‘Steriele’ muizen produceren zaadcellen van ratten

Zo maak je muisjes met rattenzaad

Zo maak je muisjes die rattenzaad produceren (afb: Cell)

Steriele muisjes die zaadcellen van ratten kunnen voortbrengen, waarom zou je dat willen? Om bedreigde diersoorten van uitsterven te behoeden, stellen de onderzoekers, maar ook ten behoeve van diermodellen, zoals dat oneerbiedig heet, van bepaalde proefdieren. Lees verder

Muizenembryo’s van stamcellen gekweekt in kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder

Kunstbaarmoeder (afb: Weizmanninstituut)

Wat er in de baarmoeder gebeurt is nog steeds een van de best bewaarde geheimen in de biologie. Onderzoekers zijn al langer bezig die situatie na te bootsen in labsystemen, maar die pogingen zijn tot nu toe alle gesneefd. Hoe en waardoor is niet duidelijk, maar ze geven het niet op. Nu zijn muizenembryo’s gekweekt in een kunstbaarmoeder uitgaande van embryonale stamcellen. Die ontwikkelden zich tot de achtste dag (draagtijd muizen is twintig dagen) en daarna stokte de ontwikkeling. De onderzoekers rond Jacob Hanna van het Weizmanninstituut in Isaraël willen de truuk ook met menselijke embryonale stamcellen uithalen. Alleen maar om de geheimen van de voorgeboorte te ontrafelen of om weefsels te kweken, stellen ze, niet om kindjes in de fabriek te maken. Lees verder

Muizenhersencellen zijn geen mensenhersencellen

radiële gliavoorlopers

Neuronen en astrocyten worden gevormd uit voorlopercellen. Door de aanmaak van PTB in astrocyten te verstoren vormen die zich om tot neuronen (afb: Nature)

Veel geneeskundig onderzoek wordt eerst bij dieren uitgevoerd, vooral bij muisjes. Die dierproeven zouden iets moeten zeggen over de bruikbaarheid van een nieuwe methode bij mensen, maar al vaker is aangetoond dat de resultaten van muisproeven niet een op een te vertalen zijn naar mensen. Nu lijkt het er op dat ook muizenhersencellen geen mensenhersencellen zijn. De hersencellen van een muis zijn veel beter bestand tegen oxidatieve stress dan mensenhersencellen. Die oxidatie stress kan leiden tot allerlei hersenaandoeningen. Lees verder

Onderzoekers werken aan viruswerende cellen

George Church, de 'aartsvader' van de synthetische biologie

George Church, de ‘aartsvader’ van de synthetische biologie (afb: Harvard)

In 2016 startte het Genoomproject-schrijf (GP-write), met oorspronkelijk nog de H van Human (menselijk) erbij. Dat beoogde het van nul af aan opbouwen van hele (menselijke) genomen. Vooralsnog was dat een beetje al te ambitieus. Ook was er argwaan over mensen die uit het lab zouden komen. Onlangs hebben de oprichters hun ambities ietwat bijgesteld. Op een bijeenkomst in Boston maakten ze bekend om viruswerende cellen te gaan ontwikkelen. Dat zal nog een hele klus worden (als dat al lukt).
Lees verder

Gaan we menselijke organen kweken in varkens?

Het inspuiten van menselijke stamcellen in een varkensembryo

Het inspuiten van menselijke stamcellen in een varkensembryo (afb: Juan Carlos Izpisua Belmonte)

Misschien ligt het aan mijn hoge leeftijd, maar ik vind dat het geknutsel aan de biologie/het leven steeds meer Frankenstein-trekken krijgt. Er wordt al langer op gespeculeerd om menselijke organen in varkens te kweken, maar het lijkt er op dat onderzoekers van het Amerikaanse Salkinstituut een forse stap op weg naar dat doel hebben gezet. Ze voorzagen een varkensembryo van menselijke stamcellen in de hoop en verwachting dat die vruchten zullen uitgroeien tot een chimeer: varkens met een mensenorganen. Het verhaal dat de onderzoekers daar bij houden is dat het in eerste instantie niet gaat om donororganen, maar om een methode om de ontwikkeling van menselijke stamcellen te kunnen bestuderen. Dat is zeker niet het einddoel. Lees verder

Moedermuizen geven DNA van hun bacteriën door

Antilichaam

Een antilichaam

Muizenmoeders geven hun ‘eigen’ bacteriën door aan hun kinderen, zo kwamen onderzoekers de universiteit van Washington in St.Louis (VS) tot ontdekking. Al eerder bleek uit onderzoek dat de ‘darmflora’ een grote invloed heeft op het functioneren van het hele ‘systeem’ (mens of ander zoogdier). Ook zouden de resultaten van dit onderzoek licht kunnen werpen op onverklaarbaarheden in genetisch onderzoek bij muizen (of proefdieren in het algemeen).
Lees verder

Muis met hersencellen mens is ‘slimmer’

Stercel

Een stercel (astrocyt) en een neuron

Muizen met menselijke hersencellen, de zogeheten glia- of lijmcellen, lijken slimmer te worden, zo constateerden onderzoekers van de universiteit van Rochester (VS). “Het is nog steeds een muizenbrein”, zegt onderzoeker Steve Goldman, “maar alle niet-neurale cellen zijn menselijke cellen.” Lees verder

Embryonale stamcellen gemaakt (?)

Stamcellen uit navelstreng

Menselijke stamcellen worden, onder meer, ‘geoogst’ uit de navelstreng


Onderzoekers van het Europese lab voor moleculaire biologie (EMBL) in Heidelberg en van de universiteit van Cambridge (VK) schijnen er in geslaagd te zijn pluripotente stamcellen, ontstaan uit volwassen gespecialiseerde cellen, ’terug te brengen’ tot de oorspronkelijke embryonale staat. Opvallend is dat de onderzoekers de term embryonale stamcellen, de originele alleskunners onder de stamcellen, zorgvuldig vermijden. Waarschijnlijk zijn ze wat voorzichtig geworden na het STAP-celdrama van de Japanse onderzoekster Haruko Obokata.
Lees verder

Gentherapie bij demente muisjes lijkt succesvol

HersensEvOnderzoekers van de autonome universiteit van Barcelona zouden met een gentherapie de aftakeling in de hersentjes van demente muizen tot staan hebben weten te brengen. Het geheugen van de diertjes bleek na de behandeling stabiel te blijven. Alzheimer, een vorm van dementie, is ongeneselijk. De Spaanse neurologen rond Carlos Saura hopen dat de therapie ook bij mensen werkt. Lees verder

Effecten van stress en leefgedrag blijken overerfbaar

Bang muisje

Stressmuisjes zijn minder bang bij het betreden van onbekende ruimtes dan gewone muisjes.

Het blijkt dat allerlei effecten van leefgedrag op de genen kan worden doorgegeven aan volgende generaties. Hoe dat gebeurt, was niet bekend en veel wetenschappers twijfelden er aan of die epigenetische overerving wel bestaat. Onderzoek van Isabelle Mansuy van de technische hogeschool in Zürich (ETHZ) doet vermoeden dat bepaalde RNA-moleculen (microRNA’s) daarin een rol spelen en dat de effecten van leefgedrag wel degelijk zouden worden doorgegeven aan de kinderen en zelfs kleinkinderen. Tenminste bij muizen leek dat zo te zijn. Lees verder