Wordt suikerziekte type I geneesbaar met stamcellen?

Gekweekte eilandjes van Langerhans

Gekweekt eilandje van Langerhans. De insulineproducerende cellen zijn rood, de groene produceren glucagon, de ’tegenpool’ van insuline (afb: univ. van Helsinki)

Bij suikerziekte produceert de alvleesklier geen/niet genoeg insuline om de suikerhuishouding in het lichaam te regelen. Type I is aangeboren, type II verworven. Er zijn al veel proeven gedaan met het creëren van de eilandjes van Langerhans waar de insuline wordt geproduceerd, maar die lijken niet aan te slaan. Nu lijkt het er op dat die eilandjes, gekweekt uitgaande van geïnduceerde pluripotente stamcellen en getransplanteerd in de buikspieren van een suikerpatiënt (type I) succesvol is, maar een zwaluw maakt nog geen zomer.
Lees verder

Is bioelektrisch programmeren van cellen het nieuwe CRISPR?

Michael Levin

Michael Levin (afb: Tuftsuniversiteit)

Salamanders en hagedissen zijn in staat volledig nieuwe lichaamsdelen te laten aangroeien. Vooral de axolotl schijnt in dit opzicht een geweldenaar te zijn, maar ook sommige zoogdieren zijn vrij ‘handig’ in het herstel van onderdelen. Zo groeien bij herten geweien weer aan als ze die hebben afgeworpen. De mens is wat dat betreft maar armzalig uitgerust. In sommige lichaamsdelen, zoals het centrale zenuwstelsel, worden beschadigingen niet eens hersteld maar vervangen door, functioneel onnut, bindweefsel. Voor veel biologen een intrigerend onderzoeksgebied. Zoiets moet met mensen toch ook mogelijk zijn? Lees verder

‘Robotcellen’ van mensen helpen sneller te genezen

antrobots

Drie antrobots met trilhaartjes (geel) (afb: Gizem Gumuskaya/Tufts)

Onderzoekers rond Michael Levin van de Amerikaanse Tuftsuniversiteit hebben van (menselijke) cellen uit de luchtpijp meercellige ‘robots’ gemaakt die in het lab (dus niet in een menselijk lichaam) opzettelijk aangebrachte schade aan zenuwcellen hielpen genezen. Deze, wat de onderzoekers antrobots noemen, celstructuren zouden in de toekomst gebruikt kunnen worden bij genezing en herstel van weefsel. Al eerder waren soortgelijke resultaten behaald met ‘biorobots’ van kikkercellen (‘xenobots’ gedoopt). Het programmeren van die antrobotcellen zou nog extra mogelijkheden scheppen, denken de onderzoekers. Lees verder

Gliacellen omzetten in neuronen na beroerte helpt herstel

Omzetten gliacellen in neuronen na beroerte

Gliacellen omzetten in neuronen met invoeging NeuroD1-gen na een beroerte bleek bij de behandelde muisjes de schade te beperken (afb: Kinichi Nakashima et. al/PNAS)


Muisjes met een beroerteachtig beschadiging van de hersentjes herstelden beter dan onbehandelde diertjes na een omzetting van gliacellen, een soort afweercellen in de hersens, in neuronen. Lees verder

Kankercellen omgevormd in gezonde (spier)cellen door uitschakelen NF-Y-gen

Spierweefsel

Spierweefsel

R(h)abdomyosarcoom is een wekedelenkanker die vrij zeldzaam is en vooral bij kinderen voorkomt. Daarbij zijn spierstamcellen ‘aangetast’. Die vorm van kanker schijnt lastig te behandelen te zijn. Nu zijn onderzoeksters er in geslaagd die woekercellen weer om te vormen tot gewone spiercellen door het NF-Y-gen uit te schakelen. Dat zou volgens hen mogelijk ook bij andere wekedelenkankers kunnen werken. Lees verder

Lossen ‘synthetische’ embryo’s ethische problemen op?

