De kweekhartjes vormden spontaan een ruimtelijke structuur (midden) (afb: Cell)
Uitgaande van pluripotente stamcellen hebben onderzoekers minuscule menselijke ‘hartjes’ geproduceerd. Dat zouden de meest op het echt lijkende hartorgaantjes zijn die tot nu toe gekweekt zijn. Daarbij zouden de ‘kwekers’ geen gebruik hebben gemaakt van een mal het het microhartje vorm te geven. De dingetjes, zo groot als een sesamzaadje, klopten en hadden een ‘kamer’. Lees verder
Zelforganisatie is een leidend fenomeen in levende organismen (maar ook in dode materie). Als je een banaan prakt, dan verwacht je niet daar weer een ‘hele’ banaan van te kunnen maken, maar het blijkt dat als de inhoud van een (kikker)ei door elkaar klutst, zelforganisatie er voor zorgt dat die zich spontaan hergroepeert tot functionerende celachtige deeltjes. Zelfs als er geen celkernen in die massa aanwezig zijn gebeurt dat…
Lees verder
Het stamcelwormpje van muizenstamcellen (afb: EPFL)
Het proces van een bevruchte eicel tot een levend wezen met een grote variëteit aan verschillende cellen in de baarmoeder is een ingewikkeld proces. Toch kunnen klompjes ongeorganiseerde cellen in een petrischaaltje met een minimum aan instructies uit zichzelf een proces op gang brengen. Uit embryonale stamcellen van muisjes groeiden een soort ‘banaantjes’ met iets dat op een embryonale ontwikkeling van een muis lijkt. Kennelijk hebben die cellen ‘voorkennis’, het is alleen de vraag waar dat ‘geheugen’ van die cellen dan zit. Lees verder
De synthetische bolletjes verbonden door DNA-bruggen (afb: Nanoletters)
Heel erg ver is het allemaal nog niet, maar hier en daar worden pogingen in het werk gesteld natuurlijke cellen, of althans onderdelen daarvan, na te bootsen. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Bazel (Zwi) bolletjes gemaakt die zich groeperen alsof het organellen zijn (cellichaampjes zoal de mitochondriën). Ze gebruikten daarbij DNA als ‘lijm’. Het uiteindelijke idee is ‘molecuulfabriekjes’ te maken. Lees verder
A) Beginsituatie
B) Door de reacties komt de vloeistof in beweging en bewegen de capsules naar de ‘enzymvlek’ (vierkantje)
C) Het reagens is op. De capsules hebben zich merendeels verzameld rond de ‘enzymvlek’ (afb: ScienceAdvances)
Over hoe het leven ooit ontstaan is wordt veel gespeculeerd, maar vooralsnog lijkt dé oplossing niet gevonden te zijn. Onderzoekers van de universiteit van Pittsburg (VS) hebben nu aan de hand van een rekenmodel ‘gezien’ hoe enzymatische reacties beweging en organisatie in microcapsules kunnen sturen. Zo zou het in de eerste voorlopers van de levende cellen kunnen zijn geweest. Het gaat om eenvoudige scheikundige en natuurkundige processen die niet gebonden zijn aan de complexe wetten van de biologie, maar van zelfassemblage en zelforganisatie.
Lees verder
Het Californische ‘kunsthart’
Dierproeven zijn bij farmaceutisch onderzoek bijna onontkoombaar, maar al jaren worden er pogingen in het werk gesteld die te mijden. Dat is niet zo zeer of niet alleen ingegeven door dierenliefde, maar ook door de ‘onvoorspelbaarheid’ van dierproeven. Proeven die met proefdieren een positief resultaat opleveren hoeven niet per se ook bij mensen te slagen. Er wordt gewerkt aan proefsystemen die beter voorspellen hoe therapieën of kandidaatmedicijnen op mensen uitwerken. Onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley hebben hartcellen gekweekt om als ‘proefdier’ te fungeren. Ze hadden de hartcellen gekoppeld aan een voedselvoorziening en testen daarop hartmedicijnen. Lees verder
Een schema van de groeigeschiedenis van de gekweekte kleine hersens (cerebellum) (afb: Cell)
Onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut, begin vorig jaar nog middelpunt van een wereldwijd stamcellendispuut, zijn in er geslaagd om uitgaand van menselijke embryonale stamcellen een stukje hersenstructuur te kweken, dat veel weg heeft van de kleine hersens. Dat resultaat voedt de hoop dat het over niet al te lange tijd mogelijk zal zijn om menselijk weefsel, en dus ook organen, te kweken. Orgaankweek voor de hersens is extra lastig omdat er niet alleen verschillende neutronen nodig zijn voor functionele hersens, maar die moeten ook nog eens op een bepaalde manier met elkaar verbonden worden.
Lees verder