In China genoom tweeling bewerkt

Jiankui He bewerkt genoom ivf-tweeling

Genoomonderzoeker Jiankui He van de universiteit van Shenshen (afb: MIT Technology Review)

Een Chinees wetenschapper stelt dat hij heeft meegewerkt aan de bewerking van het genoom van een meisjestweeling. De meisjes zouden daardoor niet vatbaar zijn voor het hi-virus. De DNA-bewerking zou succesvol zijn geweest en de meisjes zouden gezond en wel thuis zijn. Het voorval zou niet geverifieerd zijn via een onafhankelijk DNA-onderzoek. Ook is het niet behandeld in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift. Lees verder

Schuilplaats hi-virus ontdekt

Een rasterelektronenmikroskoopopname van virusdeeltjes op een witte bloedcel

Het humane immunoindefi-ciëntievirus (hiv) is deels zo lastig te bestrijden omdat dat virus zich weet schuil te houden. Het virus is in bedwang te houden, maar je komt er nooit helemaal van af. Onderzoekers van de universiteit van Sydney (Aus) denken nu te weten hoe dat beestje zich onttrekt aan de aandacht van het afweersysteem: in CD4+-T-cellen (ook T-helpercellen genoemd), nota bene een onderdeel van dat systeem. Lees verder

Een enkel molecuul cruciaal voor celdeling

ESCRT-eiwitten en 'opbouwer' Vps4 belangrijk voor de celdeling

ESCRT-eiwitten, belangrijk voor de celdeling, worden voortdurend vernieuwd door Vps4-moleculen (roze/geel) (afb: Beata Edyta Mierzwa, BeataScienceArt.com)

Onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Genève denken ontdekt te hebben dat een enkel  molecuul een hoofdrol speelt in de celdeling. Het molecuul Vps4 blijkt de eiwitten die zich met membraamdeling bezighouden voortdurend te vernieuwen. Zonder lukt de deling niet of moeizaam. Meteen komen er dan weer speculaties om de hoek kijken over behandelingsmethoden tegen kanker en hiv. Lees verder

Cellen met antilichamen resistent te maken tegen hiv

Antilichamen blokkeren virussen cel binnen te komen

De cellen met een antilichaam op het celmembraan dat de receptor voor het rhinovirus blokkeert overleefden (afb: Lerner)

Je bindt antilichamen aan hiv bevechtende afweercellen en je krijgt cellen die onaantastbaar zijn voor dat virus. Die resistente cellen zouden snel de door het virus omgebrachte cellen kunnen vervangen en daarmee iemand van het virus kunnen bevrijden, denken onderzoekers van het Amerikaanse Scripps-instituut. “Dit zou mensen lang tegen het virus kunnen beschermen”, stelt onderzoeker Jia Xie. De onderzoekers zijn van plan de methode op veiligheid en doelmatigheid te testen, alvorens die kan worden toegepast bij mensen. Het is de bedoeling een behandeling te ontwikkelen die leidt tot genezing zonder verdere medicatie.
Lees verder

Dodercellen van afweer vinden ‘verstopt’ virus

Hi-virussen op een T-cel

Hi-virussen (paars) op een T-cel

Het afweersysteem is een mooi (en ingewikkeld) systeem, maar af en toe lijkt het wel of het de weg gewezen moet worden. Sommige virussen, zoals het humane immunodeficiëntievirus (hiv), kunnen niet ‘uitgeroeid’ worden, doordat ze zich schuil kunnen houden voor het afweersysteem. Ze kunnen op elk moment weer hun gevaarlijke kop opsteken. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat er wel degelijk afweercellen bestaan die die virusdeeltjes in hun schuilplaatsen kunnen opzoeken en vernietingen, de folliculaire cytotoxische T-cellen of folliculaire dodercellen. Ze schijnen alleen een handje geholpen te moeten worden om hun destructieve taken te voltooien. De onderzoekers hebben al wat ideeën dienaangaande. Lees verder

Kankerpatiënten met stamceltransplantatie hiv-vrij (?)

