Receptoren op T-cellen zouden hun functie in het afweersysteem bepalen (afb: Daniel Chen et. al/Cell)
Tot nu toe zou niet bekend zijn geweest hoe het komt dat de befaamde T-cellen, de ‘soldaten’ van het afweersysteem, ‘weten’ wat voor een rol ze moeten spelen; of ze bijvoorbeeld een dodercel of een geheugenvel worden. Nu denken onderzoekers erachter te zijn hoe dat komt. Dat komt door de serie receptoren op de T-cellen die al vroeg in het leven de functie van de T-cel bepalen. Lees verder
Kransslagaders (afb: WikiMedia Commons)
Er wordt nogal een gesteld, vooral door bedrijven die daar geld mee verdienen, dat het aan je genen kunt zien welke risico’s je hebt op het krijgen van een of andere genetische ziektes. De resultaten schijnen nogal vies tegen te vallen. Onderzoekers bekeken de resultaten bij bijna vierduizend onderzochte gevallen van 926 polygene (ziekmakende mutaties op meer genen) risico’s op het krijgen van 310 ziektes. Slechts 11% van de personen waarbij die risico’s gevonden waren kregen de bijbehorende ziekte ook. Ook werd 5% van de mensen die die mutaties op meer genen niet hadden positief getest (dus vatbaar te zijn voor).
Meestal zijn er veel meer mensen die die genetische eigenschappen niet hebben waardoor je meer vals positieve dan werkelijk positieve voorspellingen krijgt. Over geldt dit verhaal niet voor tests op ziekmakende mutaties op een gen Lees verder
In maart 2022 wisten Chinese onderzoekers een ringRNA te synthetiseren tegen het coronavirus (afb: univ. van Peking/ Wensheng Wei et. al)
RNA-vaccins hebben furore gemaakt als bestrijders van de coronaziekte (dat heeft ook al een Nobelprijs opgeleverd), maar het probleem is dat die RNA-moleculen maar kort leven. Binnen een paar uur knabbelen enzymen die enkelstrengige moleculen aan stukken en functioneren ze niet meer. Zouden ringvormige RNA-moleculen niet een oplossing kunnen zijn voor dat (relatieve) tekort? Daar zitten geen eindjes aan waar die enzymen hun tanden in kunnen zetten? In theorie wel, maar vooralsnog moeten die ringRNA’s zich eerst maar bewijzen. Lees verder
Bloedcellen worden in het beenmerg aangemaakt. Links gezond merg, rechts is te zien dat bijna alle gezonde cellen zijn verdwenen en vervangen door kankercellen (paars).
Lijkt het maar zo of is het echt zo? De laatste tijd kom ik herhaal-delijk berichten tegen waarbij gesleuteld wordt aan de effectiviteit van de CAR-T-celtherapie, een immuuntherapie. Nu hebben onderzoekers het voor elkaar gekregen dat de veranderde T-cellen, die CAR-T-cellen (dus), langer in leven blijven om hun heilzame (maar dodelijke) werking tegen kankercellen langer voort te kunnen zetten. Dat deden ze door bij die CAR-T-cellen een bepaald stofwisselingsmechanisme af te remmen (waar ook kankercellen gebruik van maken). Bovendien ontstonden er geheugen-T-cellen die terugval effectief kan bestrijden. Lees verder
Toen in 2003 het Menselijkgenoomproject werd afgesloten dachten (in ieder geval) sommige wetenschappers dat we nu eindelijk de ‘handleiding’ voor leven en gezondheid hadden. Dat onderzoek heeft dertien jaar geduurd en heeft destijds zo’n 2,7 miljard dollar gekost (nu zo’n 2,5 miljard euro, maar zonder inflatiecorrectie). James Tabery, wetenschapsfilosoof en bioethicus aan de universiteit van Utah heeft een boek over de tirannie van het gen (‘Tyranny of the Gene’) geschreven en concludeert dat de gepersonifieerde geneeskunst een grote bedreiging is voor de volksgezondheid doordat die veel geld verslindt en weinig oplevert. Lees verder
CAR-T-celbehandeling met (l) en zonder T-celvernietiging (r) (afb: O’Neill et. al)
Ook in dit blog is al heel wat keren geschreven over de heilzame werking van de CAR-T-celtherapie, maar die behandeling is niet alleen erg duur maar veroorzaakt nogal nare bijwerkingen, deels doordat de niet veranderde afweercellen van de patiënt daarbij met chemo worden gedood, voordat de CAR-T-cellen worden ingebracht. Die afweerceldoding zou helemaal niet nodig zijn, waarmee die behandeling ook voor andere ziektes zoals lupus mogelijk zou zijn. Lees verder
CAR-T-cellen (blauw) vallen kankercel aan (afb: SKI)
De CAR-T-celtechniek is er al een tijdje. Bij die techniek worden de eigen afweercellen, in dit geval dus de T-cellen, genetisch aangepast om, na transfusie in het bloed van de patiënt, bepaalde kwaadaardige cellen aan te pakken. Er lijken zo langzamerhand verschillende technieken ontwikkeld te zijn om allerlei kankersoorten te bestrijden. Nu melden onderzoekers dat ze een manier gevonden hebben om vijf types bloedkankers aan te pakken. Lees verder
Spierweefsel
R(h)abdomyosarcoom is een wekedelenkanker die vrij zeldzaam is en vooral bij kinderen voorkomt. Daarbij zijn spierstamcellen ‘aangetast’. Die vorm van kanker schijnt lastig te behandelen te zijn. Nu zijn onderzoeksters er in geslaagd die woekercellen weer om te vormen tot gewone spiercellen door het NF-Y-gen uit te schakelen. Dat zou volgens hen mogelijk ook bij andere wekedelenkankers kunnen werken. Lees verder
Het heilzame (?) BCL6/BRD4-complex (afb: Andrei Kokhrotin/Stanforduniversiteit)
Al vele jaren zijn kankeronder-zoekers naar dé oplossing voor kanker, maar tot op heden blijft het martelen. Nu denken onderzoeker Gerald Crabtree van de Stanforduniversiteit in Californië en zijn collega’s de oplossing gevonden te hebben in een synthetisch eiwit (eigenlijk een combinatie van eiwitten), die de genen die kankercellen de celdood insturen weer aanzetten. Dat zou bij zeker de helft van de kankers werken. Of dat ook echt zo is zal de praktijk moeten uitwijzen. Lees verder
Zeer schematische voorstelling van Cas13d (afb: Rahul Gupta et.al in Cell)
Als iedereen kunstmatige intelligentie (ki) gebruikt kunnen genoom-bewerkers, die toch een hele vooruitstrevende tak van de wetenschap bedrijven, niet achterblijven. De onderzoekers combineerden de twee om de genactiviteit op verschillende manieren te sturen. Het ki-systeem gaf de aanwijzingen voor het gids-RNA dat de ‘schaar’ voor RNA-bewerking, Cas13d, de weg moet wijzen. Deze gecombineerde technieken zouden kunnen resulteren in nieuwe CRISPR-therapieën, hopen de onderzoekers. Lees verder