CRISPR gebruikt om de ‘nieuwe’ vijand te herkennen: het virus

De snelle en betrouwbare herkenning van een onbekend virus is nogal belangrijk. Met de CRISPR-technologie zouden het erfgoed van virussen kunnen worden bepaald en daarmee dus ook het DNA of RNA van een bepaald virus. Cheri Ackermanen mede onderzoeksters hebben het bestaande detectiesysteem SHERLOCK wat uitgebreid en er CARMEN van gemaakt. Met Carmen, CRISPR en Cas-13 kunnen tientallen virussen tegelijk worden bepaald/gedetecteerd. Lees verder

CRISPR gebruikt om hiv te bestrijden

CCR5-receptor

De structuur van de CCR5-receptor (geel) (afb: WikiMedia Commons)

Chinese onderzoekers hebben stamcellen zo veranderd dat ze immuun waren voor hiv-besmetting. Als die cellen bij een seropositieve man werden ingespoten dan bleek een groot deel daarvan ook een jaar later nog in leven waren. Het aantal van die cellen was echter niet groot genoeg om de hoeveelheid hi-virus in het bloed van die man te verminderen. Er traden geen bijverschijnselen van de behandeling op, maar de patiënt  werd ook niet verlost van het virus. Het zou voor het eerst zijn dat de CRISPR-methode is gebruikt om iemand van hiv te verlossen. Lees verder

Met ingespoten DNA antilichamen aangemaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt

Plasmideinjectie zorgt dat lichaam specifieke antilichamen aanmaakt (afb: KU Leuven)

Antilichamen, onderdeel van ons afweersysteem, worden steeds vaker gezien als adequate middelen om ziektes te bestrijden, maar in het lab gemaakte antilichamen schijnen nogal prijzig te zijn. Onderzoekers van de KU Leuven denken een goedkopere manier gevonden te hebben. Ze laten ons lichaam zelf die antilichamen aanmaken door ze in te spuiten met stukjes DNA in ringvorm. Dat schijnt veel efficiënter en dus (?) goedkoper te zijn. Bij schapen werkte het.
Lees verder

‘CRISPR-meisjes’ van He worden waarschijnlijk niet (zo) oud

CCR5-receptor

De structuur van de bewuste CCR5-receptor (geel) met die van een stukje celmembraan (grijs en rood) (afb: WikiMedia Commons)

De Chinese onderzoeker Jiankui He heeft naam gemaakt als eerste wetenschapper waarvan bekend is dat die het genetisch materiaal van ongeboren vruchten genetisch heeft veranderd. De twee meisjes zouden door het resultaat van zijn ingreep resistent zijn voor hiv, maar volgens recent onderzoek zou hun levensverwachting wel eens aanmerkelijk lager kunnen zijn dan normaal. Lees verder

Maken gouddeeltjes gentherapie hanteerbaarder?

Gouddeeltjes als drager CRISPR-instrumentarium

Beide ‘goudzoekers’ Jen Adair (l) en Reza Shahbazi (afb: Fred Hutchinsoninstituut)

Meestal wordt de CRISPR/Cas9-genschaar in cellen afgeleverd door ‘kreupel’ gemaakte virusdeeltjes. Dat is licht problematisch en onderzoekers van het Amerikaanse Fred Hutchinson-kankerinstituut hebben nu gouddeeltjes als ‘postbodes’ gebruikt om die lading in (bloed)cellen af te leveren. Dat lijkt een gouden greep. Lees verder

Aangepaste afweercellen ingezet tegen dodelijk virus

Het dodelijk rs-virus

Het rs-virus (afb: WIkiMedia Commons)

Onderzoekers in de VS hebben bij muisjes hun afweercellen genetische zo aangepast dat ze de strijd aangaan met, onder andere omstandigheden, dodelijke virussen (in dit geval een longvirus). Met succes, stellen ze. Dit zou een oplossing kunnen vormen voor ernstige ziekteverwekkers waar geen vaccins tegen zijn, maar dergelijke technieken zijn duur. Lees verder

Immunotherapie verdrijft hiv-besmetting volledig

Aangepaste dendrietcellen helpen hiv uit zijn schuilplaats te verdrijven

MDC1 (blauw) en T-helpercellen (geel) (afb: univ van Pittsburgh)

Hiv is allang niet meer de kleine onzichtbare moordenaar. Hiv-besmetting is niet langer synoniem voor een vreselijke dood, maar het blijkt nog steeds lastig het hi-virus radicaal uit een lichaam te verwijderen. Het virus lijkt een manier (gevonden?) te hebben om onder te duiken en weer boven water te komen als het de gastheer wat slechter vergaat zoals het koortslipvirus (herpes). Nu schijnen onderzoekers in de VS een immuuntherapie te hebben ontwikkeld die radicaal zou afrekenen met dat hardnekkige virus; met behulp van een (ander) virus… Vooralsnog moet deze behandelingswijze nog door de (strenge) ‘ballotage’ van de klinische proeven. Lees verder

Nanodeeltjes vermomd als cellen als ‘hulp in de huishouding’

Nanosponsjes als antibioticum (?)

Nanosponsje kan veel gifstoffen neutraliseren en/of absorberen (afb: Zhang Lab)

Het lichaam, dat conglomeraat van biljoenen cellen zit over het algemeen goed in elkaar. Het heeft een vernuftig afweersysteem, maar dat is niet onfeilbaar. Er wordt op grote schaal onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van nanodeeltjes, al of niet vermomd als cellen, om als ‘hulp in de huishouding’ allerlei hand- en spandiensten te laten doen in het lichaam waar dat het even laat afweten. Dat kan zijn als bezorger van medicijnen te bestemder plek, maar ook om gif te verwijderen of om beschadigd weefsel te herstellen. Lees verder

Synthetische eiwitten mobiliseren afweersysteem tegen hiv

Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel

Op basis van rekenmodellen ontwierpen onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania eiwitten die een aantal eigenschappen gemeen hadden met het membraanoppervlak van het hi-virus. De synthetische eiwitten zorgden ervoor dat het afweersysteem van konijnen antilichamen tegen hiv gingen aanmaken. De onderzoekers denken dat mettertijd een effectief vaccin tegen hiv te kunnen maken. Er is wel nog wat onderzoek nodig. Lees verder

Hersens gengemanipuleerde baby’s kunnen ook zijn veranderd

Jankui He, manipulator van embryogenoom (?)

Jiankui He op genoomcongres in Hongkong vlak voor hij van het toneel verdween (bijna letterlijk)

De hersens van twee zuigelingen waarvan het genoom is veranderd om ze hiv-bestendig te maken zouden ook veranderd kunnen zijn, denken onderzoekers. Of dat schadelijk of voordelig zou kunnen zijn konden ze niet zeggen. Jiankui He, die de genoomverandering realiseerde, schijnt in China inmiddels vervolgd te worden. Lees verder