Doorsnede echte huid
Het schijnt voor het eerst onderzoekers gelukt te zijn om uit menselijke stamcellen huidweefsel te kweken compleet met haar. De kweekhuid is bij muisjes al getransplanteerd. Wordt dat de ‘oplossing’ van de kale kop? Die kweekhuid zou ook uitkomst kunnen bieden bij brandwonden, bijvoorbeeld. Lees verder
Gemerkte menselijke cellen in muizenembryo’s (afb: Feng et. al)
Er wordt nog steeds onderzoek gedaan naar mogelijkheden om menselijke organen te kweken in dieren. Onderzoekers hebben met dat doel voor ogen muisjes gekweekt die tot voor 4% bestaan uit menselijke cellen. De embryootjes werden na zeventien dagen vernietigt. Tot nu toe zouden onderzoekers nooit verder dan 0,1% zijn geweest. Lees verder
Een rasterelektronenmicroscoopopname van alvleeskliercellen
De geschiedenis lijkt zich te herhalen. Al eerder in 2016 mocht ik melden dat er uit pluripotente stamcellen insulineproducerende betacellen waren gemaakt, maar ook dat was geen primeur. Nu meldt het Duitse Helmholtzcentrum nog maar weer eens dat uit pluripotente cellen van mensen insulineproducerende betacellen zijn gemaakt die goed reageren op wisselende glucosespiegels in het bloed. Wat ging er vorige keren fout? Lees verder
Het netvlies
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een oogziekte waarbij de lichtgevoelige in de gele vlek (macula) afsterven. Die degeneratie leidt uiteindelijk tot blindheid. Onderzoekers in de VS hebben huidcellen van mensen en muizen direct omgeprogrammeerd tot lichtgevoelige netvliescellen en die in het netvlies van blinde muizen geplant. Zes van de veertien blinde muizen kon daarna weer licht van donker onderscheiden. Lees verder
In het lab uit pluripotente stamcellen gemaakt ND-cellen (pijltjes) (afb: Sturgeon et. al)
Het is hier al wel vaker gezegd dat ons afweersysteem wel degelijk optreedt tegen kanker, maar de diverse kankers hebben vaak methoden ontwikkeld om dat afweersysteem voor de gek te houden. Bij een immuuntherapie worden die afweercellen van een patiënt weer weerbaar gemaakt (je hebt ook immuuntherapie waarbij donorafweercellen worden gebruikt). Nu blijkt dat ‘verjongde’ afweercellen, verkregen uit pluripotente stamcellen, beter werken dat de weerbaar gemaakte eigen afweercellen van de patiënt (in dit geval een muisje). Ook in kweken van menselijke cellen werkte de truc om potentere afweercellen te maken. Lees verder
De telomeerlengte van de pluripotente stamcellen werd ook bij de 114-jarige weer op lengte gebracht, zij het minder vaak dan bij de jongere proefpersonen (afb: Evan Snyder)
Er zijn nogal wat mensen die eeuwig zouden willen leven. Mij lijkt me dat knap vervelend. Hoe dan ook je kunt je natuurlijk als wetenschapper afvragen waarom sommige mensen zo absurd oud worden en anderen met pijn en moeite de veertig halen. Dat heeft voor een niet onbelangrijk deel met je leefwijze te maken maar zeker ook met aangeborenheid, je genen. Onderzoekers, wellicht toch op zoek naar dat eeuwige leven, hebben nu stamcellen gefokt van cellen van 110-plussers, de ‘supercenturions’. Lees verder
De zuigprinter in werking (afb: Penn State)
Het ‘bouwen’ van organen is een vurige wens van medische onderzoekers, maar dat is niet zo eenvoudig, Simpelweg wat cellen naar elkaar ‘gooien’ levert wel iets van een meercellig systeem op, maar dat heeft vaak weinig te maken met het ‘origineel’. Er worden gels gebruikt om het te vormen weefsel/orgaan vorm te geven, maar organen bestaan niet uit een of een paar verschillende soorten cellen en hoe zorg je er voor dat de cellen op de goed plaats komen te zitten. Met zuigmondjes (pipetjes) om die de cellen op hun plaats zetten, denken onderzoekers van de staatsuniversiteit van Pennsylvania rond Ibrahim Ozbolat. Lees verder
Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)
Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder
Jennifer Doudna, een van de ontwikkelaars van de CRISPR-methode (afb: KNAW)
De internationale vereniging voor stamcelonderzoek, ISSCR, wil haar richtlijnen dienaangaande bijwerken in een reactie op de jongste ontwikkelingen. Die nieuwe richtlijnen moeten er begin volgend jaar zijn. De mogelijkheden te knutselen aan het (menselijk) genoom komen steeds meer binnen handbereik en dat brengt ethische, klinische en maatschappelijke kwesties met zich mee. De organisatie vindt dat de wetenschappelijke gemeenschap op dat punt zijn verantwoordelijkheid moet dragen. Lees verder
De door de supercomputer bedachte vormen (links) en de uitkomst (rechts) (afb: PNAS)
Het lijkt op fröbelen met de natuur en misschien ook wel op de kunsten van Frankenstein: wetenschappers hebben levende kikkercellen ‘herschikt’ tot nieuwe levensvormen. Deze wat de onderzoekers xenobots noemen (xeno is Grieks voor vreemd maar hier afkomstig van de naam van de kikkersoort en bot een afko van robot) lijken in staat te zijn zich naar doelen te bewegen en kunnen ook beschadigingen herstellen. Het zijn geen robots en geen dieren, maar programmeerbare organismen, zeggen de onderzoekers. Waarom klinkt me dat zo kil en eng in de oren? Lees verder