Onnatuurlijk RNA vergroot eiwitsynthese

b-RNA met zwavel

In de fosfaatgroep is zuurstof (O) vervangen door zwavel (S) (afb: univ. van Nagoya)

Boodschapper-RNA bevat de code voor de productie van eiwitten. Die zouden zelf dus ook al ‘medicijnen’ ingezet kunnen worden, maar die blijken niet efficiënt genoeg. Nu hebben onderzoekers in Japan b-RNA gesynthetiseerd waarbij een zuurstofatomen zijn vervangen door zwavelatomen. Die schijnen wonderwel (?) goed te werken. Lees verder

Eerste volledige basevolgorde van het menselijke X-chromosoom

X- en Y-chromosoom

Het X-chromosoom naast het minuscule Y-chromosoom

Als je dacht dat het menselijk genoom in zijn geheel al in 2000 was uitgelezen, dan heb je het mis. Het ging om een ruwe schets. Er zijn nog steeds grote stukken in het DNA waarvan de precieze basevolgorde onbekend is. Nu hebben onderzoekers naar eigen zeggen voor het eerst de volledige sequentie van het menselijke X-chromosoom uitgelezen, dat bestaat uit zo’n 153 miljoen baseparen (DNA-letters, maar dan gepaard). Van telomeer (het beschermende (?) uiteinde van een chromosoom) tot telomeer, zogezegd. Daarbij gebruikten de onderzoekers drie sequentietechnieken, waaronder de nanoporietechniek. Lees verder

Repareren fout RNA lijkt erfelijke ziekte te kunnen genezen

Structuur van MeCP2

De structuur van MeCP2

Door boodschapper-RNA voor het eiwit MeCP2 te restaureren lijkt de vrij zeldzame erfelijke ziekte het syndroom van Rett te kunnen worden genezen in muisjes met een soortgelijke ziekte. Dat klinkt me vreemd in de oren want hoe zit het dan met het bijbehorende gen?
Lees verder

Aan/uit-knop gevonden voor bewerking RNA met CRISPR

Cas13

RNA-bewerker Cas13. Ook bij bewerking RNA wordt een gids-RNA  (r) gebruikt om de RNA-schaar naar de juiste plaats te dirigeren (afb: zlab.bio)

Onderzoekers van, onder meer, de Cornelluniversiteit hebben in de heel ordinaire bodembacterie Listeria het eiwit AcrVIA1 gevonden dat als een aan/uit-knop kan dienen voor de CRISPR-bewerking van RNA. Sommige virussen, zoals het roemruchte coronavirus, hebben hun genetische informatie opgeslagen in de vorm van RNA. Die nieuw gevonden ‘knop’ zou, denken de onderzoekers, goede diensten kunnen bewijzen bij de zoektocht naar middelen om het coronavirus onschadelijk te maken. Lees verder

CRISPR weer eens veiliger gemaakt (?)

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (geel) en doel-DNA (rood) (afb: Bang Wong)

Ik heb het idee dat het met de CRISPR-methode niet helemaal lekker loopt. Toen deze bacteriële truc een aantal jaren geleden ontdekt werd, was er alom hoerageroep: nu kunnen we eindelijk heel nauwkeurig het genoom bewerken. Dat bleek niet zo te zijn. Het gebeurde vaak dat er op onvermoede en onbeoogde plaatsen aan het DNA werd gesleuteld door de knipenzymen. Er zijn inmiddels verbeteringen voorgesteld en nu komen Chinese onderzoekers onder aanvoering van Feng Gu van de universiteit van Wenzhou met weer een manier om CRISPR veiliger (betrouwbaarder) te maken. Lees verder

Mitochondriaal DNA bewerkt

Cytidinedeaminase

De structuur van cytidinedeaminase (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekers van het Howard Hughesinstituut van de universiteit van Washington en de Harvarduniversiteit rond Joseph Mougous hebben het DNA van de mitochondriën in cellen bewerkt met een andere methode dan de CRISPR-techniek die wordt gebruikt voor het bewerken van het DNA in de celkern. Het zou voor het eerst zijn dat mitochondriaal DNA is bewerkt.
Lees verder

D-peptide moet T-cellen activeren tegen kanker

D-peptide

Het rechtsdraaiende (D) peptide dekt volmaakt het controleposteiwit TIGIT af op T-cellen (afb: Angewandte Chemie)

Controleposteiwitten op T-cellen (afweercellen) reguleren de afweerreactie om te voorkomen dat die cellen wat al te wild tegen het eigen systeem te keer gaan. Kankercellen hebben er een handje van om daar misbruik van te maken om zo een afweerreactie te voorkomen. Onderzoekers hebben nu een nieuwe manier bedacht om die truc van kankercellen de omzeilen: een spiegelpeptide (rechtsdraaiend). Lees verder

RNA helpt stamcel te differentiëren

Epigenoom

De epigentica bepaalt de aard van de cel (afb: biologielessen.nl)

Embryonale maar ook de ‘synthetische’ pluripotente stamcellen kunnen zich nog ontwikkelen (differentiëren) tot elke type cel van een organisme maar hoe dat gebeurt is eigenlijk nog voornamelijk duister. Nu denken onderzoekers te weten dat RNA-moleculen daarbij een doorslaggevende rol spelen. Zonder RNA differentieert er niks. Volgens Nobelprijswinnaar Thomas Cech is nu eens en vooral vastgesteld dat RNA de belangrijkste regulator van de genactiviteit. “Zonder RNA werkt het systeem niet. Het is cruciaal voor het leven.” Lees verder

Minerale microdeeltjes zouden RNA-therapie efficiënter maken

aflevering bRNA aan cellen

Links de kationische aflevermethode, rechts die met minerale microdeeltjes (afb: Science)

Onderzoekers van de universiteit van Wisconsin-Madison hebben uit dierproeven geconcludeerd dat minerale microdeeltjes het effect van een RNA-techniek verbeteren. Die zou daarmee ook veiliger zijn geworden. Die techniek zou een belofte inhouden om, onder meer, kankers te behandelen. Lees verder

Strijd tegen ebolavirus gewonnen door vaccin (?)

vsv-zebov

het vesiculair stomatitisvirus (VSV) in het vaccin heeft net zo’n ‘stekels’ (rood) gekregen als het zaïrese ebolavirus (ZEBOV) (afb: AFP)

Na 22 maanden lijkt de strijd tegen het ebolavirus in Congo nu gestreden. De tweede golf van de uitbraak in het chaotische Congo zou zijn overwonnen door een, kennelijk succesvol, vaccin. Lees verder