Gentherapieën werken maar zijn vreselijk duur

RetrovirusGentherapieën zijn al jaren een belofte om genetische aberraties te herstellen, maar proeven daarmee bleken ook vaak op te lopen tegen niet voorziene problemen. Het lijkt er op dat er nu zo langzamerhand een paar ‘winnaars’ zijn komen bovendrijven al is het ook daar nog allesbehalve koek en ei. Sommige behandelingen werken wel, maar halen de oorzaak niet weg en verreweg de meeste (misschien wel alle) genbehandelingen zijn vreselijk duur. We hebben het dan over honderdduizenden of zelfs miljoenen euro’s (eigenlijk dollars), schrijft Nature en een verhaal over min of meer succesvolle therapieën.  Het blad geeft vier voorbeelden daarvan. Uitsluitend Amerikaans, overigens Lees verder

Gentherapie lijkt sommigen van blindheid te kunnen genezen

OogdoorsneeHet ziet er naar uit dat mensen die blind zijn geworden door een erfelijke netvliesziekte Leber-amaurose (Leber-blindheid) een deel van hun zich weer kunnen terugkrijgen door behandeling met een nieuwe gentherapie. Die therapie is bij de Amerikaanse gezondheidsautoriteit FDA aangeboden voor toelating tot de medische praktijk. Voor die erfelijke oogaandoening is momenteel geen (vorm van) genezing beschikbaar. De studie waar die toelatingsaanvraag op gebaseerd is wordt gepresenteerd op een congres van de Amerikaanse vereniging van oogheelkunde AAO. Lees verder

Een hersencel bepaalt (soms) hoe we de bewust waarnemen

Bewust en onbewust zien

De proefpersonen, allen epileptici, kregen dunne elektroden in de temporale kwab ingeplant (afb: univ. van Bonn)

Wat er om ons heen gebeurt, maakt een ‘afdruk’ op ons netvlies (als we er naar kijken, uiteraard), maar het is nog niet gezegd dat die afdruk ook dezelfde is als wat we bewust waarnemen. Ergens onderweg tussen netvlies en hersens ‘beslist’ ons brein hoe we onze omgeving zien. Onderzoekers van de Bonner universiteit hebben nu uitgezocht hoe vele prikkels onderweg de werkelijkheid veranderen, althans zoals we die waarnemen. Het lijkt er op dat een hersencel bepalend kan zijn. Lees verder

CRISPR gebruikt om oogaandoening (deels) te repareren

Confocale-microscoopopname van een muizennetvlies

Confocale-microscoopopname van een muizennetvlies (afb: UCSD)

Met behulp van de genbewerkings-techniek CRISPR/Cas9 lijken onderzoekers er in geslaagd te zijn muisjes af te helpen van een netvliesaan-doening die retinitis pigmentosa heet. Daarmee herprogram-meerden de onderzoekers lichtgevoelige staafjes in kegeltjes. Lees verder

Herstel zicht met stamceltherapie leeftijdafhankelijk

Mike May

Mike May

In 2000 ging voor Mike May uit Californië de wereld weer open. Na veertig jaar blind te zijn geweest kreeg hij het zicht weer enigszins terug door een stamceltherapie. Drie jaar na de behandeling bleek uit onderzoek dat May weer kleuren, bewegingen en simpele figuren kon zien, maar niet het ‘echte werk’. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Washington (VS) May weer onderzocht. Hij blijkt nog steeds niet over zijn volle gezichtsvermogen te beschikken. Verre van dat. Dat zou er mee te maken hebben dat hij op jonge leeftijd zijn gezichtsvermogen verloor, wanneer het herkennen van ruimtelijke objecten (en dus ook gezichten) nog in volle ontwikkeling is. Lees verder

Stamceltherapie verbetert zicht slechtzienden

Stamcelogen

Na het inspuiten van uit stamcellen gekweekte epitheelcellen in de ogen, bleek het zicht vaak verbeterd (foto: Dan McCoy/Getty)

Het lijkt er op of er, dankzij de vorderingen van de synthetische biologie, steeds meer succes te melden valt op het gebied van blindheid en slechtziendheid. Begin dit jaar bleek een gentherapie al een positieve werking te hebben op een patiënt met maculadegeneratie. Nu is bekend gemaakt dat 18 patiënten met een teruglopend gezichtsvermogen baat hebben gehad bij een stamceltherapie. Een van de patiënten heeft genoeg zicht om weer te kunnen paardrijden en een vrouw die bij de oogarts geen letters kon onderscheiden op de letterkaart, ziet na de operatie de eerste vier rijen. Het lijkt er op dat de behandeling aanslaat (tot 3 jaar na de operatie). Of dat ook op de langere duur het geval is moet worden afgewacht. Lees verder