Methode ontwikkeld om genexpressie te sturen

Bij multiple sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.

Genexpressie, de activiteit van de diverse genen, wordt van nature geregeld door een aantal systemen. Het lijkt er op dat onderzoekers nu een extra systeem hebben ontwikkeld om met een zogeheten heteroduplexe oligonucleotide (HDO) de genexpressie van probleemveroorzakende genen te regelen. Door gebruik te maken van een specifieke moleculaire ‘vlag’ lukte het hen dat te doen in bepaalde afweercellen (lymfocyten). Het doelgen was Itga4 dat te maken heeft met de ziekte multiple sclerose

. De proefdieren, muisjes, leken baat te hebben bij die HDO-aanpak. Lees verder

Functionele macrofagen te kweken in het lab

Macrofaag

Macrofaag van muizen met twee schijnvoetjes die ‘vijanden’ insluiten en verslinden (afb: WikiMedia Commons)

Macrofagen spelen een belangrijke rol in de afweer. Het was niet duidelijk of die ook in het lab konden worden gekweekt. Het blijkt dat gekweekte macrofagen uit de longetjes van muisjes na ’terugplaatsing’ niet te onderscheiden waren van de ‘echte’ macrofagen in de muizenlongetjes. Meteen wordt er dan gedacht aan macrofaagbehandelingen. Lees verder

Gentherapie zou leven thalassemie ‘onbloediger’ (kunnen) maken

Hemoglobine

Structuur van hemoglobine (afb: WikiMedia Commons)

Thalassamie is een erfelijke bloedziekte waardoor de patiënt een minder functionele vorm van hemoglobine aanmaakt. Daardoor breken de bloedcellen sneller af. In ernstiger vorm moeten patiënten maandelijks bloed krijgen toegediend. Nu hebben onderzoekers bij patiënten van 4 tot 34 jaar een gentherapie toegepast waardoor de meeste die nu al langer buiten de maandelijkse transfusies kunnen leven. Lees verder

Baby’s in China uit de fabriek? Een heerlijke nieuwe wereld?

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder

Ki-gestuurde kunstbaarmoeder (afb: Biomedisch en technisch instituut Suzhou )

Aldous Huxley schreef in 1932 Heerlijke nieuwe wereld (Brave New World) waarin kinderen uit een kweekcentrale kwamen en niet uit een (baar)moeder. Het lijkt er op dat China, de modernste en verst ontwikkelde dictatuur in de wereld, soortgelijke plannen heeft, althans wetenschappers in dat land. In dat plan, om de dreigende vergrijzing van China tegen te gaan, zouden kunstmatige intelligentie en kunstbaarmoeders garant moeten staan voor de jonge aanwas van China, zo stelt een audioreportage van Futura-Sciences. Lees verder

Robotvisje gestuwd door hartcellen kan ons veel leren

Nepvisje

Nepvisje met hartcellen (afb: Wyssinstituut Harvard)

Het  robotvisje was ‘opgetrokken’ uit kunststof, gelatine en voorzien van hartcellen die voor de voortstuwing moesten zorgen. Onderzoekers denken dat dergelijke visjes ons veel kunnen leren over (de ziektes van) het hart en het ook mogelijk zou kunnen maken harten te kweken. Lees verder

DNA-reparatievorm in cellen zit CRISPR-techniek in de weg

Procédé priembewerking

De stukjes DNA worden streng voor streng vervangen (afb: Nature)

De CRISPR-techniek is inmddels breed omarmd in de genetische wetenschap, maar de toepassing in de praktijk is niet navenant. Dat heeft veel te maken met de (on)nauwkeurig-heid van de methode. Er zijn betere methoden ontwikkeld zoals de priembewerking, alle een CRISPR-variant, maar wil de methode volop klinisch worden ingezet zal ze foutloos moeten zijn. Het lijkt er op dat een van de reparatiemechanismes in de cel zelf de priembewerking in de weg zit. Lees verder

Ultrageluid stuurt activiteit hersencellen van muisjes

TRPA1

TRPA1 is een ionkanaal voor calciumionen

De muisjes hadden genetisch aangepaste hersencellen gekregen. Die konden de onderzoekers manipuleren met behulp van ultrageluid. Die denken dan meteen aan oplossingen of behandelingen voor ziektes als Parkinson en epilepsie, maar ik (=totale leek as) zie dat nog niet zo gauw gebeuren. Lees verder

Celkweken minder stabiel dan gedacht

Celkweken instabiel

Links Shannon Klein, rechts Mo Li (afb: KAUST)

Ik hoor je al denken: Nou, en?, maar dat is toch vrij schokkend nieuws. Tegenwoordig heeft in veel genetisch onderzoek de celkweek een belangrijke plaats. Je kunt daarmee allerlei zaken onderzoeken zonder dat je daarvoor proefdieren hoeft te gebruiken (die meestal het loodje leggen). Als die celkweken minder stabiel zijn dan gedacht dan is de ‘zeggingskracht’ van celkweekproeven ook minder groot. Daarom dus. De onderzoekers vinden dan ook dat de procedures beter moeten. Lees verder

Pi-RNA gebruikt om genactiviteit overerfelijk te regelen

piRNAi

Met de piRNAinterferentie-techniek zijn genen van wormpjes generaties lang uit te schakelen (afb: KAUST)

Wellicht dat je RNA-moleculen kent als ‘mal’ voor eiwitten, maar RNA’s hebben verschillende functies in de cel. Zo reguleren zogeheten piRNA’s de genactiviteit. Onderzoekers hebben die nu gebruikt om genactiviteit bij te sturen in wormpjes (rondwormen/nematoden). De ontwikkeling zou iets kunnen betekenen voor fundamenteel biomedisch onderzoek, voor de formulering van geneesmiddelen maar ook voor gentechnische behandelingen. Lees verder

Onderzoekers ontdekken wat meer over transcriptiefactoren

Optische pincetten

Twee optische pincetten met daartussen het te bestuderen DNA (afb: Morin et. al)

Wij mensen denken dat we dagelijks met ingewikkelde problemen te maken hebben, maar je zal maar onderdeel van een cel zijn. Een cel van een mens heeft zo’n 20 000 genen en daarnaast nog een heleboel sequenties op het DNA voor de aanmaak van andere moleculen die de boel aan de gang houden in zo’n cel. Hoe en wanneer genen actief worden is wel zo’n beetje bekend, maar hoe werkt dat precies? Onderzoekers hebben nu wat meer zicht gekregen op zogeheten transcriptiefactoren, eiwitten die bij het aflezen van genen een belangrijke rol spelen. Lees verder