Kankercellen omgevormd in gezonde (spier)cellen door uitschakelen NF-Y-gen

Spierweefsel

Spierweefsel

R(h)abdomyosarcoom is een wekedelenkanker die vrij zeldzaam is en vooral bij kinderen voorkomt. Daarbij zijn spierstamcellen ‘aangetast’. Die vorm van kanker schijnt lastig te behandelen te zijn. Nu zijn onderzoeksters er in geslaagd die woekercellen weer om te vormen tot gewone spiercellen door het NF-Y-gen uit te schakelen. Dat zou volgens hen mogelijk ook bij andere wekedelenkankers kunnen werken. Lees verder

Zijn stamcellen in lichaam te herstellen?

Stamcelreparatie

In de roodgekleurde stamcellen is de reparatie geslaagd (afb: Harvard-universiteit)

We hebben van diverse weefselcellen stamcellen die worden gebruikt ter vervanging van verloren gegane cellen. Als die stamcellen zelf niet in orde zijn dan is er een probleem. Je kunt stamcellen transplanteren, maar dat is een dure bedoening. Onderzoekers probeerden bij muisjes de stamcellen te repareren terwijl die zich nog in het lijfje van de muizen bevonden. Dat schijnt gelukt te zijn. Lees verder

Genschakelaars dubbel gezekerd

Neuronen ontwikkeld uit pluripotente stamcellen

Uit stamcellen ontwikkelde hersencellen

Het traject van stamcel naar rijpe cel schijnt goed ‘afgepaald’ te zijn, zo ontdekten onderzoekers van de Ludwig-Maximilian-universiteit in München. De voor die differentiëring belangrijke genschakelaars blijken dubbel gezekerd te zijn tegen onbedoelde activiteit. Lees verder

Geherprogrammeerde stamcellen bij Parkinsonpatiënt gebruikt

Neuronen ontwikkeld uit pluripotente stamcellen

Uit stamcellen ontwikkelde hersencellen

Japanse hersenchirurgen hebben bij een 50-jarige Parkinson-patiënt geherprogra-mmeerde stamcellen in zijn hersens ingebracht. Hij was de eerste van zeven proefpersonen. Dit zou voor het eerst zijn dat stamcelimplantatie is gebruikt in een poging iets aan de conditie van een Parkinsonpatiënt te doen. Lees verder

Helpt zika-virus tegen hersenkanker?

Glioombehandeling met zikavirus

Zonder en met (afb: univ. van Washington)

Virussen zijn eng, vinden we, maar begrijp goed dat gentherapie zonder virussen zo niet onmogelijk dan toch een stuk problematischer zou zijn. Onderzoekers gebruiken virussen om in gentherapie allerlei klusjes te laten doen zoals het inbouwen van ‘nieuwe’ genen. Virussen schijnen nog andere onvermoede talenten te hebben. Zo kan een virus dat sedert kort een zekere beruchtheid heeft opgebouwd, het zika-virus, mogelijk iets betekenen bij de bij de bestrijding van een glioblastoom (of glioom), een agressieve vorm van hersenkanker die vrijwel niet te genezen is.
Lees verder

Nier zou zijn te repareren met voorlopercellen

Een nefron, het basiselement van de nier

Een nefron, het basiselement van de nier (afb: Wiki Commons)

Het regeneratievermogen van verschillende onderdelen in het menselijk lichaam is ondermaats of zelfs niet-bestaand: kapot wordt nauwelijks of niet hersteld. Het hart en de hersens hebben daar last van maar ook de nieren. Waarom dat herstelvermogen van sommige organen en weefsels zo slecht is, is onbekend, maar op diverse fronten wordt geprobeerd de herstelbarrières te slechten. Van muizen maar ook van mensen, zo zou zijn gebleken, kunnen zogeheten niervoorlopercellen, gekweekt worden, uitgaande van embryonale en pluripotente stamcellen, die schade aan het nierweefsel zouden kunnen herstellen. Die voorlopercellen verdwijnen normaal vlak voor of na de geboorte. Het herstel van de nier is een stapje dichterbij gekomen, zo lijkt het. Lees verder

