Ki voorspelt welke transcriptiefactoren van belang zijn

DeepTFactor

Het zelflerende systeem krijgt een bepaalde eiwitsequentie opgegeven en maat de daarbij behorende transcriptiefactor bepalen (afb: KAIST)

Het kon natuurlijk niet uitblijven. Kunstmatige intelligentie (ki) wordt gebruikt voor de duvel en zijn oude moer, vooral de zelflerende systemen, dus waarom niet in de genetica, dat wilde-bomenbos van complexiteit? Onderzoekers van het Zuid-Koreaanse KAIST en van de universiteit van Californië in San Diego (VS) hebben een zelflerend neuraal netwerk in elkaar geschroefd dat voorspelt welke trancriptiefactoren bij welke processen van belang zijn: DeepTFactor. Dat zou het begrip van de complexiteit van het leven moeten verbeteren… Lees verder

Bijna perfecte uitlezing DNA met zakapparaat

MinION

De ‘wonderuitlezer’ van DNA wordt via een usb-kabel verbonden met de computer (filmbeeldje: Nanopore)

DNA komt naar U toe in deze tijden. Om je DNA uit te lezen is met een jaren een stuk makkelijker geworden, maar nu lijkt de huisarts de was te kunnen gaan doen. Er waren/zijn uitlezers van DNA in zakformaat beschikbaar, maar die zijn niet erg nauwkeurig. Nu schijnen onderzoekers een simpele manier gevonden te hebben om het foutpercentage van de ‘zakuitlezer’ MinION van Oxford Nanopore Technologies te verlagen van 5 tot 15% naar 0,005%. Dat schijnt niet al te slecht te zijn. Lees verder

Een RNA-vaccin tegen multiple sclerose?

multiple sclerose

Bij multiple sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.

Nadat in de jongste jacht op werkzame coronavaccins verschillende b-RNA-vaccins succesvol zijn gebleken schijnen die ook op ander terrein, mogelijk, successen te boeken. Onderzoeksters hebben muisjes met een vorm van multiple sclerose met zo’n b-RNA-vaccin behandeld. Die behandeling bleek de tolerantie voor lichaamseigen eiwitten te herstellen en daarmee de kenmerkende symptomen van die autoimmuunziekte (waarbij de eiwitisolatie myeline rond uitlopers van zenuwcellen worden afgebroken) te vertragen .
Lees verder

Genetisch ‘doping’ zou te achterhalen zijn

Genetisch doping

Genetische doping via CRISPR/Cas9 zou aangetoond kunnen worden (afb: ACS)

Je kunt je natuurlijk voorstellen dat methodes als CRISPR/Cas9 om het genoom te veranderen ook gebruikt kunnen worden door malverserende atleten en andere sporters. Je zou je genoom natuurlijk zo kunnen aanpassen dat je meer spiermassa krijgt, sneller of wendbaarder wordt of wat dan ook. Een klein probleem is natuurlijk wel dat de atleet/sporter dan wel de chromosomen van alle ter zake doende cellen zal moeten aanpassen. Het antidopingagentschap heeft genetische doping al verboden en nu is er ook een manier om die dopingvorm te achterhalen. Alhoewel… Lees verder

Aan/uitschakelaar voor CAR-T-celtherapie gemaakt

CAR-T-cel

Een CAR-T-cel (afb: Nature)

Het lijkt allemaal zo prachtig dat we de mogelijkheden hebben gekregen genetische afwijkingen of ‘hiaten’ in ons afweersysteem te kunnen repareren, maar daar zit een keerzijde aan: veel van die ingrepen hebben ongewenste bijwerkingen, soms heel ernstige. Dat geldt ook voor de CAR-T-celtherapie, die is bedoeld om het afweersysteem te activeren tegen kankercellen. Er is gesleuteld om die bijwerkingen te vermijden of althans te verminderen, maar dat is kennelijk niet afdoende geweest. Nu hebben onderzoekers in de VS weer een aan/uitschakelaar ontwikkeld voor die immuuntherapie om, juist ja, die bijwerkingen te verminderen.
Lees verder

DNA én RNA de basis van leven op aarde?