Onderzoekster Anne(marie) Wensing van het UMC over hiv, kanker en stamceltherapie

Onderzoekster Anne(marie) Wensing van het UMC

Een stamceltransplantatie bij twee hiv-patiënten die ook kanker hadden zou er toe geleid hebben dat er geen spoor in het bloed meer is terug te vinden van het virus. Dat heeft onderzoekster Anne(marie) Wensing van het UMC in Utrecht onlangs op de internationale aidsconferentie in Durban bekendgemaakt. Hoe het met de kanker gesteld is vertelt het verhaal niet. Ook is mij niet duidelijk wat de stamcelbehandeling als doel had.  Lees verder

Foutcontrole in aflezen van RNA ‘hersteld’

Een omgekeerde transcriptase die zijn kopieerwerk ook controleert op fouten

Het RTX-enzym. De met rood aangegeven veranderde aminozuren zijn essentieel voor de controle, roze stukken zijn belangrijk. RNA is geel en DNA is in blauw aangegeven (afb: univ. van Texas)

Het systeem dat leven heet zit fabelachtig in elkaar, maar is niet zonder weeffouten. Zo’n driemiljard jaar geleden zou een ‘fout’ zijn ontstaan in de manier van aflezen van genetische informatie van RNA, die ons nog steeds parten speelt. Terwijl  de enzymen die DNA dupliceren, de DNA-polymerases het kopie nauwkeurig vergelijken met het origineel, doen zogeheten reverse transcriptases, die RNA omzetten in DNA, dat niet. Onderzoekers van de universiteit van Texas hebben een enzym gefabriceerd, RTX gedoopt, dat die fout repareert. Daarmee zouden RNA veel beter dan tot nu toe kunnen worden afgelezen. Dat zou de mogelijkheden van persoonsgerichte medicatie aanzienlijk vooruithelpen.
Lees verder

Weer genoom menselijke embryo veranderd

Menselijke embryo's in een petrischaaltje

Menselijke embryo’s in een petrischaaltje

Weer hebben Chinese onderzoekers, naar eigen zeggen, met behulp van de CRISPR/Cas9-methode het DNA van een menselijke vrucht veranderd. Het zou de onderzoekers zijn gegaan om die resistent te maken tegen hiv-infectie. Als het klopt zou dit de tweede keer zijn dat (Chinese) onderzoekers zich uitkuren aan het sleutelen aan het menselijke erfgoed. Lees verder

Hi-virus kan CRISPR/Cas9-aanval weerstaan

Hi-virus muteert na CRISPR/Cas9-aanval

Virussen die niet het loodje leggen door de CRISPR/Cas9-aanval veranderen hun DNA via het eigen reparatiemechanisme (NHEJ repair) (afb: Cell Reports)

Het van bacteriën geleende CRISPR/Cas9-systeem (het knippen en plakken van genen) wordt nu veel door onderzoekers gebruikt om DNA te bewerken, maar dat is ooit begonnen als bacteriële afweer tegen virus-en bacteriofaag-aanvallen.  Daar zou dat dan ook voor menselijke gebruik toe kunnen dienen, maar onderzoekers vonden dat het hi-virus een afweer tegen een CRISPR/Ca9-aanval kan opbouwen (pdf-bestand). De onderzoekers denken dat op zijn minst meer delen van het virus-DNA moeten worden aangepakt om dat systeem als virusverdelger (in feite wordt de vermeerdering gestopt) te kunnen gebruiken. Niet alleen bij hiv, overigens, maar daarvoor is nog een lange weg te gaan.
Lees verder

Hi-virus steeds verder in het nauw

Frank Buchholz op een foto uit 2011

Onderzoeker Frank Buchholz (TU Dresden)  op een foto uit 2011

Een besmetting met hiv leidt al lang niet meer onvermijdelijk tot de instorting van het afweersysteem (wat aids is). Het probleem is dat dat virus in het lichaam kan ‘onderduiken’ door zijn DNA in het celgenoom te planten.  Juist dat vermogen van het virus gebruiken onderzoekers nu om het ooit zo gevreesde virus de nekslag te geven. Ze ontwikkelden een schaar die het virus-DNA uit het cel-DNA knipt. Dat lukte de onderzoekers in 2014 al bij celkweken. Nu willen Duitse onderzoekers die methode gebruiken om het virus defintief de nek te breken. Ze zijn nog wel op zoek naar € 15 miljoen. Lees verder