Therapieresistentie tumor bevordert door antikankereiwit

HIF1

De structuur van het HIF1-eiwit (afb: WikiMedia Commons)

Delen in vaste kankergezwellen met weinig zuurstof ontwikkelen meestal een grote resistentie tegen chemobehandeling of bestraling. Al jaren vragen onderzoekers zich af waarom het ‘antikankereiwit’ p53 ook niet werkt in zuurstofarme weefsels. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat een eiwit dat een rol speelt bij, onder meer, wondgenezing (hypoxie-inductiefactor of HIF) p53 effectief uitschakelt. Sterker nog: p53 wordt medeplichtig aan de overleving van kankercellen. Lees verder

Kankercellen vreten hun buren soms op

Kannibalistuische kankercellen

Kankercellen (rood) schijnen hier hun buren (groen membraan) te verslinden (afb: Tonnessen-Murray et. al.)

Chemotherapie is een manier om kanker te bestrijden, maar die behandeling komt met aanzienlijke bijwerkingen doordat vaak ook gezonde cellen de dupe zijn van zo’n behandeling. Nu komt nog een minpunt van chemotherapie aan het licht: die kankerbehandeling zou sommige kankercellen tot kannibalen maken die hun buren opvreten bij wijze van overlevingsstrategie. Lees verder

Afweersysteem verstuurd ‘verborgen berichten’ per bootje

Exosomen (vesikels)

Cellen gebruiken vesikels voor een groot aantal taken

Als afweercellen in ons lichaam bedreigingen ontdekken dan komt het in het geweer. Dat vereist communicatie tussen de afweercellen, want het verweer moet afgestemd zijn op de ‘aanvaller’ of ontspoorde cel (kanker). Daarbij spelen T-cellen, antigeenpresenterende cellen en antilichamen producerende B-cellen een belangrijke rol. Die communicatie verloopt via celcontactpunten, de afweersynapsen, waarbij de ‘berichten’ vervoerd worden in nanogrote ‘bootjes’ (ectosomen). Lees verder

Met ingespoten DNA antilichamen aangemaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt (afb: KU Leuven)

Antilichamen, onderdeel van ons afweersysteem, worden steeds vaker gezien als adequate middelen om ziektes te bestrijden, maar in het lab gemaakte antilichamen schijnen nogal prijzig te zijn. Onderzoekers van de KU Leuven denken een goedkopere manier gevonden te hebben. Ze laten ons lichaam zelf die antilichamen aanmaken door ze in te spuiten met stukjes DNA in ringvorm. Dat schijnt veel efficiënter en dus (?) goedkoper te zijn. Bij schapen werkte het.
Lees verder

Verdediging alvleesklierkanker doorbroken (?)

Vezelachtig weefsel schermt alvleeskliertumor af

Alvleeskliertumoren worden omringd door vezeligachtig weefsel (rood) dat de kankercellen effectief afschermt (afb: DeNardo-lab)

Kankercellen hebben allerlei ’tactieken’ om hun vijanden (=medicijnen) de pas af te snijden en zo te overleven. Onderzoekers van het Amerikaanse Cold Spring Harbor-lab denken diverse vluchtwegen voor alvleesklierkankercellen met succes te hebben afgesneden. Bij muisjes lijkt die aanpak te hebben geleid tot krimp van de tumor in de alvleesklier. Lees verder

Stamceltransplantatie succesvoller met meer ervaring

Resultaat stamcelonderzoek

Eva Höfer (afb: IQWiG)

De conclusie uit de kop lijkt nogal logisch. Het Duitse instituut voor kwaliteit en doelmatigheid in de gezondheidszorg (IQWiG) concludeerde op basis van vier studies dat meer ervaring in stamceltransplantatie een beter resultaat oplevert. De onderzoekers konden nergens wetenschappelijke steun vinden voor het minimumaantal behandelingen per jaar per ziekenhuis dat in de Bondsrepubliek gehanteerd wordt (25). Deze studie is de eerste in een reeks. De opdracht voor het onderzoek komt van de gemeenschappelijk bondscommissie (G-BA), een beslisorgaan in de Duitse zorg. Lees verder

Nog een recept voor CAR-T-therapie tegen vaste tumoren

Immuuntherapie vrij succesvol bij agressieve leukemiesoort

De CAR-T-behandeling in beeld gebracht (afb: hematon.nl)

De CAR-T-therapie is een immuuntherapie die enig succes kent bij kankerbestrijding, maar nog niet naar behoren fungeert bij vaste tumoren. Onlangs gebruikten onderzoekers een bacterie om de effectiviteit van die therapie bij kanker te vergroten, maar nu hebben MIT-onderzoekers iets anders bedacht om met die behandeling kankercellen in vaste tumoren beter aan te pakken: een vaccin. Lees verder

Kankercellen tot zelfmoord gedreven

Eiwit ATF4

De structuur van ATF4 (afb: WikiMedia Commons)

Kanker wordt nog steeds voornamelijk bestreden met chemotherapie en bestraling. Vooral die chemotherapie heeft vaak ernstige bijwerkingen. Al jaren wordt er gezocht naar effectieve alternatieven zonder die vreselijke bijwerkingen en de verschillende oplossingen passeren in dit blog regelmatig de revue, waarbij ik mij regelmatig afvraag of we niet weer met een ‘broodje aap’ te maken hebben. Nu komt er dan weer een verhaal voorbij van een methode die kankercellen tot zelfmoord drijft. Lees verder

T-cellen met CRISPR/Cas9 effectief ‘gedresseerd’

T-celreceptorHet idee om afweercellen genetisch te veranderen om ze beter uitgerust in te zetten tegen infecties en tumoren dateert al uit de jaren 80, maar die veranderde T-cellen blijken vaak een stuk minder effectief dan de oorspronkelijke. Onderzoekers van de technische universiteit van München hebben nu met de genschaar CRISPR/Cas9 T-cellen genetisch zo veranderd dat ze nog alle dodelijke trekken van de oorspronkelijke T-cellen hebben. Lees verder

Bacterie als trojaans paard gebruikt bij immuuntherapie

Bacteriële immuuntherapie

Bacteriën dringen de tumor binnen (links). De bacteriën leveren hun voor de tumor funeste lading af in geprogrammeerde cycli (rechts) (afb: Danino-lab)

Immuuntherapieën worden gebruikt om het eigen afweersysteem aan te zetten kankercellen te vernietigen, maar voorlopig werkt dat lang niet bij alle kankers. Onderzoekers van de Amerikaanse Columbiauniversiteit gebruiken nu ‘programmeerbare’ bacteriën om in moeilijk bestrijdbare vaste tumoren door te dringen en daarin de voor het tumor dodelijke lading af te leveren. Bij muisjes lijkt dat te werken. Ook de uitzaaiingen schenen te worden opgeruimd.  Lees verder