Categorie archieven: Genen

Kwalletjes blijken zich steeds weer te kunnen verjongen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Turritopsis dohrnii

Turritopsis dohrnii (afb: WikiMedia Commons)

Veroudering voor alle organismen schijnt de normale gang van zaken te zijn, maar sommige (lagere) diersoorten onttrekken zich aan die ‘wetmatigheid’. Zo lijkt de hydra, een zoetwaterpoliepje, het eeuwige leven te hebben. Uit stukjes hydra ontwikkelen zich weer volwaardige zoetwaterpoliepjes, maar ook het herstelvermogen van de Turritopsis dohrnii, minuscule kwalletjes, is niet mis. Raakt dat diertje beschadigd dan start een proces voor algehele vernieuwing. Onderzoeksters hebben nu de genen van dat kwalletje opgespoord, waarvan ze denken dat die wezenlijk zijn voor dat verjongingsproces. Lees verder →

Er zijn nog heel wat eiwitten in een cel dan we nu weten

Geplaatst op door
Beantwoorden
bRNA-translatie in ribosoom

De bRNA-translatie in het ribosoom (afb: WikiMedia Commons)

Ook ik (=as) heb altijd gedacht dat de wetenschap wel wist wat er aan eiwitten in een cel rondzwerven, maar dat blijkt helemaal niet het geval te zijn. Eiwitten die korter zijn dan 100 aminozuren worden niet eens bekeken en toch zouden die wel eens een belangrijke rol kunnen spelen in de cel. Onderzoekers hebben aan de hand van boodschapper-RNA’s nu ruim 7000 van die vergeten eiwitjes achterhaald. Een goudmijn van onontdekte biologie, denken wetenschappers. Lees verder →

Embryocellen ontwikkelen zich door trekken en duwen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Embryonale huidcellen kip in een petrischaaltje

De embryonale huidcellen organiseerden zich in een petrischaaltje tot een ring en, uiteindelijke, tot veerfollikelcellen (afb: Rockefelleruniversiteit)

Embryo’s bestaan oorspronkelijk uit dezelfde cellen. Al langer leeft de vraag hoe daaruit een organisme kan ontstaan met wel honderden verschillende celsoorten. Het lijkt er op dat trekken en duwen van de embryocellen leidt tot die celdifferentiëring, https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.04.023“>zo concluderen onderzoeksters op basis van onderzoek aan kippenembryocellen. Geïsoleerde embryonale huidcellen van kippen organiseerden zich spontaan doordat cellen aan elkaar trekken en duwen. Daardoor vormden zich in 48 uur haarzakjes voor de veren van de kip in wording. Lees verder →

‘Zachte’ CRISPR zou nauwkeuriger zijn en ‘natuurlijker’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nickasereparatie

Nickases werken beter bij reparatie van ziekmakende genen dan genschaar Cas9, waarbij een DNA-reaparatiesysteem van de cel het herstelwerk doet (afb: UCSD)

De van bacteriën geleende genoom-bewerkings-techniek CRISPR (eigenlijk een afweersysteem) wordt een grote toekomst toegedicht in het repareren van genetische fouten, maar kampt met nogal wat ‘kinderziektes’ waaronder onbedoelde effecten. Nu zou en groep biologen van de universiteit van Californië in San Diego in de groep van Ethan Bier een ‘zachte’ variant van de CRISPR-methode hebben ontwikkeld die gebruik maakt van nickases en van de natuurlijke DNA-reparatiemethodes, die daardoor ook nauwkeuriger zou zijn. Lees verder →

Experimenteren met synthetische genen die cellen hun plaats wijzen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Rattenembryo van 15,5 dagen

Een rattenvrucht van 15,5 dagen (afb: der Spiegel)

Onderzoekers van de universiteit van New York hebben synthetische Hox-genen gemaakt en die ingevoegd in het genoom van stamcellen. Dat zouden ze hebben gedaan om er achter te komen hoe de bij die genen horende Hox-eiwitten het ‘lot’ van de cellen bepalen in een zich ontwikkelend organisme. Hox-eiwitten helpen cellen te leren en te onthouden waar hun plaats is in dat organisme. Lees verder →

Basebewerkers van mitochondriaal DNA hebben effect op kern-DNA

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het lijkt er op dat systemen om mitochondriaal DNA te bewerken ook effect hebben op het DNA in de celkern. Alvorens die zouden mogen worden ingezet voor het corrigeren van ongewenste mutaties zal eerst goed uitgezocht moeten worden welke die ongewenste bijwerkingen zijn en hoe veilig het mitochondriaal DNA valt te bewerken. Lees verder →

Genoombewerking richt zich steeds vaker op landbouwgewassen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Procédé priembewerking

In de priembewerking worden stukjes DNA streng voor streng vervangen (afb: Nature)

Ook in dit blog ligt de nadruk bij genoom-bewerking vooral op geneeskundige toepassingen, maar dat betekent niet dat die op andere terreinen niet belangrijk is of kan worden. Als we het wetenschapsblad Nature mogen geloven (en waarom niet?) grijpen steeds meer landbouwbiologen naar die methoden om landbouwgewassen aan te passen, maar dat blijkt niet zonder problemen. Er zijn nog heel wat hobbels te nemen om landbouwgewassen genetisch zo te veranderen dat ze de honger en de ondervoeding in de wereld tot het verleden verbannen (of gaat het daar niet om?; as). Lees verder →

Gendruk zou kunnen werken om muggenpopulatie te verkleinen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gelekoortsmug

Gelekoortsmug (afb: WikiMedia Commons)

Al jaren doet het Britse bedrijf Oxitec proeven met genetische veranderde muggen om muggenpopulaties die ziektes verspreiden te decimeren. Deze gendrukproeven zouden volgens het bedrijf resultaten hebben opgeleverd, maar het zou nog geen bewijs van de bruikbaarheid van gendruk tegen ziektes die door muggen verspreid worden zoals malaria of zika. Daar is steviger wetenschappelijk bewijs voor nodig. Lees verder →

Is er een oplossing voor autoimmuunziektes?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dikkedarmzweer bij Crohnpatiënt

Zweer in de dikke darm van een Crohnpatiënt (afb: WikiMedia Commons)

De meeste autoimmuunziektes zijn makkelijk te herkennen maar moeilijk te genezen. Nu lijkt onderzoek uit te wijzen dat de genetische kenmerken (de ‘vingerafdruk’) van afweercellen zouden aangeven welke behandeling het beste zou (kunnen) werken. Lees verder →

Reageerbuisembryo’s steeds vaker en uitgebreider genetisch getest

Geplaatst op door
Beantwoorden

Een eicel wordt bevrucht

Reageerbuisbevruchting

Je zou, heel vilein, bijna zeggen: de gelegenheid maakt de dief. Als je dan toch besloten hebt tot reageerbuisbevruchting dan wil je natuurlijk ook dat er even gekeken wordt of het reageerbuisembryo genetisch niets mankeert. Sommige zaken zoals het Downsyndroom zijn redelijk eenvoudig te detecteren, maar volgens Nature gaat die praktijk steeds verder. Er zijn bedrijven die reageerbuisembryo’s genetisch uitgebreid testen en daar zouden zowel genetici als ethici grote vragen bij zo niet bezwaren tegen hebben. De beweringen van die bedrijven zouden te weinig wetenschappelijk onderbouwd zijn om in de praktijk te gebruiken, vinden die wetenschappers. Lees verder →