Categorie archieven: DNA-bewerking

‘Zachte’ CRISPR zou nauwkeuriger zijn en ‘natuurlijker’

Geplaatst op door
Beantwoorden
Nickasereparatie

Nickases werken beter bij reparatie van ziekmakende genen dan genschaar Cas9, waarbij een DNA-reaparatiesysteem van de cel het herstelwerk doet (afb: UCSD)

De van bacteriën geleende genoom-bewerkings-techniek CRISPR (eigenlijk een afweersysteem) wordt een grote toekomst toegedicht in het repareren van genetische fouten, maar kampt met nogal wat ‘kinderziektes’ waaronder onbedoelde effecten. Nu zou en groep biologen van de universiteit van Californië in San Diego in de groep van Ethan Bier een ‘zachte’ variant van de CRISPR-methode hebben ontwikkeld die gebruik maakt van nickases en van de natuurlijke DNA-reparatiemethodes, die daardoor ook nauwkeuriger zou zijn. Lees verder →

Genetherapie is geen appeltje-eitje

Geplaatst op door
Beantwoorden
Een adenovirus

Een adenovirus heeft wel iets weg van een kunstmaantje (afb: Wiki Commons)

Ook in dit blog wordt regelmatig aandacht aan gentherapieën besteed die beloven foute mutaties te repareren of het afweersysteem weerbaarder te maken tegen ziektes als kanker, maar prutsen aan het ingewikkelde systeem dat (menselijk) leven heet gaat niet zo maar en niet zonder risico. Soms blijkt het middel erger dan de kwaal of zijn er op zijn minst onbedoelde neveneffecten. Daar wordt dan weer aan gesleuteld, maar komt het ooit zover dat deze technieken breed kunnen worden ingezet of blijft het martelen?
Lees verder →

Een ‘vermenselijkt’ virus als kankerdoder (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het genetisch veranderde pokkenvirus zou alleen kankercellen doden en het afweersysteem activeren. Het menselijk gen hNIS codeert voor een ionkanaal waardoor kankercellen zouden kunnen worden bestookt met radioactieve jodium- rheniumisotopen (afb: Imugene)

Het Australische bedrijf Imugene is gestart met klinische proeven met een genetisch veranderd pokkenvirus (Vaccinia), aangeduid met CF33-hNIS, bij kankerpatiënten met tripelnegatieve borstkanker met uitzaaiingen. Dat virus is genetisch zo veranderd dat het een menselijk gen bevat waardoor het gemodificeerde virus een ‘kankerdoder’ wordt (moet worden). De proefpersonen hebben gemeen dat eerdere behandelingen geen effect meer hadden op de ziekte. Lees verder →

Genoombewerking richt zich steeds vaker op landbouwgewassen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Procédé priembewerking

In de priembewerking worden stukjes DNA streng voor streng vervangen (afb: Nature)

Ook in dit blog ligt de nadruk bij genoom-bewerking vooral op geneeskundige toepassingen, maar dat betekent niet dat die op andere terreinen niet belangrijk is of kan worden. Als we het wetenschapsblad Nature mogen geloven (en waarom niet?) grijpen steeds meer landbouwbiologen naar die methoden om landbouwgewassen aan te passen, maar dat blijkt niet zonder problemen. Er zijn nog heel wat hobbels te nemen om landbouwgewassen genetisch zo te veranderen dat ze de honger en de ondervoeding in de wereld tot het verleden verbannen (of gaat het daar niet om?; as). Lees verder →

Aanvullende methode voor bewerking mitochondriaal DNA gevonden

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bewerking mitochondriaal DNA

Drie factoren nodig voor de bewerking van mitochondriaal DNA. (afb: Cell)

Je denkt als je je jaren bezighoudt met genetica en genoombewerking dat je onderhand wel weet wat er speelt en wat wel en niet bekend is. Niet dus. Volgens een bericht in bdw.de zou voor het eerst mitochondriaal DNA (het omwisselen van een A-nucleotide in een G-nucleotide) DNA zijn aangepast. Huh? Dat was toch al eerder gedaan? Dat was zo, maar met de huidige techniek kunnen andere nucleotiden worden uitgewisseld. Dus…. Lees verder →

