zichzelf te laten repliceren, bleek er een systeem van ‘gastheren’ en ‘parasieten’ te zijn ontstaan die elkaar zowel beconcurreerden als samenwerkten om het systeem in stand te houden. Is dat de manier waarop het leven is ontstaan? Het laatste woord zal daarover nog niet gezegd zijn, nog lang niet. Lees verder