Experimentele gentherapie werkt enigzins tegen sikkelcelanemie

Sikkelcel

Sikkelcellen zijn misvoormde rode bloedlichaampjes (afb: WikiMedia Commons)

Kortgeleden nog is een klinische proef met een gentherapie tegen sikkelcelanemie gestaakt omdat twee behandelde patiënten kanker kregen. Nu lees ik weer een persbericht waarin staat dat een experimentele gentherapie sikkelcelanemie geneest, althans voor een aantal jaren. Of dat dan ook de oplossing is valt nog te bezien, zeker ook omdat die genbehandeling is voorafgegaan door een chemotherapie en dat ging niet helemaal goed. Lees verder

Stofwisseling oercel gereconstrueerd

Laatste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Zo zouden bacteriën en archaea kunnen zijn ontstaan uit de eerste gemeenschappelijke voorouder LUCA

Het is nog steeds duister hoe het leven is ontstaan. Op een bepaald moment moeten er cellen zijn ontstaan, maar hoe kwamen die aan hun energie? Onderzoeksters uit Oostenrijk en Duitsland denken nu te weten hoe die ‘oercellen’ aan hun energie kwamen. Die kwam van de stofwisseling zelf. Lees verder

Met een chip biologische weefsels veranderen in het lijf (?)

Weefseltransfectie

De chip (boven) verstuurt genen naar om te programmeren cellen (afb: Sen et. al)

Onderzoekers van de universiteit van de universiteit van Indiana (VS) zouden een siliciumnanochip ontwikkeld hebben waarmee cellen in een levend organisme mee kunnen worden omgeprogrammeerd tot een ander celtype. Die ontwikkeling schijnt reproduceerbare resultaten te geven. Het lijkt op een grap. Hoe serieus is dit, vraag ik me af. Lees verder

CRISPRen van meer cellen tegelijk wordt wellicht mogelijk

CRISPR en de lussen van DNA

De CRISPR/Cas9-schaar

De CRISPR-methode om het genoom van cellen te veranderen wordt in labs veel gebruikt en ook gezien als middel bij uitstek om fouten op dat genoom te repareren, maar dat gaat per celtype (leert me dit persbericht; as). Het lijkt er op dat onderzoekers nu een methode ontwikkeld hebben om tegelijkertijd het genoom te bewerken van verschillende organismen in bijvoorbeeld de darmflora of in planten. Eerst wordt gekeken welke organisme genetisch ‘bewerkbaar’ zijn. In een tweede stap worden genen, voorzien van een ‘streepcode’ ingevoegd in het genoom van de verschillende organismen. Die streepcode is bedoeld om te zien waar die invoeging is gelukt. Lees verder

Gentechniek gebruikt om 100% m of v te ‘produceren’ (opinie)

Alleen v- of m-nageslacht

Alleen maar jongetjes of alleen maar meisjes (afb: Francis Crickinstituut)

Een mes is handig om een brood mee te snijden, maar dat kan ook gebruikt worden om iemand dood te steken. Zo is het met vrijwel alles. Iets is niet intrinsiek goed of slecht. Gentechniek kan gebruikt worden om mensen te verlossen van een genetische afwijking, maar kan, om het wat heftig aan te zetten, ook gebruikt worden om supermensen te creëren of monsters zoals dr.Frankenstein die schiep. Het Francis Crick-instituut komt met een verhaal waarin gentechniek is gebruikt om het nageslacht van muisjes louter uit jongetjes of louter meisjes te laten bestaan. Handige voor kippen- of koeienfokkers, maar ik heb er een heel ongemakkelijk gevoel bij… Lees verder

Nietcoderende RNA-poortwachter speelt rol in genactiviteit

DNA-lussen

Jpx opent en sluit deuren (CTCF) op het DNA (afb: Lee et. al.)

Jaren geleden dacht de mens (ik tenminste) dat we het wel zo’n beetje wisten hoe het er toe ging in de cel. We hebben DNA met de codes voor eiwitten. Die worden bij tijd en wijlen gekopieerd op RNA, dat vervolgens als mal dient voor het eiwit in de eiwitfabriek (het ribosoom). Het zit natuurlijk veel ingewikkelder in elkaar niet al die genen zijn actief en ook de genactiviteit kan variëren. De genexpressie wordt mede bepaald door de compactering van de chromosomen (het DNA). Nu blijkt dat een nietcoderend RNA-molecuul (Jpx-RNA) een belangrijke rol in speelt in hoe het DNA zich vormt (krult) en daarmee in de genexpressie (-activiteit). Lees verder

Weer een (mogelijk) nieuwe behandelaanpak voor Alzheimer (?)

Mikrogliacel

Mikrogliacel repareert een bloedvaatje in de hersens (foto: neoweb.nl)

Het lijkt met de ziekte van Alzheimer al net zo gesteld als met kanker: veel nieuws maar weinig tot niets dat echt iets toevoegt. Daarbij moet ik wel vertellen dat er methoden zijn om kanker de baas te worden en dat er tegen Alzheimer nog geen kruid gewassen is tot nu toe. Onderzoekers hebben ontdekt dat Alzheimer door een mutatie een signaalroute verandert. Door die ‘misleide’ signaalroute (je zou die een soort handelingsvoorschrift voor cellen kunnen noemen) te blokkeren zouden de nare effecten van Alzheimer uitblijven. Of dat een oplossing is, is vooralsnog een vraag (in ieder geval voor mij). Lees verder

Levende ‘robots’ lijken zich te reproduceren

Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Joshua Bongard PNAS)

Kikkercellen blijken zich te ‘verzamelen’ tot iets dat op een organisme lijkt, dat zich ook nog eens blijkt te reproduceren en niet een keer. De computer en kunstmatige intelligentie schijnen in dit spel een belangrijke (doorslaggevende?) rol te hebben gespeeld. Lees verder

Kunstmatig DNA dupliceert zich ook buiten een cel

Zelfreproducerend DNA

Zelfreproducerend DNA in een kunstmatig systeem (afb: 2004 ACS)

Onderzoekers rond Norikazu Ichihashi van de universiteit van Tokio lijken het voor elkaar gekregen te hebben dat kunstmatig DNA zichzelf reproduceert, ook buiten een cel. Dat zou mogelijkheden openen om kunstmatige cellen te maken die naar wens stoffen zouden kunnen aanmaken. Lees verder

Naar een immuuntherapie tegen kanker van-de-plank?

Gekweekte iNKT-cellen

Zo ongeveer zou de iNKT-celtherapie (al of niet met CA-receptor) er uit moeten zien (afb: Yang et.al.)

Er wordt veel aan immuuntherapieën gesleuteld om die ook te kunnen gebruiken tegen kanker, maar een immuuntherapie die tegen alle kankersoorten kan worden ingezet is er niet. Het lijkt er ook op dat elke patiënt een eigen behandelwijze nodig heeft, wat de praktische waarde daarvan niet bevorderd (al was het maar door de hoge prijs). Nu denken onderzoeksters van de universiteit van Californië in Los Angeles een grote stap gezet te hebben in de richting van een immuuntherapie voor kanker die ‘van-de-plank’ komt. Daartoe maken ze gebruik van weinig voorkomende afweercellen die ze tot grote aantallen vermenigvuldigden en die voor langere tijd kunnen worden bewaard. Lees verder