Categorie archieven: Stamcellen

Kernloze cellen als postbodes voor medicijnafgifte?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gerichte afgifte met ontkernde stamcellen

Vrachtcellen die zich spoeden naar een doelwitmolecuul (afb: beeld uit filmpje van Kemkelab/UCSD)

Vaak worden (kreupel gemaakte) virussen of ook wel andere nanodeeltjes gebruikt om ‘spullen’ in cellen af te leveren, maar waarom geen cellen gebruikt (moeten de onderzoekers gedacht hebben)? Die onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië in San Diego (UCSD) hebben cellen zonder kern voorzien van reeceptoren en gebruikt om bepaalde geneeskrachtige stoffen af te leveren aan beschadigd weefsel in muisjes. Dat zou effectiever zijn en minder bijwerkingen geven dan de normale toediening van medicijnen. Lees verder →

Experimentele gentherapie werkt enigzins tegen sikkelcelanemie

Geplaatst op door
Beantwoorden
Sikkelcel

Sikkelcellen zijn misvoormde rode bloedlichaampjes (afb: WikiMedia Commons)

Kortgeleden nog is een klinische proef met een gentherapie tegen sikkelcelanemie gestaakt omdat twee behandelde patiënten kanker kregen. Nu lees ik weer een persbericht waarin staat dat een experimentele gentherapie sikkelcelanemie geneest, althans voor een aantal jaren. Of dat dan ook de oplossing is valt nog te bezien, zeker ook omdat die genbehandeling is voorafgegaan door een chemotherapie en dat ging niet helemaal goed. Lees verder →

Levende ‘robots’ lijken zich te reproduceren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: PNAS)

Kikkercellen blijken zich te ‘verzamelen’ tot iets dat op een organisme lijkt, dat zich ook nog eens blijkt te reproduceren en niet een keer. De computer en kunstmatige intelligentie schijnen in dit spel een belangrijke (doorslaggevende?) rol te hebben gespeeld. Lees verder →

Naar een immuuntherapie tegen kanker van-de-plank?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gekweekte iNKT-cellen

Zo ongeveer zou de iNKT-celtherapie (al of niet met CA-receptor) er uit moeten zien (afb: Yang et.al.)

Er wordt veel aan immuuntherapieën gesleuteld om die ook te kunnen gebruiken tegen kanker, maar een immuuntherapie die tegen alle kankersoorten kan worden ingezet is er niet. Het lijkt er ook op dat elke patiënt een eigen behandelwijze nodig heeft, wat de praktische waarde daarvan niet bevorderd (al was het maar door de hoge prijs). Nu denken onderzoeksters van de universiteit van Californië in Los Angeles een grote stap gezet te hebben in de richting van een immuuntherapie voor kanker die ‘van-de-plank’ komt. Daartoe maken ze gebruik van weinig voorkomende afweercellen die ze tot grote aantallen vermenigvuldigden en die voor langere tijd kunnen worden bewaard. Lees verder →

Embryostamcellen dobbelen niet (alleen)

Geplaatst op door
Beantwoorden
NANOG en GATA

In den beginne waren er NANOG en GATA… (afb: Schröter et. al.)

Het blijft magistraal dat het leven van een organisme begint met een cel. Die deelt zich enzovoort. In een paar weken, beetje afhankelijk van de soort, is er dan een vrucht ontstaan met al sterk verschillende cellen. Hoe is het mogelijk dat een stel in aanvang volkomen identieke cellen zich zo ontwikkelt tot een organisme (embryo) met diverse verschillende cellen? Dat is geen louter toeval maar mede een gevolg van communicatie tussen cellen, maakten onderzoekers aannemelijk. Lees verder →

Gentherapie ADA-SCID blijkt tien jaar later nog effectief

Geplaatst op door
Beantwoorden

ADA-SCID

Evangelina Vaccaro, een van de tien (afb: Alysia Padilla-Vaccaro)

Zo’n tien jaar geleden zijn tien kinderen met de zeldzame afweerziekte ADA-SCID genetisch behandeld. Die erfelijke ziekte maakt dat ze te weinig adenosinedeaminase aanmaken. Dat eiwit is wezenlijk voor de opbouw van het afweersysteem. Het blijkt dat die ‘proefkonijnen’ de gentherapie goed doorstaan hebben. Lees verder →

Wanneer maken stamcellen hun belofte waar?

Geplaatst op door
Beantwoorden
traankliertjes gekweekt

De kweek van traankliertjes (afb: Cell Stem Cell

Toen Shinja Yamanaka en collega’s zo’n vijftien jaar geleden ontdekte hoe je gewone cellen kon omprogrammeren tot (pluripotente) stamcellen groeide de hoop dat daarmee therapeutisch een hoop kon worden gedaan. Die pluripotente stamcellen kon je omvormen tot alle celtypen die het organisme mens telt (zo’n tweehonderd). Tot dan toe moesten onderzoekers hun stamcellen putten uit embryo’s of ‘destilleren’ uit de navelstreng. Vooral dat eerste lag ethisch moeilijk. De resultaten op het gebied van stamceltherapieën zijn vooralsnog niet erg spectaculair, maar er lijken betere tijden aan te komen. Zou er, bijvoorbeeld, een stamceltherapie komen voor Parkinsonpatiënten (om maar iets te noemen)? Lees verder →

Aanzet tot vissenogen gekweekt in petrischaaltjes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Ontwikkeling oog

De ontwikkeling van het (menselijk) oog (afb: lezing Mohammed Mahmoud Mosaed)

Het lijkt er op dat onderzoekers tot nu toe uitgaande van stamcellen alleen orgaantjes van zoogdieren (inclusief de mens) hebben gekweekt of dat hebben geprobeerd te doen. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat de mens ervan droomt om eens volwassen en functionerende organen te kunnen kweken in het lab als vervangers van zieke ‘soortgenoten’. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Heidelberg rond Joachim Wittbrodt voor het eerst uitgaande van stamcellen in petrischaaltjes netvliestructuren van, onder meer, zebravisjes gekweekt. Die zijn niet bedoeld om blinde vissen van nieuwe netvliezen te voorzien maar vooral als studieobject, waarbij de aandacht in hoofdzaak naar het netvlies gaat.
Lees verder →

Aangepaste cellen bestrijden ontstekingen bij reumatoïde artritis

Geplaatst op door
Beantwoorden
Reuma-handen

Reuma leidt tot ernstige vergroeiingen

Reuma is een autoimmuunziekte waar geen medicijn voor bestaat. Nu hebben onderzoekers bij muisjes (met een vorm van reuma) genetisch aangepaste cellen geïmplanteerd die een soort ontstekingsremmers afscheiden als er zich ontstekingen voordoen. Dat had tot gevolg dat de ontstekingen verminderden en schade aan de botten werd voorkomen. Lees verder →

Kunnen stamcellen suikerziekte type I kunnen genezen?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gekweekte betacellen produceren insuline

Betacellen. Geel is insuline, rood de celkernen (afb: Corbis)

Proeven bij muisjes zou aannemelijk hebben gemaakt dat uit stamcellen voortgekomen beta-cellen voor de alvleesklier wel eens met succes een einde zouden kunnen maken aan suikerziekte fase I, een autoimmuunziekte. Die cellen, die insuline produceren, moeten dan wel worden beschermd tegen het eigen afweersysteem. ER wordt gewerkt aan een oplossing daarvoor, maar makkelijk is dat niet. Lees verder →