Darmbacterie Escherichia coli (E. coli)
CRISPR-methode gebruikt om genoom bacteriën te veranderen
Beantwoorden
Bloedlichaampjes in het lab geproduceerd
Vlnr: rode bloedcel, bloedplaatje en witte bloedcel
De geneeskunde is nog erg afhankelijk van vrijwilligers die bloed afgeven. Al langere tijd proberen wetenschappers bloedcellen te maken en dat schijnt onderzoekers in Groot-Brittannië nu te zijn gelukt. Die cellen zijn ook in minihoeveelheden ingebracht bij mensen. Het gaat om rode bloedlichaampjes, die zuurstof door het lichaam transporteren. Lees verder
Mag je embryo’s testen om ‘betere’ kinderen te laten baren?
Er wordt in labs al geëxperimenteerd met CRISPR-babys, maakbare kinderen. Is dat de volgende stap na prenataal testen om genetische ‘mankementen’?
Al lang wordt het verhaal verteld van technieken die de Übermensch zouden moeten opleveren, maar nu we technieken hebben om het genoom te bewerken komt die mogelijkheid akelig dichtbij (overigens is ‘übermensch’ een erg beladen begrip en spreken we liever van het verbeteren van mensen). Er zijn al bedrijven die aanbieden embryo’s door te lichten op het risico om nare genetische ziektes te krijgen, maar dat lijkt pas een begin. Het voorkomen van genetische ziektes zal bij veel mensen goed vallen, maar hoe zit het met verbeteren op andere punten. Zou het mogelijk moeten zijn de intelligentie of de spierkracht van je kinderen te verhogen? Of zouden de kinderen qua uiterlijk vooraf helemaal op te ’tekentafel’ mogen worden gelegd? Roept U maar, want je kunt je natuurlijk ofvragen hoe goed (ziektes) overgaat in kwaad (of misschien ‘nog beter’)? Mensen die (te) klein zijn of dat vinden, zouden daar een trauma aan kunnen overhouden, dus dat kan je maar beter voor zijn. En wat als bijna iedereen alleen maar XX-jes wil hebben of XY-tjes? Lees verder
‘Lasso’ gebruikt om medicijnen in je hersenen te krijgen
De rol van de groeifactor voor bloedcellen (HGF) in beeld gebracht (afb: intechopen.com)
Hersenziektes zijn nogal lastig met medicijnen te behandelen, aangezien die vrij aardig van de rest van het lichaam worden afgeschermd tegen bedreigingen van buitenaf. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de Kanazawa-universiteit een wat ze noemen lassomethode ontwikkeld om dat toch voor elkaar te krijgen met synthetische biomoleculen die de functies van natuurlijke eiwitten als groeifactoren of cytokines kunnen nabootsen en niet worden tegengehouden door de hersen/bloedbarrière. Lees verder
Na de mammoet ook weer de Tasmaanse tijger gerevitaliseerd?
Benjamin in 1933 (afb: WikiMedia Commons)
Er zijn altijd weer onderzoekers die uitgestorven dieren weer tot leven willen wekken, waarom dan ook. Mammoeten vormen een bij uitstek revitaliseerbare diersoort, maar vlak de Tasmaanse tijger (of buidelwolf) niet uit. Die is pas in de jaren 30 (1936) uitgestorven, wat korter geleden dus dan de mammoet. Dan zijn de kansen op succes een tikkie groter, maar waartoe? Lees verder
Weer een knop om bij de CRISPR-methode aan te draaien: hoeveelheid
Cellen zijn te ‘programmeren’ (afb: MIT)
Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) hebben voor het CRISPR-genoombewerkings-systeem een manier ontwikkeld om heel precies de aanmaak van ook synthetische eiwitten te kunnen regelen in zoogdiercellen.
Het zou volgens William Chen een heel betrouwbaar systeem zijn. “Dat is te gebruiken voor een verscheidenheid aan biomedische toepassingen in verschillende celtypen.” Hij werkt overigens tegenwoordig aan de universiteit van Zuid-Dakota. Lees verder
Hoe vinden cellen de juiste medecellen?
Een rijpende eicel (afb: Weichselberger et.al)
Via truc laat cel eiwitten met genintstructies binnen
RNA-splitsing. De term splitsing (Engels splicing) is afkomstig van het splitsen van touw (om er een stuk aan te breien) (afb: WikiMedia Commons)
Onderzoekers hebben een truc bedacht om cellen zover te krijgen dat ze eiwitten met ‘geninstructies’ binnen laten via een normaal, natuurlijk proces. Daardoor maken die cellen eiwitten aan die de cel zelf niet aanmaakt door een genetische afwijking. Daarmee zou een nieuwe methode ontwikkeld zijn om genetische ziektes te lijf te gaan met gentherapieën. De onderzoekers denken dan aan ziektes als Alzheimer, sommige vormen van kanker en blindheid. Lees verder
Wat moeten we met een gespiegeld leven?
Het ribosoom
Links- en rechtsdraaiend hebben we wel eens langs horen komen in reclames, maar de meeste mensen zullen geen idee hebben wat daarmee bedoeld wordt. Het leven is op moleculair niveau nogal zuinig geweest met het gebruik van stoffen. Zo gebruikt het leven maar twintig aminozuren om eiwitten te bouwen uit een veelheid van aminozuren en gebruikt alleen maar linksdraaiende moleculen. Hoe dat komt is niet duidelijk, maar nu willen Chinese onderzoekers een gespiegeld leven creëren: rechtsdraaiend als de natuur linksdraaiend gebruikt. Ze denken dat dat wel eens handig zou kunnen zijn voor geneesmiddelen, want de natuur kent die spiegelvormen niet en zal ze ook niet afbreken, is de gedachte. Zijn ze dan nog wel werkzaam, vraag ik mij dan af… Lees verder
Synthetische genen herprogrammeren plantenwortels
Waar Booleaanse logica de biologie ontmoet (afb: Jennifer Brophy, Stanforduniversiteit)
Het zat er al een tijdje aan te komen. We hadden al verhalen over DNA om informatie op te slaan en over DNA-computers en logische circuits van genen, maar nu hebben onderzoekers Booleaanse logica gebruikt om met synthetische (=niet-natuurlijke) genen specifieke patronen van genexpressie (-activiteit) te bereiken. Ze gebruikten die gencircuits om de bouw van de plantenwortels aan te passen (ter meerdere eer en glorie van de economie (=opbrengst), natuurlijk). Lees verder