De synthetische bolletjes verbonden door DNA-bruggen (afb: Nanoletters)
Heel erg ver is het allemaal nog niet, maar hier en daar worden pogingen in het werk gesteld natuurlijke cellen, of althans onderdelen daarvan, na te bootsen. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Bazel (Zwi) bolletjes gemaakt die zich groeperen alsof het organellen zijn (cellichaampjes zoal de mitochondriën). Ze gebruikten daarbij DNA als ‘lijm’. Het uiteindelijke idee is ‘molecuulfabriekjes’ te maken. Lees verder
Vergelijkingen van differentiatie van pluripotente stamcellen in hersencellen van schizofreniepatiënten en van een controlegroep, met en zonder behandeling met een p38α-remmer SB203580 (afb: RIKEN-instiuut)
Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut ontdekten dat uit pluripotente stamcellen van patiënten met schizofrenie, ontwikkeld uit huidcellen van die patiënten, ook ‘gekke’ hersencellen ontstaan. Ook zouden die zich veel vaker ontwikkelen tot stercellen, een vorm van gliacellen dan de geïnduceerde pluripotente stamcellen van gezonde proefpersonen. Lees verder
De eerste transplantaties van dopamineneuronen die gekweekt zijn uit stamcellen om Parkinsonpatiënten te behandelen ligt binnen handbereik, schrijven voorlichters van de universiteit van Lund (Zwe) enthousiast. Tot nog toe, schrijven ze, was het voor onderzoekers lastig de richting van de ontwikkeling van de stamcellen te bepalen. Bij dierproeven waren de resultaten nogal wisselend. Nu lijken de onderzoekers dat pad beter onder de knie te hebben. Lees verder
Het inactieve X-chromosoom bevat reuzenlussen die verdwijnen als de DNA-sequentie DXZ4 wordt verwijderd (afb: Qanta Magazine)
Het menselijk DNA-molecuul is lang, uitgerekt bijna 2 m. Dat immense molecuul moet in een kern gepropt worden van enkele micrometers (duizendste mm). Hoe werkt dat en vooral hoe moet dat opgepropte molecuul worden afgelezen om RNA-kopieën te kunnen maken om eiwitten te produceren? Onderzoekers hebben het onvolprezen bacteriewerktuig CRISPR/Cas9 gebruikt om er achter te komen hoe het DNA-molecuul ligt opgekruld in de kern. Lees verder
Salmonella typhimurium-bacteriën (rood) dringen een cel binnen (afb: Wiki Commons)
Salmonella-bacteriën dringen cellen binnen en vermenigvuldigen zich daar. Onderzoekers van de universiteit van Missouri (VS) denken dat die ziekteverwekkende bacterie kan worden ingezet om kankercellen onschadelijk te maken. Ze hebben daartoe een niet-toxische Salmonellastam ontwikkeld die het vooral gemunt heeft op kankercellen. Prostaattumoren bij muizen werden door de genetische veranderde bacteriestam wat kleiner. Therapievoorstel nummer tig? Lees verder
De Stampedesupercomputer van de universiteit van Texas
Het eiwit p53 schijnt een hoofdrol te spelen bij kanker en is daarom een belangrijk doelwit van hedendaags kankeronderzoek. Rommie Amaro en medeonderzoekers gebruikten de Stampede-supercomputer van de universiteit van Texas in Austin om dat belangrijke eiwit en zijn moleculaire omgeving eens helemaal door te rekenen op atomair niveau, waarbij zo’n 1,5 miljoen atomen zijn ‘meegenomen’. Ze wilden er achter te komen hoe dat eiwit in elkaar zit en functioneert. Zo ontdekten ze nieuwe ruimtes in het eiwitmolecuul via welke p53 weer te reactiveren zou zijn. Dat geeft hoop op een krachtige en effectieve kankerbehandeling, denkt Amaro. Lees verder
Twee T-cellen vallen een kankercel aan (foto: Science)
Er zijn al heel wat oplossingen aangedragen voor kanker, maar dé oplossing is er niet en bestaat waarschijnlijk ook niet. De laatste jaren wordt veel onderzoek besteed aan het activeren van het eigen afweersysteem door afweercellen genetisch aan te passen. Die aangepaste cellen moeten dan vervolgens het werk doen: kankercellen doden. Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge hebben nu een molecuul gevonden, S2-hydroxyglutaraat (2-HG), dat bepaalde afweercellen, celdodende T-cellen, een langer leven geeft en zichzelf vernieuwen (zegt het persbericht, ik neem aan delen). Of het ook echt werkt tegen kanker moet nog worden bewezen.
Lees verder
Methylering van de C dempt de activiteit van genen
Vitamine A en C schijnen niet alleen goed te zijn voor je gezondheid, maar ook voor het verbeteren van de ‘ompro-grammering’ van rijpe cellen in pluripotente stamcellen. De vitamines zouden helpen hetepigenetische ‘geheugen’ te wissen, waardoor de cellen makkelijker zouden zijn om te programmeren tot pluripotente stamcellen. Lees verder
De gentherapie voor ‘armoedzaaiers’
Gentherapie is een heet onderwerp. Van die techniek wordt veel verwacht als het gaat om het repareren van genafwijkingen en, vooral, de ziektes die daarmee samenhangen, maar gentherapie is een dure behandelingsmethode die kostbare ‘productieomstandigheden’ vergt zoals een steriele omgeving. Het zou allemaal een stuk hanteerbaarder en betaalbaarder worden als de gentherapietechnologie in een ‘doosje’ zou zitten en juist dat schijnen onderzoekers van het Fred Hutchinson-kankercentrum in de VS te hebben ontwikkeld. Met een tafelapparaat kunnen bloedcellen van patiënten genetisch worden gemanipuleerd. Dat zou gentherapie ook bereikbaar maken voor armere landen, is het bericht van de Amerikanen. Lees verder
Lagen afwisselend elektrisch actieve en elektrisch inactieve cellen (afb: Duke-universiteit)
Biomedische onderzoekers hebben genen van bacteriën die coderen voor ionkanalen aangepast om menselijke cellen gevoeliger te maken voor elektrische signalen. Daarmee zouden, in de toekomst, hartritme-stoornissen maar ook afwijkingen aan het zenuwstelsel kunnen worden genezen, of andere ziektes waarbij de ionkanalen voor natrium en calcium niet naar behoren werken, is de verwachting van de onderzoekers. Lees verder