Genschakelaar (afb: univ. van Tokio)
Genetische ‘schakelaars’ voor genen gist gemaakt
Beantwoorden
Epigenoom van veel cellen tegelijk bepalen lijkt mogelijk
Chroma tinestructuur is (mede)bepalend voor de werking van een cel (afb: WikiMedia Commons)
Het epigenoom van een cel geeft aan welke genen daarin actief zijn en welke niet. Dat bepaalt ook de actieve functies en de rol van een cel. Het lijkt er op dat onderzoekers van het Zweedse Karolinska-instituut een methode gevonden hebben om van tienduizenden cellen tegelijk de (afzonderlijke) genexpressie te bepalen.
Lees verder
Zijn ‘hersentjes’ van menselijke cellen ethisch verantwoord?
Cellen in gekweekte neurale orgaantjes (afb: Kriegstein/UCSF)
Ik maak hier regelmatig melding van onderzoek waar hersenachtige orgaantjes van mensencellen worden gekweekt en die soms bij proefdieren worden geïmplanteerd. De vraag doet zich dan voor of dat ethisch wel door de beugel kan. Krijgen die proefdiertjes daarmee geen menselijke trekjes en mogen we dan nog doen met die beestjes wat bij hun puur dierlijke soortgenoten is toegestaan? In de VS heeft het NIH daarom onderzoek op dit terrein ingeperkt, maar nu heeft een commissie van deskundigen gezegd daar weinig problemen mee te hebben (met dat onderzoek en niet met die inperking). Lees verder
Is ons zonnestelsel toch niet zo bijzonder?
Zo zou een protoplanetaire schijf er uit kunnen zien (afb: WikiMedia Commons)
Onderzoekers van het Japanse instituut RIKEN hebben de scheikundige samenstelling van zogeheten protoplanetaire schijven uit de molecuulwolk van Perseus (Perseus is een sterrenstelsel) geanalyseerd en kwamen tot de conclusie dat de aantallen complexe organische verbindingen daarin nogal verschilden. Opmerkelijk genoeg bleken de jongere schijven meer overeenkomsten te vertonen. Dat zou kunnen betekenen dat zonnestelselachtige systemen bij het ontstaan een overeenkomstige scheikundige samenstelling zouden (kunnen) hebben en dus ‘vatbaar’ voor het ontstaan van leven. Lees verder
CRISPR-kist uitgebreid met peptidekernzuur-techniek
Er zijn meer genoombewerkers dan CRISPR/Cas (afb: SCGE)
De CRISPR-methode om het genoom te bewerken heeft een revolutie veroorzaakt in de genetica. Het probleem blijft echter dat die methode nog niet veilig en effectief genoeg is om die te gebruiken in de ‘normale’ klinische praktijk. Nu schijnt er een middel aan de gereedschapskist te zijn toegevoegd die die veiligheid en effectiviteit zouden moeten vergroten: de peptidekernzuurtechniek (in afko: PNA-techniek). Daar blijft het waarschijnlijk niet bij. Lees verder
Kan scheikunde baat hebben bij de chemie van het leven?
Wilhelm Huck (afb: Radbouduniversiteit)
Stoffen worden in levende systemen ‘al spelend’ aangemaakt, waarmee wij aardlingen grote problemen hebben om die na te bootsen. Scheikundigen hebben allerlei soms vernuftige, soms rondweg grove manieren gevonden om stoffen te synthetiseren, maar al te vaak gaan die toch gepaard met veel geweld (hoge temperatuur en druk). Aleksander Pogodajev heeft in zijn promotieonderzoek aan de Radbouduniversiteit onderzoek gedaan naar een soort netwerken van chemische reacties die de soepelheid en verwevenheid van reacties in levende systemen moeten nabootsen.
Lees verder
Zijn aso’s de oplossing voor hersenziektes?
Ziektes zijn vaak het gevolg van noodlottige veranderingen in ons genoom. Sedert enkele tientallen jaren zijn er nu technieken om dergelijke genoomfouten te repareren. Vooral de vrij recente opkomst van de CRISPR-methode heeft die zoektocht een fikse impuls gegeven en daarmee de hoop op een oplossing voor vaak onbehandelbare ziektes. Hoewel het veld te kampen heeft met nogal wat ‘kinderziektes’ groeit toch het idee dat gentherapieën iets kunnen betekenen voor de ‘reparatie’ ver hersenziektes. Daarbij spelen aso’s, zo lijkt het, een belangrijke rol. Terecht? Lees verder
In tijd veranderende vorm van weefselkweek gecreëerd
De met cellen beladen hydrogels vervormen door een verschil in zwelsnelheid (afb: univ. van Illinois)
Materialen die, beheersbaar, van vorm veranderen in de tijd worden 4d-materialen genoemd (de drie ruimtedimensies plus de tijddimensie). Onderzoekers in de VS hebben een 4d-systeem ontwikkeld voor het creëren van biostructuren dat, mogelijk, iets kan betekenen voor de kweek van weefsels en/of organen in het lab. Lees verder
Levende ‘robots’ gemaakt van huidcellen van een kikker
Een xenobot (afb: Douglas Blackisgon)
Vorig jaar werden voor het eerst zogeheten xenobots gefabriekt, naar de naam van de kikker Xenopus laevis. Daarvan waren huid- en hartspiercellen gebruikt om die ‘levende machines’ te maken. Nu hebben de onderzoekers hun ontwerp verbeterd en laten zien dat die tot meer in staat zijn. Lees verder
Muisjes zouden door antilichamen weer tanden hebben gekregen
Gebitsopname (afb: WikiMedia Commons)
Japanse onderzoekers zouden bij muisjes weer tanden en kiezen hebben laten aangroeien met behulp van monoklonale antilichamen. De muisjes hadden een erfelijke afwijking waardoor hun gebit niet compleet zou zijn.
Lees verder