Sommige fagen hebben afwijkende Z-nucleotide

Z-DNA

De fagen hebben een Z-nucleotide in plaats van een A (afb: Nature)

Sommige bacteriofagen (virussen die het op bacteriën gemunt hebben) hebben in plaats van de vier geijkte DNA-letters (A, C, T en G) een afwijkend Z-nucleotide in plaats van A. Dat was ruim veertig jaar geleden al ontdekt, maar nu schijnen onderzoeksters er achter gekomen te zijn hoe dat werkt. Lees verder

Minimale cel (+ zeven genen) uit lab groeit en deelt normaal

Kunstmatig leven

‘Kunstmatig’ leven van Craig Venter plus zeven genen maakt celdeling ‘natuurlijk’ (onderste plaatje) (afb: Cell)

Synthetische cellen gecombineerd met onderdelen van een Mycoplasma-bacterie die in het lab zijn gesynthetiseerd blijken te kunnen groeien en zich te delen en identieke dochtercellen op te leveren. Deze resultaten vorm een vervolg’product’ van het werk van Craig Venter et. al.  die in 2016 een zogeheten minimale cel creëerden met maar 473 genen die als minimaal stel noodzakelijk worden geacht voor levende organismen. Lees verder

Twaalf genen met CRISPRCas9 in een keer uitgeschakeld

CRISPR-complex

De structuur van het CRISPR-complex, waarbij het donkerblauwe deel het cascade-enzym is (Cas), het roze het gids-RNA en het lichtblauwe het enzym transposase waarmee stukjes DNA in het genoom kunnen worden ‘gelast'(afb: Sternberg & Fernández Labs, Columbiauniversiteit)

Onderzoekers van de Maarten Luther-universiteit in Halle en het Leibnitzinstituut voor plantbiochemie hebben een zelf ontwikkelde aangepaste vorm van de ‘genschaar’ CRISPR/Cas9 gebruikt om bij planten in een keer tot twaalf genen tegelijkertijd uit te schakelen. De genoombewerkingstechniek maakt het makkelijker op de wisselwerking tussen diverse genen te onderzoeken. Lees verder

Placenta heeft veel weg van ‘kankerweefsel’

Kunstmatige moederkoek of placenta

Moederkoek: een barrière tussen moeder en vrucht (afb: WikiMedia Commons)

De moederkoek (placenta) ontstaat net zoals de vrucht uit dezelfde bevruchte eicel. Het blijkt echter dat cellen van die moederkoek veel meer genmutaties bevatten dan die van de foetus. Met dergelijke genmutaties zou die vrucht zelfs niet levensvatbaar kunnen zijn. Die structuur ervan lijkt meer op die van kankerweefsel. Of die mutaties in de placenta invloed op de vrucht hebben is (nog) niet bekend. Lees verder

Kanker blijkt al vroeg te beginnen

JAK2

De structuur van JAK2 (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van de Harvarduniversiteit hebben bij twee kankerpatiënten de oorsprong van hun ziekte getraceerd. In sommige gevallen zou die oorzaak, een mutatie die leidt tot kanker, wel veertig jaar eerder hebben kunnen plaatsvinden, denken de onderzoekers. Lees verder

Onderzoekers vinden veel genen die herstel zenuwcellen voorkomen

Netvliescellen

Netvliescellen (RGC) van muisjes werden opzettelijk beschadigd mbv lichtimpulsen (ONC) (afb: Cell Reports)

Cellen in het centrale zenuwstelsel (hersens, ruggenmerg) herstellen na beschadiging niet of nauwelijks, wel in het perifere zenuwstelsel. Waarom is een groot vraagteken, maar onderzoekers zijn nu tientallen genen op het spoor die helpen dat ‘verbod’ te handhaven, althans bij muisjes. Lees verder

Cre-CRISPR: alleen genen (de)activeren in een bepaald celtype

Cre-recombinase

De structuur van Cre-recombinase (afb: WikiMedia Commons)

De mogelijkheid om met CRISPR genen te (de)activeren is handig om uit te vissen wat genen doen, maar genen hebben vaak niet maar een functie en die functies kunnen nog afhankelijk zijn van de leeftijd van het organisme. Het lijkt er op dat onderzoekers van, onder meer, de TU Dresden een simpeler methode ontwikkeld hebben om, met behulp van een aangepaste CRISPR-methode, met het enzym Cre-recombinase genen in een bepaald celtype te (de)activeren. Lees verder

Synthetisch stuk DNA zou kankerstamcellen bij muisjes wegvagen

Synthetisch DNA blokkeert 'kankergen'

Een stukje DNA blokkeert het IRF4-gen (afb: UCSD)

Een stukje synthetisch DNA dat het voorzien heeft op het IRF4-gen zou bij muisjes met een vorm van mutipel myeloonm, dat is dan weer een vorm van bloedkanker, er voor hebben gezorgd dat kankerstamcellen verdwenen en andere kankercellen zich niet meer deelden. De onderzoeksters zijn optimistisch over de eerste klinische proeven met mensen met deze aanpak. Lees verder

Ki voorspelt welke transcriptiefactoren van belang zijn

DeepTFactor

Het zelflerende systeem krijgt een bepaalde eiwitsequentie opgegeven en maat de daarbij behorende transcriptiefactor bepalen (afb: KAIST)

Het kon natuurlijk niet uitblijven. Kunstmatige intelligentie (ki) wordt gebruikt voor de duvel en zijn oude moer, vooral de zelflerende systemen, dus waarom niet in de genetica, dat wilde-bomenbos van complexiteit? Onderzoekers van het Zuid-Koreaanse KAIST en van de universiteit van Californië in San Diego (VS) hebben een zelflerend neuraal netwerk in elkaar geschroefd dat voorspelt welke trancriptiefactoren bij welke processen van belang zijn: DeepTFactor. Dat zou het begrip van de complexiteit van het leven moeten verbeteren… Lees verder

Cellen kunnen worden verjongd, lijkt het

Het netvlies

Het netvlies (afb: P. Motta, La Sapienza-universiteit, Rome)

Onderzoekers rond David Sinclair van de Harvarduniversiteit zouden een manier gevonden hebben om de veroudering van cellen om te keren. Bij muisjes schijnt het gelukt te zijn om cellen weer te herprogrammeren naar een jeugdige epigenetische staat. Op naar de eeuwige jeugd? Hoe praktisch dit is moet nog worden afgewacht. Lees verder