CRISPR-methode ontwikkeld om vele genen tegelijk te veranderen

Cas9 tov Cas12a

De Cas12a-schaar schijnt betrouwbaarder te zijn dan Cas9

Onderzoekers van de Zwitserse technisch hogeschool in Zürich (ETHZ) hebben de CRISPR-methode zo veranderd dat daarmee het  genoom tot op 25 plaatsen tegelijk is te veranderen. Die aangepaste techniek hebben ze op kweken van menselijke cellen uitgeprobeerd en kennelijk met succes. Daarmee zouden ook ingewikkelder genoombewerkingen binnen handbereik komen.
Lees verder

Kunnen (synthetische) antilichamen weefsel herstellen?

Wnt-eiwitten

Wnt-eiwitten in actie na een hartinfarct (afb: Nature)

Antilichamen vormen een wezenlijk onderdeel van ons afweersysteem. Ze zetten dat aan het werk als ze specifieke ziekteverwekkers ontdekken. Nu denken onderzoekers van de universiteit van Toronto (Can) dat (synthetische) antilichamen weefsels in ons lichaam kunnen helpen zich te herstellen. Lees verder

Weer recept om herstelvermogen zenuwcellen te herstellen?

Zenwustelsel

Zenuwcellen in het centraal zenuwstelsel herstellen niet, wel die in het perifere zenuwstelsel (afb: gezondheidsuniversiteit.nl)

Het is bekend dat schade aan zenuwweefsel van het centrale zenuwstelsel niet en dat aan het perifere zenuwstelsel wel heelt. Al vele jaren wordt er gezocht naar methode dat herstelvermogen op te krikken, maar al te veel succes is op dit terrein niet te noteren geweest. Het blokkeren van het PTEN-gen zou een manier zijn, maar dat zou kunnen leiden tot kanker. Nu denken onderzoekers van de Ruhruniversiteit in Bochum rond Dietmar Fischer uitweg gevonden te hebben…. Lees verder

Cellulair DNA voorzien van extra geheugen met DOMINO

DNA-geuheugen

DNA voorzien van EN- en OF-poorten (afb: MIT)

Met behulp van de CRISPR-methode hebben onderzoekers van, onder meer, het MIT in Cambridge (VS) bacterieel maar ook menselijk DNA in cellen voorzien van extra informatie. Die informatie kan gebruikt worden om allerlei processen in een cel te volgen als die, bijvoorbeeld, wordt blootgesteld aan bepaalde stoffen. Dat ‘geheugen’ kan bijvoorbeeld gebruikt worden om een bepaald eiwit te produceren na een bepaalde verloop van gebeurtenissen en vast nog wel meer ingewikkelde dingen. Lees verder

CRISPR gebruikt voor medicijnafgifte en sensoren

CRISPR-gestuurd DNA-hydrogels

Zo moet je de werking ongeveer voorstellen (afb: Science Han et. al.)

Met behulp van de CRISPR-techniek kun je het genoom bewerken, maar je kunt er ook DNA mee bewerken dat wordt gebruikt om medicijnen ter plekke in het lichaam af te leveren of om als sensor te dienen. Nature heeft het dan over slimme materialen, maar dat slaat natuurlijk (let op) helemaal nergens op. Lees verder

Bepalen telomeren de (pluri)potentie van stamcellen?

Pluripotentiemechanisme

In normale pluripotente cellen (boven) wordt veel TRF1 aangemaakt. Het Polycombcomplex (PRC2, bestaand uit EDD, EZH2 en Suz12) is zwak gebonden aan het genoom en zijn de pluripotente genen actief. Als het TRF1-gen wordt uitgeschakeld (onder) verhoogt de aanmaak van TERRA’s en verandert de genexpressie. K27me3 is een epigentisch kenmerk.(afb: CNIO)

Sinds in 2006 de Japanse onderzoeker Sjinja Yamanaka demonstreerde dat je uit gewone rijpe cellen weer (pluripotente) stamcellen kunt maken is dat in bijna elk genetisch lab gesneden koek maar hoe dat nou precies zit met die gefabriceerde stamcellen is nog steeds vrij duister. Welke genetische en andere signalen zorgen voor die omprogrammering. Onderzoeksters van het Spaanse kankerinstituut rond Maria Blasco denken dat telomeren, die ‘onnutte’ uitlopers van chromosomen daar een rol in spelen. Lees verder

CRISPR nadert de praktijk

CRISPR-Cas9 met gids-RNA en doel-DNA

Het Cas9-complex (blauw) ‘omarmt’ het gids-RNA (rood) en DNA (geel) (afb: Bang Wong)

Of het helemaal klopt weet ik niet, maar Science News meldt dat de eerste klinische proeven op stapel staan waarbij ziektes worden behandeld met de CRISPR/Cas9-methode. De eerste zou een aangeboren blindheid betreffen die de betreffende onderzoekers met de CRISPR-genschaar willen repareren. De proefpersonen krijgen daarbij het CRISPR-gereedschap in de ogen ingespoten in de hoop dat dat daar zijn heilzame werk doet…. Lees verder

Ebolamedicijn in de maak

Zo dringt het ebolavirus de cel binnen

Zo dringt het ebolavirus de cel binnen. De geteste antilichamen voorkomen dat. (afb: Albert Einstein College)

Het lijkt er op dat er een effectief middel is ter bestrijding van de ebolabesmetting of zelfs twee. In een klinische proef zou 90% van de ebolagevallen met succes zijn behandeld me twee experimentele medicijnen, aangeduid met REGN-EB3 en mAb114. De klinische proef, uitgevoerd in Congo, bleek zo succesvol dat die vroegtijdig werd afgebroken. Tot nu toe zijn in Congo 2800 mensen besmet door het ebolavirus, waarvan er inmiddels 1900 zijn overleden. Lees verder

Bloed/hersenbarrière lek bij Alzheimer

Het opbouwen van een bloed/hersenbarrièremodel

Het opbouwen van een bloed/hersenbarrièremodel. bEC staat voor (bloed)endotheelcellen), AD-cellen zijn Alzheimercellen (afb: MIT)

De voor de ziekte van Alzheimer kenmerkende beta-amyloïde-plaques in de hersens verstoren hersenfuncties en veroorzaken de dood van hersencellen. Die eiwitklonteringen zouden echter ook verantwoordelijk zijn voor het lek raken van de bloed/hersenbarrière waardoor normaaluit de hersens geweerde stoffen het effect van de ziekte kunnen verergeren. Onderzoekers van, onder meer, het MIT in Cambridge (VS) kregen dat vermoeden bevestigd op basis van onderzoek aan een model voor die barrière. Lees verder

Regeert een enkel eiwit het verouderingsproces?

Wormpjes zonder LIN-53

Links een wormpje met en rechts zonder LIN-53 (afb: Tursunlab MDC)

Onderzoekers van het Max Delbrückcentrum voor voor medische systeembiologie in Berlijn denken een epigenetisch mechanisme op het spoor te zijn gekomen dat een sterke invloed heeft op gezond ouder worden. Het lijkt er op dat een enkel eiwit, aangeduid met LIN-53, de spiersamenhang, levensduur en het peil van een essentiële suiker regelt. Kan dat waar zijn? Aangetekend dient te worden dat het om onderzoek bij rondwormpjes gaat, maar dat zijn wel ‘modeldiertjes’. Lees verder