‘Celboodschappers’ gebruikt voor reparatie hartschade

Exodomen (vesikels)

Cellen scheiden onder meer exosomen af, een soort boodschappers voor andere cellen

Tien jaar geleden ontdekten onderzoekers dat cellen kleine ‘eenheden’ afscheiden die de communicatie tussen cellen onderhouden. Deze celboodschappers van stamcellen, aangeduid met de algemene naam exosomen, hebben onderzoekers van de Amerikaanse Temple-universiteit ingezet om bij muizen schade aan het hartweefsel te repareren. Daardoor overleefden meer hartcellen een infarct en vertoonde het muizenhartje minder littekens. Lees verder

Dendrietcellen hebben verschillende komaf

Shalin Naik

Onderzoeker Shalin Naik in zijn lab

Ons afweersysteem krijgt volop aandacht van de wetenschap. Dat is natuurlijk niet zo gek, want dat prachtige systeem behoedt ons voor veel lichamelijk ongemak. Onze afweer is echter niet feilloos. Veel onderzoekers zoeken wegen een falend afweersysteem weer aan het werk te krijgen of een overactief systeem af te remmen.  Dendrietcellen zijn de spionnen van onze afweer. Onderzoekers uit SIngapore en Australië schijnen er in geslaagd te achterhalen hoe die spionnen ontstaan. Worden de dendrietcellen de ‘knoppen’ waaraan we kunnen draaien? Lees verder

Hersens gestimuleerd nieuwe hersencellen aan te maken

Paul Tesar, multiple sclerose

Paul Tesar

Heel lang is gedacht dat een mens het met de hersencellen moest doen die hij/zij bij het begin van zijn leven heeft gekregen. Dat bleek niet helemaal zo te zijn, maar veel hersencellen laten zich niet meer vervangen, als ze eenmaal afgepeigerd zijn. Onderzoekers van de Case Western Reserve-universiteit (nog nooit van gehoord; as) hebben met behulp van twee door de Amerikaanse en Nederlandse autoriteiten goedgekeurde medicijnen tegen huidziektes (miconazol en clobetasol) hersenstamcellen zo ver gekregen verdwenen cellen te vervangen. Lees verder

Muizenhart klopt weer met mensencellen

Lei YangLei Yang van de universiteit van Pittsburgh

Een onderzoeksgroep rond Lei Yang van de universiteit van Pittsburgh heeft een muizenhart weer aan het kloppen gekregen met menselijke stamcellen. Het resultaat was dus een hybride hart, bestaand uit muizenhartcellen en mensenhartcellen. Het onderzoek moet gezien worden in het streven uitgaande van stamcellen nieuwe organen te maken.
Yang ontdeed een muizenhart van alle cellen. Het overblijvende eiwitgeraamte werd vervolgens ‘herbevolkt’ door hartvoorlopercellen (een voorfase van cellen in de ontwikkeling van stamcel tot hartcel) van mensen. Na een paar weken begon het hart weer te kloppen. De voorlopercellen ontwikkelden zich uit pluripotente stamcellen, die op hun beurt weer waren gekloond van menselijke huidcellen. In een eerdere studie werden menselijke embryocellen gebruikt, maar dat was geen succes. Het is voor het eerst dat een muizenhart geheel ontdaan is van zijn eigen cellen, waarna die vervangen werden door voorlopercellen.
Hoewel het muizenhartje pompte, was het niet sterk genoeg om het bloed effectief rond te pompen. Het bleek dat het hartritme afweek van het ritme van een muizenhart. Er blijft dus nog wel wat werk aan de winkel voor de onderzoekers. Uiteindelijk is het, dus, de bedoeling van Yang en zijn medewerkers om menselijke harten te maken die kunnen worden getransplanteerd. “Met onze methode kunnen we zowel de spier- als bloedvatcellen maken. We hopen gauw menselijk hartweefsel te kunnen maken, maar onze droom is uiteraard een heel menselijk hart.”

Bron: New Scientist