Gendruk zou kunnen werken om muggenpopulatie te verkleinen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gelekoortsmug

Gelekoortsmug (afb: WikiMedia Commons)

Al jaren doet het Britse bedrijf Oxitec proeven met genetische veranderde muggen om muggenpopulaties die ziektes verspreiden te decimeren. Deze gendrukproeven zouden volgens het bedrijf resultaten hebben opgeleverd, maar het zou nog geen bewijs van de bruikbaarheid van gendruk tegen ziektes die door muggen verspreid worden zoals malaria of zika. Daar is steviger wetenschappelijk bewijs voor nodig. Lees verder →

“Vergeet die mammoet nou maar”

Geplaatst op door
Beantwoorden
De kersteilandrat

De kersteilandrat (afb: WikiMedia Commons)

Dinosauriërs stierven 65 miljoen jaar geleden uit, mammoets 4000 jaar geleden. Al jaren wordt er gezeurd

over het ‘heroprichten’ van de mammoet met DNA dat is aangetroffen bij mammoetresten. Olifanten zouden moeten fungeren als draagmoeders. Onderzoekers (paleogenetici) stellen nu dat we dat maar moeten vergeten. En niet alleen de ‘heroprichting’ van de mammoet maar ook van andere uitgestorven dieren. Lees verder →

Genoombewerking zou veiliger zijn met aangepaste genschaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stabilisatievinger Cas9

Het gids-RNA (paars) past niet helemaal op de DNA-sequentie (groen en rood). Een ‘vinger’ (blauw) op Cas9 zorgt er voor dat het DNA stabiliseert en de genschaar toch gaat knippen. (afb: Bravo/univ. van Texas)

Het eiwit Cas9 wordt ook wel genschaar genoemd. Het is een belangrijk instrument in de CRISPR-techniek om DNA te bewerken. Hoewel CRISPR/Cas9 volop in het lab wordt gebruikt om DNA en ook RNA te veranderen, zou die aanpak nog niet veilig (betrouwbaar) genoeg zijn om bij mensen te worden toegepast. In de loop der jaren is al verschillende malen gesleuteld aan het systeem om het veiliger te maken. Dit keer is de genschaar Cas9 aangepast. De onderzoekers stellen dat daardoor de kans dat er iets verandert op een andere dan de boogde plaats met een factor van tenminste duizend zou zijn verkleind. Lees verder →

CRISPR-behandeling via inspuiting lijkt succesvol, maar…

Geplaatst op door
Beantwoorden
Transthyretine

De structuur van transthyretine (afb: WikiMedia Commons)

Het zou voor het eerst zijn dat via inspuiting van het CRISPR-materiaal een gen vrijwel geheel (93%) is stilgelegd. Dat effect zou bij de zes proefpersonen zeker een jaar hebben voortgeduurd. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat de zes met een gemuteerd TTR-gen, die daardoor de gevaarlijke zenuwziekte TTR-amyloïdose kunnen krijgen, er qua gezondheid op vooruit zijn gegaan. Dan is het natuurlijk de vraag of die aanpak succesvol is geweest… Toch noemt Terence Flotte van de universiteit van Massachusetts, die niet bij het onderzoek betrokken is geweest, de proef ‘succesvol’. “Die demonstreert de grote klinische mogelijkheden van dit platform.”
Lees verder →

DNA-reparatievorm in cellen zit CRISPR-techniek in de weg

Geplaatst op door
Beantwoorden
Procédé priembewerking

De stukjes DNA worden streng voor streng vervangen (afb: Nature)

De CRISPR-techniek is inmddels breed omarmd in de genetische wetenschap, maar de toepassing in de praktijk is niet navenant. Dat heeft veel te maken met de (on)nauwkeurig-heid van de methode. Er zijn betere methoden ontwikkeld zoals de priembewerking, alle een CRISPR-variant, maar wil de methode volop klinisch worden ingezet zal ze foutloos moeten zijn. Het lijkt er op dat een van de reparatiemechanismes in de cel zelf de priembewerking in de weg zit. Lees verder →