Ramanarayanan Krishnamurthy

Ramanarayanan Krishnamurthy (afb: Scrippsinstituut)

Er wordt al heel lang gespeculeerd hoe leven op aarde ontstaan is. De meeste aanhang lijkt nu de theorie van de RNA-wereld te hebben, waarbij RNA de rol van DNA van nu zou hebben maar waarbij RNA ook dingen deed die eiwitten nu op zich hebben genomen. Nu komen onderzoekers/theoretici met het idee dat én DNA én RNA samen aan de ‘wieg’ van het leven hebben (kunnen) gestaan. Lees verder

Pluripotente stamcellen omgevormd tot eicellen (?)

Eicel met zaadcellen

Een bevruchte eicel is totipotent.

Geslachtscellen zijn bijzondere cellen. Anders dan andere (zoogdier)cellen bevatten ze maar de helft van al het genetische materiaal, aangezien ze zijn voorbestemd samen een te worden en zich te ontwikkelen tot een volwaardig exemplaar van de soort. Nu lijkt het er op dat onderzoekers in Japan rond https://hyoka.ofc.kyushu-u.ac.jp/search/details/K005449/english.html“>Katsuhiko Hayashi van de universiteit van Kyushu het voor elkaar gekregen hebben van pluripotente stamcellen van muisjes met behulp van slechts acht transcriptiefactoren cellen te maken die op eicellen (dus geslachtscellen) leken. Ze bleken te bevruchten (met zaadcellen) en ook in staat tot deling. Lees verder

Tumoren gebruiken ‘portier’ om afweercellen te weren

Portier

De gestrekte ‘arm’ van de portier (boven) voorkomt dat de afweercel de kankercel vernietigt (afb: InsideOutBio)

Een van de grootste problemen om kanker te bestrijden is dat kankercellen allerlei mechanismes en trucs gebruiken om het afweersysteem kalm te houden. Onderzoekers hebben nu uitgevonden dat kankercellen (ook?) gebruik maken van een soort portier die voorkomt dat afweercellen de kankercel doden. Die portier is een soort gestrekte arm die de afweercellen op afstand houdt maar ook in staat is om te plooien of langer te worden. Die portier bemoeilijkt de werking van immuuntherapieën zoals de controlepostremmers. Lees verder

Vetstofwisseling bij platwormen stuurt stamceldifferentiëring

Orgaanherstel platwormen

Exoc3 helpt bij platwormen bij de differentiëring van stamcellen en uiteindelijk bij het onderhouden van een ‘onsterfelijk’ organisme (ES zijn embryonale stamcellen) (afb: Embo Reports)

Onderzoekers van het Fritz-Lipmanninsttuut in Jena (D) lijken aangetoond te hebben dat de differentiëring van stamcellen wordt geregeld via de vetstofwisseling. Daarbij schijnt het Tnfaip2-gen een bijzondere rol te spelen in het ontstaan van verschillende typen stamcellen. Platwormpjes zijn met een Tnfaip2-achtig gen zelfs welhaast ‘onsterfelijk’.

Lees verder

‘Muisembryo’ in een petrischaaltje gekweekt

gekweekte rompstructuur

De gekweekte rompstructuur (midden) die zou lijken op een muisembryo van vijf dagen (afb: Herrmann et. al)

Met behulp van stamcellen van muisjes zouden onderzoekers van het Max Planck-instituut voor moleculaire genetica in Berlijn in een speciale gel een cellenstructuur hebben gekweekt die wel wat weg had van een muisembryo. Er zouden structuren aanwezig zijn die wezen in de richting van neurale, bot- en spierweefsel. Dergelijke ‘kweekembryo’s’ zouden goede diensten kunnen bij farmacologisch onderzoek maar ook bij de bestudering van de vroege ontwikkeling van embryo’s, denken de onderzoekers. Lees verder