T-cellen met CRISPR/Cas9 effectief ‘gedresseerd’

T-celreceptorHet idee om afweercellen genetisch te veranderen om ze beter uitgerust in te zetten tegen infecties en tumoren dateert al uit de jaren 80, maar die veranderde T-cellen blijken vaak een stuk minder effectief dan de oorspronkelijke. Onderzoekers van de technische universiteit van München hebben nu met de genschaar CRISPR/Cas9 T-cellen genetisch zo veranderd dat ze nog alle dodelijke trekken van de oorspronkelijke T-cellen hebben. Lees verder

Bacterie als trojaans paard gebruikt bij immuuntherapie

Bacteriële immuuntherapie

Bacteriën dringen de tumor binnen (links). De bacteriën leveren hun voor de tumor funeste lading af in geprogrammeerde cycli (rechts) (afb: Danino-lab)

Immuuntherapieën worden gebruikt om het eigen afweersysteem aan te zetten kankercellen te vernietigen, maar voorlopig werkt dat lang niet bij alle kankers. Onderzoekers van de Amerikaanse Columbiauniversiteit gebruiken nu ‘programmeerbare’ bacteriën om in moeilijk bestrijdbare vaste tumoren door te dringen en daarin de voor het tumor dodelijke lading af te leveren. Bij muisjes lijkt dat te werken. Ook de uitzaaiingen schenen te worden opgeruimd.  Lees verder

Boodschapper-RNA hangt vol met modificatoren

Eiwitproductie

Via boodschapper-RNA worden stukjes DNA in het ribosoom omgezet in eiwitten. (afb.: vib.be)

Of genen actief zijn of niet wordt onder meer geregeld door methylering. Onderzoekers denken dat ook boodschapper-RNA (de kopie van een gen aan de hand waarvan eiwitten worden aangemaakt in het ribosoom) ook gemethyleerd kunnen worden en die RNA-methylering zou veel effect hebben op ons functioneren en onze gezondheid. Ook andere kleine modificatoren zouden invloed hebben op het gedrag en het lot van b-RNA. Lees verder

Ons lijf stikt van de mutaties

Mutaties in weefsels

De weefsels waarvan monsters zijn genomen (bij mannen en vrouwen verschillend) en van de cellen het RNA is uitgelezen (afb: Gad Getz et. al.)

Een analyse van de RNA-gegevens van zo’n 500 proefpersonen van 29 verschillende weefsels heeft aangegeven dat ons lijf stikt van de mutaties. We zijn heftig mozaïsch oftewel door die mutaties hebben cellen in een weefsel verschillende genomen. Dat mozaïcisme stijgt met de jaren. Vooral longen huid hebben daar last van en dat zijn niet toevallig twee organen die het meest met de buitenwereld in aanraking komen. Lees verder

Weer manier ontdekt kankercellen kansloos te maken (?)

STAT3-Ser/Hes3-signaalas

De STAT3-Ser/Hes3-signaalroute (of -as) (afb: WikiMedia Commons)

Het is bekend dat kankercellen (vooral de kankerstamcellen) manieren hebben om het afweersysteem uit te schakelen, maar ook om allerlei min of meer vernuftige behandelmethoden het hoofd te bieden. Nu denken onderzoekers van de technische universiteit Dresden een manier gevonden te hebben om kanker(stam)cellen weerloos te maken tegen behandeling. Of dat inderdaad zo is valt vooralsnog moeilijk te zeggen (zeg ik er maar vast bij;as). Lees verder

Ont-TOXen van T-cellen maakt CAR-T-therapie breder inzetbaar

CAR-T-celtherpaie ook tegen vaste tumoren te gebruiken (?)

Genetische veranderde CAR-T-cellen (lichtblauw) dokken aan aan een kankercel. Daardoor komen granzymes (celdodende enzymen) vrij (geel) die de kankercel doden (afb: La Jolla-instituut)

De CAR-T-celtherapie wordt al met enig succes ingezet tegen kanker, maar vooralsnog lijkt die immuuntherapie vooral te werken bij ‘vloeibare’ kankers zoals leukemie en niet bij vaste tumoren. Het lijkt er op dat met de verwijdering van TOX-eiwitten die therapie ook succesvol zou kunnen worden in de bestrijding van ‘vaste’ kankers zoals huidkanker. Lees verder

Aangepaste afweercellen ingezet tegen dodelijk virus

Het dodelijk rs-virus

Het rs-virus (afb: WIkiMedia Commons)

Onderzoekers in de VS hebben bij muisjes hun afweercellen genetische zo aangepast dat ze de strijd aangaan met, onder andere omstandigheden, dodelijke virussen (in dit geval een longvirus). Met succes, stellen ze. Dit zou een oplossing kunnen vormen voor ernstige ziekteverwekkers waar geen vaccins tegen zijn, maar dergelijke technieken zijn duur. Lees verder

MEK-remmers maken darmkankercellen stamcelachtiger

MEK-remmers niet effectief bij darmkanker

MEK-remmers maken van darmkankercellen darmkankerstamcellen (afb: Erasmusuniversiteit)

Er gaat geen dag voorbij zonder dat er een nieuwe, veelbelovende aanpak van kanker wordt gepresenteerd. Nou ja, ik overdrijf, maar de uitkomst is vaak dat die bij nader beschouwing niet werkt of soms zelfs averechts. Onderzoekers van, onder meer, het Duitse kankerinstituut DKFZ moesten constateren dat zogeheten MEK-remmers de Wnt-signaalroute activeren bij darmkankercellen. Daardoor kunnen de kankercellen eigenschappen krijgen die lijken op die van stamcellen, waardoor ze ongevoelig worden voor veel kankertherapieën. Lees verder

De achilleshiel van ongeneesbare hersenkanker gevonden (?)

Mensenglioom in muizenhersens

Mensenglioom in muizenhersens met zich verspreidende glioomcellen (rood) (afb: Pirjo Laakkonen)

Glioblastomen, ook gliomen genoemd, zijn tot nu toe ongeneesbare hersentumoren. Die kunnen niet operatief verwijderd worden omdat ze zich door de hersens verspreiden en chemotherapie werkt niet (goed). Onderzoeksters rond Pirjo Laakkonen van de universiteit van Helsinki denken nu de achilleshiel van deze hersenkanker gevonden te hebben: de membranen van lysosomen (celorgaantjes die de rommel in een cel opruimen). Lees verder

Synthetische eiwitten doden kankercellen en sparen gezonde

Synthetische eiwitten doden kankercellen en laten gezonde ongemoeid

Het RASER-proces in beeld gebracht met rechtsonder de resultaten (afb: Standford, Linlab)

Synthetische kankercellen die zijn ontworpen om overactieve biologische routes te detecteren schijnen kankercellen te kunnen doden en gezonde cellen te sparen, zo beweren onderzoekers van de Standforduniversiteit in Californië. Lees verder