Retrons en CRISPR lijken een goed koppel te vormen

Bacteriofagen

Bacteriofagen vallen bacteriecel aan

Zeven jaar geleden werd de CRISPR-methode van bacteriën omgezet in een genoombewerkingstechniek. Sommige bacteriën hadden nog iets anders : retrons, geheimzinnige pakketjes van DNA, RNA en eiwitten. Onderzoekers denken nu dat dat mogelijk een machtig wapen wordt  om het genoom van eencelligen te veranderen. Biologen hebben inmiddels uitgevonden dat die retrons, net als CRISPR, onderdeel vormen van het afweersysteem die bacteriën beschermen tegen bacterie-etende virussen: de fagen. Lees verder

En weer een nog (?) veiliger CRISPR-methode

CRISPR-bezorgers

De CRISPR-bezorgers (liposomen) verdwijnen na te worden beschenen met lichtdioden (afb: UNSW)

Bacteriën gebruiken CRISPR om zich virussen van het lijf te houden. Wij mensen gebruiken die methode om DNA te bewerken, maar de nauwkeurigheid ervan laat nogal te wensen over (voor ons mensen, dan). De CRISPR-genschaar wil nog wel eens op on onbedoelde plekken knippen. Inmiddels zijn er al heel wat verbeteringen voorgesteld en, hoogstwaarschijnlijk, ook geïntroduceerd, maar het summum is nog niet bereikt.  Nu komen onderzoeksters uit Australië weer met iets beters (?). Ze gebruikten liposomen (vetbolletjes zou ik zeggen) om het CRISPR-gereedschap op een bepaalde plek in het lichaam af te zetten, die hun last afgeven na een lichtsignaal. Is dat handig? Lees verder

Synthetische organellen maken schimmels ‘bestuurbaarder’

Synthetische ER

In de vesikels uit het ER van gistcellen vindt de gewenste productie plaats (afb: Goetheuniversiteit)

Onderzoeksters van, onder meer, de Goetheuniversiteit in Frankfurt aan de Main rond Joanna Tripp hebben levende gistcellen voorzien van synthetische organellen (cellichaampjes), om ze zo meer naar hun hand te kunnen zetten om die, bijvoorbeeld, heel effectief een bepaalde verbinding te laten aanmaken (n het onderhavige geval muconzuur). Lees verder

RNA-moleculen blijken de eiwitproductie te regelen

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten (afb.: vib.be)

Het zit allemaal verbazingwekkend (tenminste bij mij; as) listig in elkaar, het fenomeen dat we leven noemen. Iedereen kent waarschijnlijk nog wel van de middelbare school het ‘paadje’ dat de aanmaak van eiwitten mogelijk maakt (via boodschapper-RNA), maar hoe weet het ribosoom hoeveel van dat eiwit, waarvoor het b-RNA codeert, moet worden aangemaakt? Daar schijnen andere (niet-coderende) RNA-moleculen aan te pas komen, de zogeheten SINEUP’s, ontdekten onderzoeksters van, onder meer, het Japanse RIKEN-instituut. Die zijn onlangs ontdekt en zouden, roepen onderzoekers dan meestal, een belangrijk doelwit kunnen worden van nieuwe therapieën.
Lees verder

Een kunstmatige cel op een “chip”

Cel op 'chip'

De onderzoeksters gebruikten het nieuwe microvloeistofsysteem om drie verschillende vesikels te maken: die met het enzym β-galactosidase (rood), met glucoseoxidase (groen) en een peroxidase (blauw). De wateroplosbare enzymen zetten het uitgangsproduct om in resorufine (structuurformule rechtsboven)dat in de wateroplossing buiten de vesikels terechtkomt de kanaaltjes in het vesikelmembraan (afb: uni. Bazel)

Met behulp van mcrovloeistofsystemen hebben onderzoeksters van de universiteit van Bazel een nauwkeurig regelbaar systeem gemaakt om de biochemische processen in cellen na te bootsen. Deze ‘nepcel’ zou niet alleen handig zijn voor het bestuderen van celprocessen, maar ook voor de ontwikkeling van syntheseroutes voor chemische toepassingen of voor biologische moleculen als geneesmiddelen. Lees verder

Neutrofielen doen meer dan we (tot nu toe) wisten

Iván Ballesteros

Iván Ballesteros (afb: CNIC)

Onderzoekers van het Spaanse centrum voor hart- en vaatonderzoek CNIC ontdekten dat een bepaald type afweercellen, de neutrofielen, veel meer doen dan tot nu toe werd aangenomen. Zo schijnen ze er, onder meer voor te zorgen, dat organen gezond blijven. Lees verder

Longblaasjes gekweekt als ‘doelwit’ van (corona)virussen

Gekweekte longblaasjes

Gekweekte longblaasjes (afb: Tatalab/Duke)

Longen schijnen een dankbaar orgaan te zijn voor onderzoekers om te kweken. Nu melden van de Dukeuniversiteit weer dat ze er in geslaagd zijn minilongetjes te kweken die lijken op echt longweefsel. De longetjes zijn gekweekt uitgaand van dezelfde types cellen, AT2’s, die worden gebruikt om schade aan de ‘diepe’ longen te repareren, niet toevallig vaak het doelwit van het coronavirus. Lees verder

Vetbolletjes in cel blijken eerste verdediging afweersysteem

antimicrobiële vetbolletjes in cellen

De vetbolletjes (groen) ‘vallen’ de bacteriën (blauw) aan door ze, waarschijnlijk, dodelijke eiwitten in te spuiten (afb: Science)

Oliedruppeltjes in onze cellen zouden volgens recent onderzoek de eerste verdedigingslinie van ons afweersysteem (en dat van andere zoogdieren) zijn tegen bacteriële maar ook virus- en parasietbesmettingen zijn. Lees verder

Menselijk genoom bijna geheel uitgelezen

Logo menselijkgenoomproject

Logo menselijk genoomproject (afb: WikiMedia Commons)

Het was een miljardenproject het uitlezen van het menselijke genoom. Op 14 april 2003 werd triomfantelijk gemeld dat 99% van het menselijke genoom met een zekerheid van 99,5%  was gedecodeerd, dat wil zeggen dat de rond driemiljard letterparen nagenoeg waren ontcijferd. Dat was eigenlijk onzin, stelt Ernst-Peter Fischer in zijn blog. Nu zouden we het nepnieuws noemen. Hele stukken DNA, honderden miljoen letter (A, C, G en T) waren destijds met de voorhanden techniek niet te lezen, met name de repetitieve stukken (CACACACACACACACACACACA, bijvoorbeeld). Zo zoetjes aan komen we nu pas in de buurt. Lees verder

Bewerken b-RNA

Door het b-RNA te bewerken met gids-RNA (plus enzym) wordt blauwfluorescent eiwit groenfluorescent (afb: AIST)

Nogal wat genetische ziektes zijn het gevolg van C-naar-T-puntmutaties. Toshifumi Tsukahara van het Japanse instituut voor technologie en wetenschap en collega’s hebben een bijzonder listige (vind ik; as) manier ontwikkeld om puntmutaties te herstellen. Ze maakten een kunstmatig RNA-editase-enzym en combineerden dat met een gids-RNA. Daarmee werd, als blijkt van bruikbaarheid, een cytosine-nucleotide van boodschapper-RNA dat codeert voor een blauwfluorescent eiwit omzetten in uracil van het boodschapper-RNA dat codeert voor groenfluorescent eiwit. Volgens de onderzoekers is deze RNA-techniek veel veiliger en zekerder om ziekmakende puntmutaties te restaureren dan de veel geprezen CRISPR/Cas9-methode. Lees verder