Een blastocyste (of blastula) en een gastrula (bij de mens ongeveer 14 dagen na bevruchting (afb: WikiMedia Commons

Nadat het vorig jaar al met muiscellen was gelukt meldden Chinese onderzoekers in april dat ze er in geslaagd waren embryo’s van apen te hebben gekweekt uitgaande van stamcellen (en dus niet van geslachtscellen), die vervolgens als bij reageerbuisbevruchting werden ingebracht in baarmoeders van soortgenoten.
Wetenschappers noemen die embryo’s ‘syntehtische’ embryo’s of ‘embryomodellen’ en sommige van hen denken met die methode ethische problemen rond het experimenteren met menselijke embryo’s te hebben opgelost. Hoewel die ‘synthetische’ embryo’s zich nog niet verder ontwikkeld hebben tot de blastocyste– of gastrulatiefase (en dan spontaan de pijp aan Maarten geven), zou het in theorie mogelijk zijn dat die embryomodellen zich ontwikkelen tot een volgroeid wezen.

Dat doet ethici ernstig twijfelen: iets dat alle kenmerken heeft van een menselijke embryo is ook een menselijk embryo, vinden die. Nu komen uit de VS berichten dat er ook embryomodellen van menselijke cellen zijn gekweekt. Lees verder

Dwarslaesie te repareren (bij ratten)(?)

Herstel zenuwbeschading rat (?)

Het herstel van de zenuwbeschadiging aan de voorpoot van de rat schijnt maar tijdelijk te werken (afb: Amy Rochford et. al)

Al vele tientallen jaren zijn onderzoekers op zoek naar een methode om een breuk van de zenuwbanen in het centrale zenuwstelsel te repareren, maar ondanks allerlei hoopvolle onderzoeksresultaten schijnt dat nog steeds niet (goed) gelukt te zijn. Beschadiging van het centrale zenuwstelsel kan door een dwarslaesie leiden tot verlamming. Onderzoekers zouden nu met een combinatie van stamcellen en zachte elektroden bij ratten goede resultaten hebben behaald. Lees verder

Muisjes genetisch ‘verjongd’ (?)

Celveroudering tegengaan

Celveroudering zou zowel genetisch (zie boven) als ‘mechanisch’  (zie Geleerd Uitschot) zijn tegen te gaan. Het harde bewijs is nog niet geleverd (afb: Salkinstituut/Cell)

Het bedrijf Rejuvenate Bio uit San Diego meldt op bioRxiv, in nog niet beoordeelde voorpublicatie, dat oudere muisjes na een genetische behandeling met drie zogeheten Yamanka-factoren (SKO)van de vier groeifactoren gebruikt voor het ‘herprogrammeren’ van cellen, nog achttien weken leefden, terwijl de controlegroep gemiddeld niet verder kwam dan negen weken. In Cell publiceerden onderzoekers onder aanvoering van Jae-Hyun Yang van de Harvarduniversiteit een artikel over het testen van een theorie van zijn mentor David Sinclair over veroudering, waarbij ook de OSK-factoren een hoofdrol speelden. Lees verder

Wordt ook de sumatraanse neushoorn voor uitsterven behoed?

Sumatraanse neushoorn met jong

Sumatraanse neushoorn met jong (afb: WikiMedia Commons)

We hadden het al over de mogelijke wederopstanding van de mammoet en de buidelwolf en het voorkómen van het uitsterven van de witte neushoorn in Afrika. Daar kunnen we de Sumatraanse neushoorn aan toevoegen. Ook die, zoals vele dieren, staat op het punt van de wereld te verdwijnen. Oorzaak: de mens. Onderzoeksters proberen dat te voorkomen. Lees verder

Na de mammoet ook weer de Tasmaanse tijger gerevitaliseerd?

Tasmaanse tijger Benjamin

Benjamin in 1933 (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn altijd weer onderzoekers die uitgestorven dieren weer tot leven willen wekken, waarom dan ook. Mammoeten vormen een bij uitstek revitaliseerbare diersoort, maar vlak de Tasmaanse tijger (of buidelwolf) niet uit. Die is pas in de jaren 30 (1936) uitgestorven, wat korter geleden dus dan de mammoet. Dan zijn de kansen op succes een tikkie groter, maar waartoe? Lees verder